België
Marianne Verkest
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Niet beschikbaar |
Corona, cop. 2003 |
Landen H |
31/12/2004
In de reeks 'Landen van de wereld' verschenen al informatieve boeken over Nederland, Argentinië, Brazilië, China, Egypte, Finland, India, Indonesië, Griekenland, Israël, Mexico, Thailand, Italië en Ierland. Nu komen daarin aan bod: Hongarije en Turkije. In tachtig pagina's tekst en illustratie, vooral foto's, krijgt de lezer een duidelijk en gevarieerd beeld van het behandelde land. Daarbij komen allerlei aspecten aan bod, niet alleen het uitzicht van het land maar ook de oude en de recente geschiedenis, de politiek, de mensen en de natuur, het leven in de stad en op het platteland, belangrijke culturele verschijnselen (kunst, gewoonten, eten en drinken, tradities...). Bijzondere personen en gebeurtenissen én aangelegenheden die nu speciaal van belang zijn krijgen een apart stukje. Zo wordt in het boek over Turkije extra aandacht besteed aan de Koerden in het land en ook aan de bijzondere situatie van Turkije dat tegelijk in Europa en Azië ligt. Het boek is niet alleen een waardevolle instap voor wie naar dat land wil reizen, het zou eigenlijk ook in handen moeten komen van alle kinderen die op school of in de buurt te maken hebben met kinderen van Turkse afkomst. Niet alleen krijgen ze in het boek interessante en goed gepresenteerde informatie over het land zelf, maar ze leren daarin ook de mensen kennen die er wonen, welke taal ze spreken, hoe ze wonen, hoe ze hun vrije tijd en de feestdagen doorbrengen, wat ze eten en drinken, waarom sommige mensen uit hun land emigreren naar West-Europa. Extra aandacht wordt besteed aan de rijk gevarieerde Turkse muziek, de tapijten, de zoetigheid (o.m. het bekende lokum), de aardbevingen, het worstelen, het platteland, de bodemerosie, het Topkapi-paleis, de Turkse baden, de dansende derwisjen, maar ook aan politieke onderwerpen als Cyprus, verdeeld tussen de Turkse en de Griekse gemeenschap, en de Koerden. De Australische auteurs van dit boek hebben Turkse wortels. Ze zijn vertrouwd met het land en zijn cultuur maar tegelijk staan ze op een voldoende afstand om te weten wat niet-Turkse lezers interesseert. Het met fraaie foto's rijk geïllustreerde boek bevat ook een kaart van Turkije, een beknopt overzicht van het land (aantal inwoners, oppervlakte, enz.), een verwijzing naar boeken, nuttige adressen en websites, een verklarende woordenlijst, zowel van Turkse woorden als van wat moeilijker Nederlandse woorden (van autonomie tot topografie), en een register.
De tekst is vrij helder en aangepast aan jonge lezers. Een paar keer mist de jonge lezer toch wel wat informatie: wat is buikdansen precies? Waar heeft de befaamde Lepelmakersdiamant zijn naam vandaan? Waarom is "de beroemde met smaragd ingelegde dolk" uit het Topkapi-paleis beroemd? Elders hebben de auteurs dan weer wel oog voor detail, bv. bij de beschrijving van de wervelende semadans van de derwisjen: die "houden hun rechterhand geopend naar boven en de linkerhand naar beneden: wat ze van God krijgen geven ze door aan het volk." De vertaling leest vlot, al mist ze af en toe wat variatie.
Onbegrijpelijk vind ik het dat een Nederlandse uitgeverij die haar boek laat zetten in Antwerpen en het ook wel in Vlaanderen wil verkopen, niet op het idee komt bij de nuttige adressen (verkeersbureau en consulaat) ook voor Vlaanderen informatie te verschaffen.
