Onbegrensde oorlog : de strijd tegen het terrorisme, een strijd tegen de islam ?
Peter Scholl-Latour (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 399.22 SCHO |
Besprekingen
31/12/2004
Nu al vrezen deskundigen dat de bezetting van Mesopotamië de Amerikaanse antiterreurcampagne voor ernstiger problemen zal plaatsen dan een aanblijven van Saddam Hoessein aan het hoofd van zijn grotendeels ontwapende en weerloze republiek". De Duitse legendarische topjournalist en wereldreiziger Peter Scholl-Latour (geb. 1924) maakt in Onbegrensde oorlog brandhout van het agressieve buitenlands beleid van Georges W. Bush. Hij vindt het kortzichtig, dom, contraproductief en gevaarlijk voor de wereldvrede. Net als de Amerikaan Robert D. Kaplan brengt Scholl-Latour de wereld regelmatig verslag uit over zijn reizen naar Centraal-Azië en het Midden- en Verre Oosten. Kaplan doet dat met veel sympathie voor de Bush-politiek en vanuit een westers superioriteitsgevoel. "Als onze macht wordt erkend, zullen onze waarden misschien vanzelf volgen", is een van de beroemde uitspraken uit zijn bestseller Oostwaarts. Scholl-Latour stelt net het omgekeerde. Het Westen en het Oosten hebben twee totaal verschillende denkkaders, waarbij slechts wederzijds begrip en openheid tot enige kruisbestuiving kunnen leiden. "Wanneer zal men in het Westen eindelijk begrijpen dat het in de Oriënt praktisch onmogelijk is mythe en reële politiek uit elkaar te houden?"
Volgens Scholl-Latour is het Amerikaanse buitenlandse beleid fundamenteel gericht op hegemonie. Die hegemonie wordt op lange termijn door slechts één land bedreigd: China. China beschikt over het demografisch, economisch en wetenschappelijk potentieel om de Verenigde Staten over dertig jaar te overtroeven. De Amerikaanse hegemonie kan slechts in stand worden gehouden door de controle over de grote olievoorraden in de wereld. Veel meer dan rond het verdrijven van Saddam Hoessein, draaide de Irakese oorlog rond het verwerven van olievelden. Ook het verlengde verblijf van de Verenigde Staten in Afghanistan heeft te maken met de uitbouw van een lucratieve olie- en gaspijpleiding. Door Irak binnen te vallen, dacht Amerika ook in één klap een nieuwe orde in het Midden-Oosten te vestigen (met een centrale rol voor bondgenoot Israël), de democratisering te versnellen en het islamitisch fundamentalisme de pas af te snijden. Op dat laatste punt loopt het echter grondig mis, omdat de Amerikanen de invloed van het islamfundamentalisme onvoldoende kennen én onderschatten. Scholl-Latour meent dat de verdrijving van Hoessein hoogstwaarschijnlijk zal leiden tot een door de sjiieten gedomineerde moslimstaat Irak. Hij klaagt ook het kortzichtige Amerikaanse Iranbeleid aan: door een agressieve toon tegenover Iran aan te slaan, speelt Amerika de islamitische hardliner ayatollah Khamenei in de kaart en worden de voorzichtige democratische veranderingen onder druk van studenten en intellectuelen gekortwiekt.
Die en nog vele andere interessante politieke analyses lopen als een rode draad door het machtige epos Onbegrensde oorlog. De bijna tachtigjarige Peter Scholl-Latour maakt sinds 1954 reisreportages over Indo-China, het Midden-Oosten, Centraal-Azië en de Balkan en brengt hier een uniek overzicht van zijn levenswerk. De kracht van de empirie boven de encyclopedische kennis wordt hier ten overvloede aangetoond. Elke politieke stellingname, elke filosofische reflectie wordt onderbouwd door een eigen levenservaring: een interview op het terrein, een reiservaring, een oorlogsherinnering... Het boek bestaat uit zes lange hoofdstukken (zonder verdere tussenstukjes), waarin steeds de verhouding tussen de Verenigde Staten en een bepaald land vanuit historisch en geopolitiek oogpunt wordt uitgebeend: Afghanistan, Irak, Israël, India-Pakistan, Oezbekistan en China. Het geheel wordt voorafgegaan door het apart staand essay 'Introïtus', waarin Scholl-Latour het buitenlandbeleid van Bush op de korrel neemt onder de veelzeggende ondertitel 'De ene afgrond veroorzaakt de andere'.
Het boek boeit van de eerste tot de laatste letter, ondanks de vrij barokke taal met lange zinnen en veel tussenzinnen. Maar in plaats van een nieuwe synthese te brengen van zijn vele reiservaringen en politieke reflecties, heeft Scholl-Latour veel geknipt en geplakt, met als resultaat veel sprongen in de tijd en veel herhalingen. Ook de krampachtige opsomming van bewijzen voor zijn politieke zienerschap ("zoals ik in 1991 voorspelde..."), stoort soms. [Gunter Bousset]
Arris H. Kramer
Dit beschouwende boek is naast een voorwoord opgebouwd uit 7 hoofdstukken: Inleiding (De ene afgrond veroorzaakt de andere), Afghanistan (Niet oosters, niet westers - islamitisch!), Irak (Duivelsuitbanning aan de Tigris), Israël (Verloren illusies), India/Pakistan (Fanatisme in groen en saffraangeel), Oezbekistan (Amerika in de Tatarensteppe), China (Het laatste gevecht). Kernthema is hierbij de relatie tussen de 'revolutionaire' islam en de regionale conflicten. De onderhoudende auteur verbindt heldere analyse met een weergave van zijn ruime persoonlijke ervaringen. De voor westerlingen soms onbegrijpelijke lijnen waarlangs zich de geschiedenis en de politiek bewegen, worden kernachtig en indringend beschreven. Foto's in zwart-wit en landkaartjes in kleur geven goede aanvulling. Helder taalgebruik. Goede lay-out; duidelijke druk. Met personenregister. Uitklapbare omslagen; de binnenzijdes zijn bedrukt met een kaart van het verspreidingsgebied van de Islam (voor) en met een kaart van het Nabije en Midden-Oosten (achter).
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.