Een lange dag
Margaret Wild
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 433 |
31/12/2003
Het schrijven van een adolescentenroman is een erg moeilijke opdracht. Voor je lezerspubliek staan boeken niet frequent op het 'coole dingen'-lijstje, je moet concurreren met spectaculaire actiefilms, flitsende videoclips en strategische computergames. Leerkrachten bekijken je werk met argusogen: zitten er genoeg boeiende thema's in het verhaal die ook nog verwijzen naar de leefwereld van jongeren? Zijn de personages herkenbaar? Is het vlot leesbaar maar ook literair? Is het niet té dik? Met andere woorden; is het boek geschikt om op een leeslijst te zetten? Verder verwachten diezelfde leraars dat de adolescentenroman de overgang van jeugdliteratuur naar volwassenenliteratuur enigszins vloeiend kan doen verlopen, bij voorkeur met een verhaal dat ook nog origineel en baanbrekend is. Schrijven voor adolescenten? Je zou er voor geen geld aan willen beginnen.
Margaret Wild liet zich door al die eisen niet tegenhouden en schreef met het herkenbare en ontroerende Jinx haar eerste adolescentenroman.
Jen woont met haar moeder en haar mongoloïde zusje Grace in een oude stadswijk. Ze wil dat er eens eindelijk iets gebeurt in haar leven. Wist ze toen maar al dat ze daar later veel spijt van zou hebben: tragische spelingen van het lot schudden haar rustige maar eentonige leventje grondig door elkaar. Jinx wordt haar nieuwe naam, een naam voor een ongeluksbrenger, een onheilspellend iemand die niemand in haar omgeving duldt: "Leer mij niet kennen. / Vraag mij niet mee uit. / Hou niet van mij. / Wees gewaarschuwd! / Ik ben Jinx". Haar vriendinnen hebben hun eigen moeilijkheden: Connie is verliefd op haar vriendin Megan, Serena doet alles om maar één moment aandacht van haar ouders te krijgen en Barbara (Barbaar) vergelijkt iedereen die ze tegenkomt met gesteenten.
Jinx' vriendjes Charlie en Ben is een onaangenaam lot beschoren. Heeft ze dit zelf in de hand of niet? Kan zo nog ooit terug naar dat rustige leventje?
Wat meteen opvalt aan Jinx is - buiten de intrigerende achterflaptekst - de vorm: Wild bouwt het verhaal van Jen op met erg korte, fragmentarische stukjes tekst van maximaal twee pagina's die door de uitlijning links, de vaak letterlijke herhalingen en gebalde titeltjes sterk op gedichten lijken. Deze vorm is niet alleen een schitterende vondst (veel vormkeuze heb je bij dit soort adolescentenroman niet: dagboek - of brieffragmenten zijn al zo vaak gebruikt), hij blijkt na lectuur van dit boek de enig juiste en gepaste en maakt het boek bovendien toegankelijk voor een brede groep lezers zonder aan literaire kwaliteit in te boeten.
De roman legt op die manier ook een direct contact tussen de personages en de lezer: alsof ze elk naast elkaar hun verhaal vertellen als een soort monoloog. Zo kan Wild op een elegante manier van auctoriele naar personele vertelstandpunten overschakelen. Bijna alle beschrijvingen van omgeving en setting zijn hier weggelaten waardoor het geheel iets van een theatertekst krijgt: de lezer krijgt een zeer grote vrijheid om zijn fantasie de lege plekken te laten invullen. Een eenvoudig principe, maar wat een verademing in een periode waarin schrijvers alles al in detail voordenken en invullen in de plaats van de lezer (zoals de adolescentenverhalen van Dirk Bracke, maar ook de Harry Potter-reeks ).
Omdat het hele relaas van Jen uit zo spaarzaam is opgebouwd, krijgt elk woord meer kracht. Wild gebruikt een poëtische en sobere, maar herkenbare taal vol emotie die in de Nederlandse vertaling haar kracht behoudt. Jens wereld bestaat vaak uit het onzegbare en de gedurfde, broze structuur maakt dit voor de lezer ontegensprekelijk tastbaar.
In dit geheel krijgt het adolescentenverhaal met typerende elementen als eerste verliefdheid, de vaak problematische relatie tussen ouders en hun tienerkinderen, gescheiden ouders, een zusje dat 'anders' is, zelfmoord en homoseksualiteit een authentieke en boeiende invulling.
Wild weet met weinig woorden een herkenbare en bijzondere, maar niet onmogelijke wereld op te roepen. Ze trapt daarbij niet in de val een lijstje van adolescententhema's af te werken: de bovenvermelde onderwerpen zijn allemaal aanwezig, maar worden noch uitvoerig, noch moraliserend behandeld. Ze zijn er, zoals ze er ook zijn in het leven, maar je krijgt de ruimte om ze op jouw manier, met jouw ervaring in te vullen. Veel aanzetten, zonder opdringerig te worden.
De korte stukjes zorgen ervoor dat het boek erg snel leest, maar alles is zo raak, ontroerend en ook grappig (cf. het stukje wat we leuk vinden aan onze moeders, p. 195) geschreven dat je regelmatig terugbladert om regels opnieuw en opnieuw te lezen. Een boek om uit te citeren!
Bij het verschijnen van de dichtbundel Verzamel de liefde zei Bart Moeyaert dat een roman als een film is en poëzie als muziek: je lievelingsmuziek beluister je vaker dan je je lievelingsfilm bekijkt. Dan moet dit boek vergeleken worden met een muzikale film. Of met filmmuziek.
Zoals alle goede adolescentenromans weet Jinx zowel jongeren als volwassen lezers in de ban te houden. De vage tijds- en plaatsaanduidingen geven het verhaal een universeel karakter. Uitgeverij Querido lijkt voor dit soort boeken een neus te hebben en laat het geheel dan ook verschijnen met een fraaie kaft in de inmiddels gekende vormgeving van Gert Dooreman. [Tom Slosse]
Andrea Oostdijk
Door een tragisch toeval komen twee van Jens vrienden om het leven. Ze gaat zichzelf als een ongeluksbrenger zien en noemt zich Jinx (Engels: onheilsbrenger). Bijzondere jeugdroman waarin proza is vormgegeven als poëzie: een geringe hoeveelheid tekst op één pagina en korte zinnen die hier en daar worden afgebroken en op de volgende regel vervolgd. Door deze vormgeving ga je aandachtig lezen: belangrijke woorden en zinnen worden benadrukt. De vormgeving is in dit boek echter zo consequent doorgevoerd dat ook minder belangrijke zinnen veel aandacht krijgen en soms nogal stoterig worden. Maar het taalgebruik is over het algemeen erg mooi en effectief. De roman bestaat uit fragmenten: stukjes uit Jens dagboek, beschrijvingen door de auteur, gedachten van de mensen uit Jens omgeving. Uit deze puzzelstukjes kan de lezer zelf het verhaal opbouwen. Dit is niet zo moeilijk als het lijkt, omdat de auteur door haar suggestieve manier van schrijven genoeg aanwijzingen geeft om dit te kunnen doen. Bovendien boeien en ontroeren de personages die in weinig woorden levensecht worden neergezet. Foto-omslag in zwart-wit. Vanaf ca. 14 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.