Mutatis mutandis gelden dezelfde op- en aanmerkingen voor het boek over Hongarije. De lezer ontdekt hier wel enige overeenkomst tussen beide landen: zowel in Turkije als in Hongarije vallen de Onafhankelijkheidsdag en de Dag van de Jeugd samen. In het Hongaars zitten er nogal wat Turkse woorden: de Magyaren kwamen immers door Turks gebied toen ze in de zevende en de achtste eeuw vanuit Rusland naar het stroomgebied van de Donau afzakten, en daarnaast zorgde ook de Turkse bezetting (1541-1686) van Hongarije, "het kruispunt van Europa", voor taalbeïnvloeding. Er zijn overigens ook geleerden die denken dat de mysterieuze Magyaren een van oorsprong Turks volk zijn. Ook in dit boek krijgt de lezer naast algemene informatie in tekst en beeld over Hongarije nog een aantal interessante concrete onderwerpen wat uitvoeriger onder ogen: de reis van Arpad, de leider van de machtigste stam van de Magyaren; Boedapest; cafés; de cowboys van de poesta; de Stefanuskroon; de csardas; de Donau; de Esterhazy-dynastie; de slag bij Mohacs in 1526; Hongaarse vrijheidsstrijders, natuurkundigen en wijn en Hongaars porselein; de Trianon-tragedie; geneeskrachtige bronnen. De Canadese schrijfster, die met een in Hongarije geboren man gehuwd is, bezorgt de lezer zoveel interessante informatie, in tekst en foto's, dat hem echt de zin besluipt het land zelf eens te bezoeken. Een enkele keer praat ze over de hoofden van jonge lezers heen: wat hoeven die te weten van 16-eeuwse Hongaarse schrijvers van wie toch geen werk in het Nederlands vertaald is? Wat weten zij af van Jugendstil? Interessanter informatie is dat goulash eigenlijk "vlees van de herder" betekent en dat de knappe Hongaarse paardrijders huzaren, d.i. twintigers, genoemd werden omdat de beroemde koning Matthias van elk twintigste huis in zijn rijk een jongeman tot vaardig ruiter wou opleiden om zo een enorm leger te paard te vormen. De lezer verneemt in dit boek zelfs waarom zoveel kinderen op Sinterklaasavond uitgerekend hun schoentje zetten. Het zal hem ook wel wat verwonderen dat Hongarije, met niet veel meer dan tien miljoen inwoners, zo goed presteert op sportief vlak (veel Olympische medailles, beroemd voetbalteam) al is het toch wat vergezocht Monica Seles (geboren in het voormalige Joegoslavië, in een gebied dat na de Eerste Wereldoorlog van Hongarije afgenomen werd) en Martina Hingis (dochter van een Hongaarse vader en op haar zevende jaar naar Zwitserland verhuisd) echt tot de Hongaarse topsportlui te rekenen.
De boeken uit de reeks 'Landen van de wereld' verschaffen geïnteresseerde jongeren (en ook volwassenen met niet veel tijd of niet veel zin om te lezen) zeker een boel interessante informatie en prikkelen meteen tot verdere kennismaking via reis of lectuur.
In de serie 'Met het oog op' brengt de uitgever bewerkingen van de boeken uit de reeks 'Landen van de wereld' voor jongere kinderen (8+). De auteurs worden daarbij niet meer vermeld. De boeken worden voor de helft ingekort, voornamelijk door weglating van het tweede deel van de oorspronkelijke boeken, waarin het land i.c. "nader bekeken" werd. De indeling en de illustraties van het eerste deel worden integraal bewaard. De tekst is wel vereenvoudigd (met kortere zinnen en makkelijker woordkeuze), ingekort en groter gezet. De vetgedrukte woorden in de tekst vindt de lezer weer in de verklarende woordenlijst achteraan. Het korte bestek vn de tekst maakt natuurlijk dat de informatie vrij algemeen is. In het boek over Nederland springen de clichés in het oog: de tulpen, de windmolens, de sloten en grachten, de klederdracht, de klompen... De geschiedenis wordt stevig gesimplificeerd: Hadewijch is zonder meer een Nederlandse schrijfster, over de scheiding Noord-Zuid in de 16e eeuw wordt met geen woord gerept, België maakte in 1915 deel uit van Nederland... Sommige begrippen blijven verstoken van toelichting: de lezer moet bv. maar weten wat het Verdrag van Maastricht is. De Nederlandse literatuur lijkt overigens vooral een vrouwenaangelegenheid: naast Hadewijch, Hella Haasse, Marga Minco en Annie M.G. Schmidt houdt alleen Simon Carmiggelt de vlag van de mannelijke Nederlandse literatuur hoog, "vanwege zijn humoristische korte verhaaltjes over het dagelijks leven die dagelijiks verschenen in de krant 'Het Parool'". Dit alles doet vermoeden dat de informatie over ons minder bekende landen ook wel nogal oppervlakkig en stereotiep zal zijn. Toch proberen de auteurs verder te gaan en aandacht te hebben voor bv. actuele politieke of maatschappelijke problemen: bv. (in het boekje over Turkije) de tegenstelling tussen de seculiere staat en de overheersende islam, of (in het boekje over Nederland) de tolerante houding van de regering ten opzichte van minderheden en de grote toevloed van immigranten (60.000 per jaar). [Herman De Graef]
Redactie
Deel uit de serie 'Landen van de wereld'. Na een algemeen overzicht van zo'n 40 bladzijden met hoofdstukken over geografie, geschiedenis, regering en economie, bevolking en leefwijze, taal en literatuur, kunst, vrije tijd en feesten en eten en drinken volgt een deel met de titel 'Hongarije nader bekeken'. In korte hoofdstukjes van maximaal 2 pagina's passeren de 'hoogtepunten' van Hongarije. Aan het eind zijn nog wat gegevens overzichtelijk op een rij gezet; verder een overzichtskaartje, algemene verwijzingen naar literatuur (reisgidsen of via de bibliotheek) en websites (enkele Engelstalige sites en sleutelwoorden die via zoekmachines tot een resultaat moeten leiden), een woordenlijstje met vertalingen van typisch Hongaarse begrippen, een verklarende woordenlijst en een beknopt register. De neutrale informatie is tot vrij recent bijgewerkt; het taalgebruik is pittig. Veel illustraties in kleur. Vanaf ca. 13 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.