De kust van de goede hoop : de geschiedenis van Zuid-Afrika
Allister Sparks
Allister Sparks (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Anthos, cop. 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : Zuid-Afrika 945.6 |
31/12/2004
Allister Sparks is een van de voornaamste journalisten van Zuid-Afrika, en dat al sinds de jaren '50. In de afgelopen jaren schreef hij belangrijke overzichtswerken: The Mind of South Africa (1990, vertaald als De kust van de goede hoop, Sesam, 1994) over de geschiedenis van Zuid-Afrika, en Tomorrow is another country (University of Chicago Press, 1995) over de overgang naar een democratisch regime. Dit nieuwe boek verhaalt wat er is gebeurd in de negen jaar na het wonder van de overgang. Het is geen chronologisch overzicht maar een thematische analyse. Sparks stipt eerst de belangrijkste problemen aan die de nieuwe regering moest aanpakken, de zogenaamde drie-in-één-revolutie: de deracialisering, de mondialisering, en de reconversie naar een exporteconomie van gefabriceerde goederen; en illustreert die meteen met voorbeelden die dicht bij zijn eigen leven en werk staan (zoals bij alle grote journalisten neemt de figuur van Sparks zelf een belangrijke rol aan in dit verhaal). We krijgen hier nogal detaillistische informatie over de hervorming van de publieke omroep, en over het precedentenrecht met betrekking tot Artikel 16, de wet op de vrijheid van mening, van de nieuwe grondwet. De vele details vermoeien, maar het uitgebreide relaas toont perfect de praktische moeilijkheden aan in de hervorming van een cultuur en bureaucratie die in de apartheid gepokt en gemazeld is. Doorheen het boek komen vele zulke voorbeelden voor die zowel problemen als hoop illustreren. Het valt wel op dat al deze voorbeelden overwegend betrekking hebben op zwart-witverhoudingen; er zijn er niet veel over evoluties intern aan de zwarte gemeenschappen.
Natuurlijk komen ook de gebeurtenissen waarmee we in Europa beter bekend zijn aan bod: de waarheids- en verzoeningscommissie, de aidsepidemie, het geweld, de onbegrijpelijke houding van president Mbeki tegenover aids en Zimbabwe. Sparks besteedt veel aandacht aan de figuur Mbeki. Op de president is namelijk alle hoop van de zwarte gemeenschap op een beter leven gevestigd, maar ook alle angst van de blanken en de internationale gemeenschap die vrezen dat Zuid-Afrika dezelfde desastreuze weg zal opgaan als andere Afrikaanse landen. Sparks ontkracht die vrees. Hij verklaart het gedrag van Mbeki vanuit zijn opvoeding en functie binnen het ANC, maar suggereert toch wel dat Mbeki niet de leidersfiguur is geworden die hij beloofde te zullen zijn. Mbeki is gewoon te intelligent, hij werkt te hard en koestert te veel achterdocht. Sparks wijst op de kracht van de civiele maatschappij en de blijvende invloed van Mandela, die er o.m. voor gezorgd hebben dat de Zuid-Afrikaanse regering haar controversiële standpunt over aids heeft gewijzigd.
Beeldvorming en economie zijn de stokpaardjes van Sparks, en de twee zijn in zijn visie in hoge mate op elkaar betrokken. Want het is vooral de beeldvorming -- dat Zuid-Afrika last heeft van het syndroom van de 'ongunstige buurt', het slechte imago van de Afrikaanse buurlanden -- die voorkomt dat buitenlandse investeerders naar Zuid-Afrika trekken. En het is net dat buitenlandse kapitaal dat Zuid-Afrika zo dringend nodig heeft om een grotere groei te kunnen bewerkstellingen zodat er ruimte vrijkomt om aan de sociale en educatieve noden tegemoet te komen. Het is daarom in Sparks ogen des te betreurenswaardiger dat Zuid-Afrika het regime van Mugabe blijft steunen, wat alleen de ergste westerse angsten voedt. Dit betekent niet dat Sparks een onvoorwaardelijke verdediger van de vrije markt is. De economische vooruitgang bereikt te weinig mensen, en hij vindt dat Zuid-Afrika zijn eigen(gereide) weg moet gaan binnen de mondialisering, en verwijst hier naar de theorie van Hernando de Soto, en het microkredietsysteem van de Grameen Bank. Sparks is een optimist, hij vindt dat het nieuwe regime het opmerkelijk goed gedaan heeft, ondanks de grote overgangsproblemen en onverwachte economische moeilijkheden, en gelooft dat Zuid-Afrika het zal halen. [Chris Bulcaen]
Frits Baarda
Journalistieke analyse van het afgelopen decennium, waarin Zuid-Afrika veranderde van een apartheidsstaat in een land met vrijheden op het gebied van samenleven, economie, politiek en onderwijs. Het uitgebreide verslag van de 'eigentijdse geschiedenis' behandelt alle gebeurtenissen die hebben geleid tot de huidige 'regenboognatie' en zet ze in historisch perspectief. De schrijver volgt Nelson Mandela, diens opvolger Mbeki en anderen vanuit lichte bewondering. De toon is optimistisch: Zuid-Afrika zal het redden. De hoofdstukken beschrijven op een toegankelijke wijze de problemen (waaronder aids) en verworvenheden, waarbij de grondige analyse met persoonlijke ervaringen en observaties is doorspekt. Het boek is het vervolg op het tien jaar geleden verschenen, succesvolle boek over het einde van de apartheid*. Schrijver is een vooraanstaand, zeer goed ingevoerd Zuid-Afrikaans journalist en werkte voor o.m. Washington Post en NRC Handelsblad. Met korte historische feitenlijst en alfabetisch register. Dit boek verklaart op heldere wijze de wonderbaarlijke transformatie van Zuid-Afrika. Paperbackeditie, kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.