Het uur bij Tuur
Riet Wille
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
De Eenhoorn, 2003 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : TAAL EN VERHAAL : GEDICHTEN : WILL |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Eenhoorn, 2003 |
Woord Jeugd Gedichten :
|
31/12/2003
Duik je mee in dit boek? / dan gaan we op zoek: // naar een zoen aan een touw, / en een reis die ik vouw. // naar een vaas met een roos, / en een mmm... in een doos. // naar het lied van een koor, / en een rijm in jouw oor." Dit gedicht op de flap moet de lezer verleiden. Het bevat in elk geval genoeg bevreemdends om je nieuwsgierig te maken: hoe komt die zoen aan dat touw en hoe vouw je een reis? Wie aandachtig leest, merkt zonder twijfel het strakke metrum op dat bepaald wordt door de eenlettergrepige woorden. Ook binnen in de bundel bevatten de versjes alleen woorden van één lettergreep. Het boek richt zich duidelijk tot beginnende lezers, wat ook blijkt uit het feit dat elke regel een geheel vormt en hoofdletters ontbreken. Riet Wille is op dit vlak niet aan haar proefstuk, ook voor uitgeverij Zwijsen schreef ze al een dergelijk bundeltje (Een mondje vol).
In deze bundel slaagt ze er naar mijn gevoel beter in om de beperkingen, eigen aan het leesniveau, om te buigen in haar voordeel, al lukt dat niet altijd. Soms klinkt de taal te gebrekkig zoals in 'wat vies': "op mijn jas zit geel en rood. / geel is van kaas. / rood is van saus. // ik wil ook wit op mijn jas. // wit is van ijs met room." Enkel het gevoel in de slotregels doet dit versje uitstijgen boven de obligate technische leesoefeningetjes. De beperkingen blijken ook in het 'verhaaltje' 'van daan en roos', waar bovendien de rijmen flauw klinken: "daan: dag roos. / ik bied jou een vaas aan. / roos: dag daan. / ik wil met jou mee gaan."
Waar Riet Wille de beperkingen overstijgt, doet ze dat op de eerste plaats door te spelen met klanken. Ze is gefascineerd door woorden die maar in één klank verschillen: "tom is dom / lies is vies" of "mijn haar is niet te huur" Op die manier stimuleert ze op een speelse manier het leren lezen. Het verst gaat ze in "op de oe": "moe is moe / ze moet naar bed. / ik dek haar toe, / weet je hoe / ik dat doe? / met een kus / en een zoe......n".
Herhaling en variatie zijn de belangrijkste vormkenmerken van deze bundel. Niet alleen klanken maar ook woorden stapelt ze en soms bereikt ze zo met weinig woorden een bijzonder effect. In het openingsgedicht 'ik wil...' groeit de eerste regel "dag tas" uit tot "dag tas met een zak met een doos met een koek". In de tweede strofe keert de beginregel "dag koek" de volgorde om. De laatste strofe voegt er verrassend een gevoel aan toe: "mmm... / ik wil een koek. / maar kan er niet bij. / ook niet leuk voor mij." Dergelijke stapelversjes komen wel meer voor in de bundel en ook dit principe vergemakkelijkt het lezen.
De speelse houding tegenover de taal doet soms denken aan de kinderversjes van Joke van Leeuwen die ook met kleine afwijkingen de lezers verrast en hen zo dwingt goed te kijken en te lezen. Allebei schreven zo ook een versje over klanken die je niet kunt uitspreken. Bij Wille eindigt het versje zo "seg ik het so goed? / mij szz weet niet hoe het moet." Hier komt de logopediste duidelijk om het hoekje kijken. Helemaal eigen aan Riet Wille is haar fascinatie voor raadsels, die je in verscheidene van haar bundels terug vindt. Hier zijn ze heel eenvoudig verwoord, maar niet altijd even gemakkelijk op te lossen: "op en neer. / nog een keer. / jij en ik / nog een keer / op en neer." (wip). Tenslotte neemt ze opnieuw enkele visuele gedichten op en ook die zijn, ondanks hun eenvoud, origineel en speels.
De tweede manier waarop Riet Wille deze versjes een surplus geeft, is door de gevoelens die ze verwoordt. Gelukkig expliciteert ze niet te veel, maar suggereert ze vooral. Het knapst vind ik dit in 'ik wou...' al mochten de strofen 2 en 3 voor mijn part weg: ze zijn te willekeurig. Na alle wensen "ik wou dat ik een poes was. / dan lag ik ook / op jouw schoot" en "ik wou dat ik een lied was" en verder een veer, een jas en een boot, eindigt het versje met de mooie, suggestieve strofen: "ik wou dat ik jou was. / dan had ik dus / wél een zus. // ik wou dat ik al tien was. / dan zat ik net / nog niet in bed." Dergelijke regels roepen veel meer op dan er staat, waardoor ze de beperkte woordkeus ruim overstijgen. In andere versjes laat ze de verbeelding aan het woord waarmee het kind een reis kan vouwen, zoals beloofd op de achterkant van het boek.
Wat dit boek ten slotte nog bijzonder maakt, zijn de illustraties van Geert Vervaeke. Ze maakte fascinerende collages op een dubbele achtergrond met transparante druk op ruitjespapier. De collages zijn samengesteld uit knipsels uit oude (kinder- en school-)boeken, iets wat André Sollie haar al voordeed. Wit, grijs en zwart contrasteert ze met toetsen groen, oranje of blauw die de prenten op een aparte manier 'inkleuren'. Opvallend is dat de hoofden (op een uitzondering na) uit de bladspiegel vallen of vervangen zijn door een oor, een klok of een maan, wat het surrealisme van het geheel nog versterkt. Een rijm in mijn oor is zowel voor het oog als voor het oor een plezier. [Jan Van Coillie]
Margriet Chorus-Reintjens
Twintig gedichten in een vierkant boek, mooi ingenaaid in een omslag van stevig karton. Ze hebben allemaal iets gemeen: ze bestaan uit louter éénlettergrepige woorden. Dat leidt soms tot originele versjes, speels van structuur en vorm, maar af en toe ook tot rijm- of woorddwang. De versjes krijgen alle ruimte op de pagina’s. Ze staan soms naast, soms in de fraaie kleurenprenten. De illustrator gebruikte er gemengde grafische en fototechnieken voor op een ondergrond van ruitjespapier, alsof het een schrift betreft. Het mooi uitgevoerde boek kan voorgelezen worden aan kinderen vanaf een jaar of 6. Zelf lezen kan al snel na aanvang van het technisch leesonderwijs, gezien de eenvoud in woordgebruik. Qua inhoud (en ook qua beeldmateriaal) zijn de gedichtjes zeker nog bestemd voor kinderen tot een jaar of negen. Leuk voor thuis, maar ook geschikt om in de klas te gebruiken als voorbeeldmateriaal.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.