Alle vogels
Koos Van Zomeren
Erik Van Ommen (Illustrator), Gerard Ouweneel (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
KNNV Uitgeverij, cop. 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 598.8 OMME |
31/12/2004
Vogelboeken hebben vaak iets 'wetenschappelijks' en dat kan heel wat mensen afschrikken om er zelf opuit te trekken om vogels te gaan observeren. Het lijkt wel of 'vogels kijken' iets is voor een beperkte kring van specialisten die -- vlot gebruik makend van vakjargon -- elkaar proberen af te troeven als het op kennis van details aankomt. Een boek over een bijzonder zeldzame vogelsoort als de dwerggans -- slechts enkele tientallen dieren per jaar worden waargenomen -- lijkt helemaal het toppunt van elitair gedrag. Bovendien is de dwerggans moeilijk te onderscheiden van de kolgans, die 's winters met zijn zeshonderdduizend exemplaren veel frequenter gezien wordt.
Voor superspecialisten dus? Neen. De auteurs -- Van Ommen schilderde en schetste, Ouweneel schreef -- zijn erin geslaagd om een bijzonder aangenaam te lezen, erg persoonlijk werk te brengen. Aan de hand van anekdotes en prachtige schetsen en aquarellen slagen ze erin om de magie van het observeren door te geven aan de lezer. Het maakt daarbij niet uit of je de dwerggans wél of niet kent. De tekst en illustraties voeren je mee van het open polderlandschap naar de Scandinavische 'fjelden', waar de dwerggans en andere toendrabewoners zich goed voelen. Maar je leert ook over de zeearend, die ze tijdens hun tochten in het vlakke land opmerken aan de Waddeneilanden, over de gekleurde pootringen waarmee onderzoekers individuele ganzen kunnen herkennen en over de gevolgen van oefenvluchten met vliegtuigen op de vogels in de polders.
Omdat dwergganzen zo zeldzaam zijn, zijn ze erg kwetsbaar door de jacht. Een Zweed, Lambert von Essen, heeft omstreeks 1980 daarom een aantal dieren geïntroduceerd, die broeden in Zweeds Lapland en overwinteren in Nederland. In Nederland (en Vlaanderen) zijn ganzen immers beter beschermd dan in Zuidoost-Europa, waar de jachtdruk veel groter is. Deze geherintroduceerde dwergganzen worden onderzocht door een beperkte schare enthousiaste vogelkenners; hun belevingswereld komt in dit boek aan bod. Er zijn evenwel ook nog echt wilde dwergganzen in Scandinavië. Ook zij worden nauwkeurig opgevolgd door onderzoekers. Een tekortkominkje is dat er geen kaartje met de vermelde plaatsnamen is opgenomen.
Dit boek begint in september, als de auteurs reikhalzend uitkijken naar de aankomst van de eerste dwergganzen in Noord-Nederland. Ze overwinteren in de polders, meestal tussen wat hoger gras. Dat maakt het waarnemen erg moeilijk. Na de winter trekken ze weer terug naar Scandinavië. De auteurs volgen de dieren en komen terecht tussen de onderzoekers -- professionele, zowel als amateurs --, die in hutjes en tentjes het Lapland intrekken en op zoek gaan naar 'hun' dwergganzen. Ze zien franjepoten, watersnippen, roodmussen, groenpootruiters, kemphanen en maken daarvan sublieme gedragsschetsen. Ze vinden lijkjes van lemmingen, die drie- tot vierjaarlijks grote sterftes kennen. Ze tekenen zelfs de muggen, die op de kop van een kleinste jager (een meeuwachtige vogel) bloed zuigen. Ze kijken drie dagen achtereen naar dezelfde broedende dwerggans, in de hoop dat ze eindelijk zou rechtstaan van haar nest, zodat ze de kleurringen rond haar poot kunnen aflezen. Ze hebben het zelfs over de mank lopende eigenares van een Göteborgse kroeg.
Een persoonlijk boek dus, dat toch verrassend informatief is. Alvast een zeldzaamheid in de wereld van biologische werken. Voor wie zich wil laten meeslepen door open polderlandschappen, Laplandse vlakten en in de verte vliegende en foeragerende groepjes ganzen. [Jens Verwaerde]
Niek van der Worff
Met de populatie-dichtheid van de meeste ganzensoorten gaat het goed in Nederland. Een uitzondering vormt de dwerggans. Deze soort met zijn typische morfologische kenmerken aan de kop wordt met uitsterven bedreigd. Jachtdruk in Azië en Oost-Europese landen doet de aantallen flink afnemen tot onder de kritische grens. De auteurs volgden de dwerggans op haar jaarlijkse seizoenstrek van de broedgebieden in het Zweedse Lapland naar de overwinteringsgebieden in Nederland. Bijzonder boeiend wordt geschreven over de Zweedse pogingen om trekroutes van de dwerggans te verleggen door gebruikmaking van het trekgedrag van de brandgans. Deze methode is succesvol gebleken. De auteurs hebben als kunstenaar en ornitholoog de dwerggans en in mindere mate andere vogels, op een voortreffelijke manier vereeuwigd door middel van fraai gedetailleerde aquarellen, schetsen en tekeningen. Sommige geven op een uitstekende manier het gedrag van de soort weer. Voor hen die geen diepgaande wetenschappelijke informatie willen, is dit boek een absolute aanrader.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.