Ongelukkige identiteit : de ontsporing van de multicultuur
Alain Finkielkraut
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Contact, 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 157.2 FINK |
31/12/2003
De filosoof Alain Finkielkraut zorgt geregeld voor ophef in de Franse intellectuele milieus. Met veel branie mengt hij zich in de meest uiteenlopende actuele debatten en schopt ondertussen tegen de schenen van al wie zich zonder veel nadenken in political correctness heeft genesteld. Finkielkrauts nieuwste werk, Het onvoltooide heden, geeft hiervan een mooi 'verslag'. Aan de hand van een 70-tal stukken of stukjes laat hij een scherp licht schijnen op de politieke en maatschappelijke actualiteit, met name die tussen 4 januari 2001 en nieuwjaarsdag 2002. Vluchtige en snel achterhaalde journalistiek, zou je denken, maar in het merendeel van deze artikels is er meer aan de hand. In tegenstelling tot de van conformistische en modieuze oordelen bol staande dagbladpers, is deze bundel een proeve van 'zelfdenken', een denken dat op de eigen vermogens en niet op de makkelijkheid van de communis opinio vertrouwt. Finkielkraut denkt dan ook niet vanuit vooropgezette schema's, maar bekijkt wat zich voordoet steeds geval per geval, met een wakkere geest en een flinke filosofische, historische en politieke bagage. Bovendien beschikt hij over een even fijne als scherpe pen, waarmee hij de genuanceerdheid van zijn denken stilistisch kracht bijzet en zijn 'tegenstanders' op een bijtend, ja soms venijnig ironische manier aanpakt. Finkielkraut is weliswaar een onverbeterlijke conservatief, maar wat is daartegen? Is een behoudsgezind ingesteld filosoof geen verademing in een tijd waarin de wereld aan vooruitgang kapotgaat en alles wat nieuw is goed is omdat het nieuw is? Zijn zijn aanklachten tegen de steeds groter wordende taalinfantilisering, het obscene gebruik van de gsm en de (on)menselijke omgang met dieren niet behartenswaardig?
Ik denk van wel. Maar deze Finkielkraut, die met zoveel brille en onderscheidingsvermogen de verblinding, stompzinnigheid en kuddegeest van onze hedendaagse samenleving aan de kaak stelt, is met momenten evenzeer een onuitstaanbare moralist. Onuitstaanbaar wordt zijn moralisme als het de vorm aanneemt van als kritiek verpakte fatsoensrakkerij of sociaal elitarisme. Al wie niet aan de morele standaards en hooggestemde levensopvattingen van Finkielkraut beantwoordt, krijgt de wind van voor -- sociale achterstelling of jeugdigheid zijn geen excuus. "De werkelijkheid is niet alleen economisch en sociaal", schrijft hij terecht, maar voor hem lijkt ze dikwijls in het geheel niet sociaal-economisch bepaald te zijn. Deze cultuurmens met standing lijkt maar niet te kunnen begrijpen waarom niet iedereen zich fatsoenlijk kleedt, behoorlijk gedraagt en met de gepaste egards zijn medemens tegemoet treedt. Evenmin wil hij geweten hebben dat achter deze schoonburgerlijke beleefdheid -- die hij overigens weer met veel filosofische verve verdedigt -- de grootste geborneerdheid en onrechtvaardigheid schuil kan gaan. Ook deze behoedzame en precieze denker heeft dus zijn vooroordelen en blinde vlekken, maar dat neemt niet weg dat hij op zijn beste momenten weet te morrelen aan die van ons. [Koen Van Baelen]
Drs. Marianne van den Heuvel
Een verzameling van ruim zeventig korte 'overdenkingen' uit 'het eerste jaar van het derde milennium' over maatschappelijke verschijnselen. Onderwerpen zijn: de houding van Fransen tegenover buitenlanders, antisemitisme in Frankrijk, het joods-Palestijnse conflict, de moeder, de pedofiel op de publieke pijnbank, de gekke koeienziekte, het gebruik van mobieltjes in de openbare ruimte, de democratie, de opkomst van tele-reality in de Franse media, etc. De Franse smaakmakende denker is een jood van Poolse afkomst, dat maakt dat hij de Franse cultuur met de ogen van een buitenstaander kan beschrijven. Wat zijn beschouwingen zo bijzonder maakt, is dat Finkelkraut (1949) onverwachte standpunten aannemelijk weet te maken. Hij weet bijvoorbeeld het verschijnsel van anti-semitisme en pedofilie in een bredere culturele context te plaatsen. Kennis van de (Franse) cultuur en toonaangevende denkers is een voorwaarde voor het kunnen volgen van alle gedachtesprongen. Hebben wij in Nederland een even sprankelend equivalent voor Finkelkraut? Men kan denken aan generatiegenoot Freek de Jonge die zijn cultuurbeschouwingen in een soms onnavolgbare cabaretachtige manier op toneel en voor de buis 'jongleert'.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.