Niemandsbruid
Louis Ferron
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : FERR |
31/12/2003
In Werken van barmhartigheid reconstrueert Louis Ferron een proces dat omstreeks 1995 in Haarlem gevoerd zou zijn n.a.v. de verdrinkingsdood van een 12-jarige jongen. De ikverteller is Otto Wandelaar, onderzoeksjournalist van een lokale krant, die zich in de processtukken heeft verdiept. Daarom gaat hij op zoek naar ene Bernhard Oolsdorp, een 'praktizijn' of rechtskundig adviseur die in de media is gekomen met de hypothese dat het niet om een ongeval, maar om een moord ging. De verdronken jongen, zoon van een Noord-Afrikaan en een aan lager wal geraakte dochter van de oerdeftige, katholieke, maar ook alcoholverslaafde kantonrechter, Eduard Schrader, zou in de versie van Oolsdorp door vier fascistoïde knapen onder aanleiding van een volwassene aangerand en in het water geschopt zijn. Oolsdorp is een typisch Ferron-personage: hij heeft een erg bruin verleden -- zijn ouders werden na de oorlog als collaborateurs geïnterneerd -- en zelf trouwde hij de dochter van een Belgische 'inciviek'. Teuntje Schrader, de moeder van de verdronken of vermoorde jongen, heeft tijdens haar puberteit een soort godsdienstwaanzin ontwikkeld en is op haar omzwervingen door de stad tijdens haar zwangerschap in een café opgepikt door een alleen wonende oudere man, Gerard Habraken. Ook hij heeft een zwart verleden, vocht met de Duitsers tegen de Russen en later in het Franse vreemdelingenlegioen in Algerije. Teuntje en haar zoontje Idriss vinden bij hem onderdak. Habraken herdoopt hem tot Jefke.
Ferron laat de levensverhalen van Oolsdorp, Habraken en Teuntje Schrader op een labyrintische wijze vertellen door de journalist Wandelaar die de draden met elkaar verknoopt. Via het personage Wandelaar, die als hobby boeken verzamelt over de krochten en slochten onder de wereldsteden, voegt Ferron ook een symbolische dimensie aan zijn roman toe. Zijn zoektocht naar de ware toedracht van de dood van de jonge Idriss grijpt hij aan om de onderkant van het deftige Haarlem bloot te leggen. Zoals zijn Oostenrijkse naamgenoot Thomas Bernhard, giet Bernhard Oolsdorp zijn in vitriool gedrenkte oordelen uit over de hedendaagse manier van leven in "die stompzinnige stad die geloofde in een asbestmaffia omdat men van geen hel meer weten wilde".
De scheidingslijn tussen realisme en surrealisme in de roman is vaak maar een stippellijn. Ferrons personages dromen hun levens en leven hun dromen. Ferron geeft geen uitsluitsel over de uiteindelijk toedracht van de dood van Idriss alias Jefke Schrader. Hij laat de onzekerheid bestaan over het aandeel van Oolsdorp en van Wandelaar in de totstandkoming van het verhaal. Hij confronteert de lezer met een verwarrend web van waarheden en leugens. Zijn personages vermengen realiteit en fantasie, de ikverteller (Wandelaar) gaat meer en meer twijfelen aan de bron van zijn verhaal (Oolsdorp) en aan zijn schrijverschap: "nooit zal men op papier kunnen krijgen wat men werkelijk gedacht of zich voorgesteld heeft te denken". Dat is een zeer postmoderne overtuiging die in Werken van barmhartigheid overtuigend en boeiend gestalte heeft gekregen. [Joris Gerits]
Drs. J.G. Heymans
De centrale figuur in deze roman is een verslaggever die een serie reportages over een misdaad in Haarlem wil schrijven, omdat in de processtukken belangrijke facetten van de gebeurtenissen duister blijven. Om de ware toedracht te kunnen onthullen voert hij gesprekken met een juridisch adviseur. Deze handelt in prachtige paradoxen en provocerende visies over de actuele hypocrisie - de werken van barmhartigheid (zie de titel) worden beloond met loonsverhoging - zó diepgaand, dat de verslaggever uiteindelijk niet meer kan onderscheiden, of wat er gezegd wordt door hem zelf geschreven is of door de adviseur uiteengezet. Maar de maatschappijkritische conclusie is duidelijk: de werkelijke moordenaars zijn zij die de gedachte aan misdaad elimineren en de slachtoffers ervan tot media-items maken. De roman is uitermate intrigerend vanwege de spanning en het vernuft in de verbondenheid tussen de bizarre gebeurtenissen rond de misdaad en de cultuurkritische beschouwelijkheid in de benadering ervan door de hoofdfiguren. Paperback; vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.