De boekenfluisteraar : over schrijven en schrijvers
Nico Keuning
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : NEDERLANDS 851.6 AREN |
31/12/2003
Om de teksten van Jan Arends goed te begrijpen, lijkt het Dirk Magerman "aangewezen om in kort bestek kennis te nemen van zijn leven dat onlosmakelijk vervlochten is met zijn werk". Die mogelijkheid wordt nu geboden in Angst voor de winter, de definitieve biografie van Arends door Nico Keuning. Tot nu toe moest de geïnteresseerde lezer het doen met een biografische schets in het Verzameld werk. Met Keunings biografie wordt er nu sterk gefocust op het autobiografische aspect van Arends' verhalen en gedichten.
Arends is een bastaardkind en draagt dan ook de naam van zijn moeder. Zijn pleegvader weigert hem te adopteren en onder die dubbele vernederende situatie zal de schrijver zijn hele leven lijden. Is het uit die moeilijke jeugd dat zijn labiele persoonlijkheid te verklaren is? Arends heeft problemen met gezag, maar wil steeds opnieuw als huisknecht aan de slag bij "wijven" die hem vernederen. Daar kan hij van genieten, maar ook van zijn wraak als hij er dan plots genoeg van heeft. Arends heeft steeds geldgebrek, maar als hij iets verdient, strooit hij het geld kwistig in het rond. Arends heeft veel nood aan liefde, maar hij kan het niet laten om iedereen te kwetsen. Zijn leven is tot aan zijn zelfgekozen dood in 1974 een zwerftocht van instelling naar instelling en een zoektocht naar eten, warmte en erkenning.
Keuning rakelt alle bekende feiten op en breidt die uit. Hij toont de psychotische Jan Arends en maakt van deze zonderlinge schrijver een personage in een droevig en warrig verhaal. Keuning kan het dan ook niet laten om een aantal anekdotes en details gewoonweg te verzinnen. Soms leeft hij zich zo sterk in zijn hoofdfiguur in, dat hij zelfs de gedachten van Arends citeert! Alsof híj weet wat er net voor de fatale sprong uit het raam door het hoofd van de schrijver is gegaan. Die weinig objectieve stijl is meteen het grootste bezwaar tegen deze biografie. Daarnaast stelt Keuning heel dit boek lang vooral vragen, waarop hij het antwoord niet geeft. Het blijft allemaal nogal hypothetisch, al moet gezegd worden dat het niet makkelijk kan zijn om zekerheden te ontdekken in het leven van de eenzelvige nomade Arends.
De nadruk ligt vooral op de lezing van het werk. Voor elk verhaal en voor vele van Arends' gedichten wordt het autobiografische ontstaanskader geschetst. Ook de receptie en het belang van Arends werk worden onder de loep genomen, maar het grootste deel van dit boek bestaat toch vooral uit smeuïge anekdotes en getuigenissen. Als je nog niets weet over Arends of zijn teksten enkel autobiografisch wil interpreteren, dan is dit boek een handig werkinstrument. Wil je een objectieve biografie lezen, dan moet je elders terecht. [Carl De Strycker]
Drs. J.G. Heymans
Keuning geeft met deze biografie veelzijdige informatie over het tragische leven van de dichter en schrijver Jan Arends (1925-1974), bekend van de verhalenbundel 'Keefman'. Vooral aan de hand van wat familie, vrienden en collega-schrijvers vertellen laat hij zien hoe de door een geestesziekte getekende dichter op een volkomen onaangepaste wijze door het leven zwierf, tot hij door zelfdoding daar een einde aan maakte. Daarnaast schetst hij hoe de getourmenteerde dichter een uitzichtloze strijd streed tegen zijn aanleg en aard, waarbij hij de rol van de psychiaters telkens weer als een vernederende en vernietigende inmenging in zijn leven ervoer en in zijn werken karakteriseerde. Wat de inhoud en vorm van het dichterschap betreft geeft de biograaf veel bijzonderheden over het literaire werk van Arends in samenhang met persoonlijkheid en leven, maar hij laat de wezenlijke waarde ervan te zeer in de marge, zodat een grondig totaalbeeld zich moeilijk manifesteert. Ondanks dat maakt de lezer toch kennis met een zeer aangrijpend levensverhaal. Gebonden, met enkele illustraties; kleine druk. Onlangs verscheen ook een heruitgave van het verzameld werk: 'Vrijgezel op kamers'*.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.