Vrouwenkloosters in Venetië : slotzusters en gebroken geloftes in de Renaissance
Mary Laven (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Niet beschikbaar |
Contact, 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 245.4 LAVE |
Besprekingen
31/12/2003
In 1581 woonden in de stad Venetië 2508 nonnen, tegenover slechts 1132 monniken en broeders en 586 priesters. In deze cijfers zijn de honderden nonnen die in de 17 kloosters op de eilanden in de lagune woonden, niet eens opgenomen. De verklaring voor dit hoge aantal moet niet gezocht worden in een sterke religiositeit van de Venetianen, maar in de sociale orde die de stad zichzelf oplegde: huwelijken waren slechts mogelijk binnen de eigen stand en een huwelijksschat (voor dochters) kostte fortuinen. Toch leidden de nonnen mogelijk een aangenamer leven dan getrouwde vrouwen. Zij hoefden zich immers niet te schikken naar het absolute gezag van een echtgenoot en hoewel zij de gelofte van armoede aflegden, konden zij in vele gevallen beschikken over een (belangrijk) deel van het familiekapitaal en waren zij in staat om er bedienden op na te houden, feesten te geven, mekaar de loef af te steken bij het geven van geschenken, tonelen op te voeren voor bezoekers tijdens de carnavalperiode... De gemeenschap binnen de kloostermuren was in feite een besloten afspiegeling van de buitenwereld met intriges en soms een bittere strijd om de macht.
Mary Laven, docent geschiedenis aan de Cambridge University, schildert in dit boek een levendig en zeer gedetailleerd beeld van het Venetiaanse kloosterleven in de renaissanceperiode. Zij baseert zich op de verslagen die de visitatoren van de patriarch na 1509 opstelden. Hierin komen uitgebreid de conflicten met de religieuze overheid aan bod, maar ze geven bovenal een duidelijk beeld van de spanning tussen wat de overheid van de kloosters en hun bewoners verwachtte en het leven zoals het binnen de kloostermuren werkelijk was. Sommige gebeurtenissen leidden tot opzienbarende processen, zoals de zaak tegen Pietro Lion, die als biechtvader gedurende 19 jaar kloosternonnen misbruikte en sommige zelfs tot zelfmoord dreef.
In 1810 zou Napoleon alle Venetiaanse kloosters sluiten en ze gebruiken als legerbarakken. De meeste zijn ondertussen verdwenen. Enkele kregen een nieuwe (?) functie: Le Convertite is de vrouwengevangenis geworden; de Santa Maria Maggiore heeft het zelfs tot hoofdgevangenis van de stad gebracht.
De Nederlandse vertaling moet het spijtig genoeg stellen zonder de illustraties uit het Engelse origineel, dat in 2003 bekroond werd met de John Llewellyn Rhys prize (de beste publicatie van een auteur die jonger is dan 35) en genomineerd voor de Guardian First Book Award 2002. Een bijzonder interessant en boeiend boek. [Jan Vermeiren]
Ton Smits
In de periode tussen 1500 en 1700, toen de Italiaanse stad Venetië tot de grootste en rijkste steden van Europa behoorde, bloeide ook het kloosterleven van vrouwen er volop. In tientallen kloosters vormden vrouwen een eigen, vaak contemplatieve wereld. Deels als een religieus antwoord op de toenmalige materiële welstand, deels als een vorm van bescherming in een harde, zakelijke omgeving, deels als oord waar versnippering van het familiekapitaal kon worden tegengegaan. De historica Laven, docent aan de Universiteit van Cambridge, maakte - in het bijzonder aan de hand van visitatierapporten en rechtbankverslagen - een indrukwekkende studie omtrent dit uitzonderlijke, kleurrijke fenomeen. In dit boek beschrijft ze een uitzonderlijke paragraaf in de vrouwengeschiedenis. De kloosters ontwikkelden zich niet alleen als plekken van stilte en gebed, maar groeiden soms ook uit tot huizen van feest, plezier en losbandigheid. Bovendien waren ze bij voortduring evenzoveel speelballen in allerlei kerkpolitieke en machtspolitieke situaties, met name tijdens de Reformatie en de Contrareformatie. Het einde kwam in zicht tijdens het Napoleontische bestuur, toen kerkelijke eigendom werd geconfisqueerd en kloostergemeenschappen gedwongen werden zich op te heffen. Met uitvoerige bijlagen.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.