God sta me bij want ik ben onschuldig : roman
Arjan Visser
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Augustus, cop. 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : VISS |
31/12/2003
Kom zo spoedig mogelijk over. Godsdienstwaanzin in B. Reeds een slachtoffer gedood, toestand ernstig." Met dit telegrambericht valt Arjan Visser met de deur in huis. Meteen ook het startschot voor een wervelende debuutroman. In het eerste deel, dat zich afspeelt anno 1890, schetst Visser het beeld van een echtpaar dat grotendeels naast elkaar leeft. Terwijl de vrouw krampachtig de schone schijn probeert op te houden, dreigt de man door een morfine- en drankverslaving elk contact met de werkelijkheid te verliezen. In het tweede deel, twintig jaar later gesitueerd, verspringt het verhaal naar een boerderij op het Russische platteland waar het echtpaar Kapteyn met hun twee kinderen woont. Simon, de godvrezende vader, beslist op een zeker moment om een knecht in dienst te nemen omdat hij het werk op het land niet langer alleen aankan. Wanneer naast een knecht ook nog een profetische reiziger met de naam Peregrino op het toneel verschijnt, wordt het dagelijkse leven op de boerderij 'verstoord' en raken de gebeurtenissen in een stroomversnelling. Aan het slot komen de verschillende verhaallijnen op een ingenieuze manier samen.
De auteur toont zich uiterst bekwaam in het hanteren en manipuleren van 19e-eewse literaire technieken. Zo maakt Visser, in navolging de 19e-eeuwse realisten en naturalisten, handig gebruik van een alwetende verteller. Ook de losse brieffragmenten doen denken aan een literair procédé dat in de 19e eeuw veel gebruikt werd.
In De laatste dagen geeft Visser niet alleen een beeld van de mogelijke gevolgen van fanatisme, dweperij of godsdienstwaanzin, hij articuleert daarnaast ook een complex -- en somber -- mens- en wereldbeeld. Alle personages die op zoek gaan naar iets hogers, iets dat uitstijgt boven het alledaagse komen uiteindelijk bedrogen uit. De wereld is aan de opportunisten, de pragmatici en materialisten. "Wij zijn bezig voor onszelf, ook als we beweren iets voor de ander te doen". Niet zelden wijst de verteller ook op het dierlijke van de personages. De mens is een gekooid dier, "gevangen in een eindeloze herhaling", dat vergeefs worstelt met de banaliteit van het bestaan. Een wanhopige worsteling die uiteindelijk zelfs tot de dood kan leiden.
De auteur gaat ook moreel-godsdienstige vraagstukken niet uit de weg, integendeel. Maar wie op zoek is naar een overzichtelijke of eenvoudige morele classificatie is bij Visser aan het verkeerde adres. Een personage uit het verhaal verwoordt het treffend als volgt: "Ik zou willen dat er slechts twee soorten mensen waren. Goede en slechte, duidelijk herkenbaar. [...] Maar zo is het niet." En inderdaad, zo eenvoudig ligt het ook bij de romanpersonages van Visser niet. Arjan Visser heeft met De laatste dagen een ijzersterk prozadebuut afgeleverd. [Maarten De Rijk]
L. Torn
De journalist en programmamaker Arjan Visser (1961) interviewde in Trouw een groot aantal bekende Nederlanders aan de hand van de Tien Geboden (in boekvorm gebundeld*). Met 'De laatste dagen' debuteert hij overtuigend als romanschrijver. De roman begint anno 1910 met het verslag van een psychiater die moet adviseren over de drijfveren voor een moord die op een boerderij heeft plaatsgevonden tijdens een godsdienstoefening. Het gaat om een duiveluitdrijving die gruwelijk uit de hand is gelopen. Deze uitkomst aan het begin maakt nieuwsgierig. Hoe kon het zover komen? Visser zet heel ingenieus de reconstructie in elkaar. Hij beschrijft de psychische verhoudingen binnen een boerenfamilie, die door een rondtrekkende prediker worden geduid in een overspannen religieus perspectief. Visser laat verschillende verhaallijnen als fijn raderwerk samenklikken tot een verrassende climax. Hij laat zien dat religieuze verwachtingen en psychische frustraties een explosief mengsel vormen. Wie daar met profetisch vuur licht op wil laten schijnen, speelt letterlijk met zijn leven. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.