Thee in de Chinese cultuur
Wu Chih-ho
Yong-yi Tsen (Auteur), Alice De Jong (Bewerker)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Garant, 2002 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 793 TSEN |
31/12/2003
Uitgeverij Garant startte in 1993 met de uitgave van een reeks 'Chinese cultuur'. Tot dusver zijn er 20 deeltjes verschenen in deze serie, over zeer uiteenlopende onderwerpen, die allemaal te maken hebben met traditionele Chinese cultuurpatronen. Alle boekjes zijn in klein formaat, 64 pagina's dun, rijk geïllustreerd en op mooi glanspapier uitgegeven. Desondanks komen ze een beetje over als kinderboekjes, voornamelijk omwille van de ietwat onbeholpen tekening op elke (slappe) voorkaft en de soms minder geslaagde kleuren van de illustraties. Het gaat hier echter niet over een reeks voor de jeugd, daarvoor is de inhoud veel te streng van aanpak.
Titel
traditionele cultuurpatronen
In ieder boekje probeert men een overzicht te geven van een bepaald onderwerp uit de Chinese traditionele cultuur door, veelal vanuit een historisch perspectief, de evolutie van het besproken thema te schetsen, eventueel ook door er de bekendste aspec-tenverschillen van te beschrijven. De auteurs zijn allemaal Chinese specialisten.
Deze reeks, die in het Chinees 'Ons cultuurbezit' heet, werd aanvankelijk uitgegeven door de Raad voor Culturele Planning en Ontwikkeling van de Republiek China in Taiwan. De Taiwanese regering profileert zich reeds jaren als de voorvechter bij uitstek voor het behoud van de traditionele Chinese cultuurpatronen. In een periode dat de communistische rivalen op het vasteland de Chinese tempels omvormden tot fabrieken en scholen, de wegen in de stad rechttrokken en appartementsgebouwen neerpootten naar het model van Moskou, begon de Taiwanese regering, als onderdeel van haar overredingspolitiek die zowel de buitenlanders als de 'onderdrukte' Chinezen op het vasteland moest overtuigen van haar legitimiteit, op grote schaal het Chinese culturele erfgoed te promoten. "Wij zijn de behouders van de echte Chinese cultuur" was de boodschap, en "door de hervorming van de Chinese maatschappij naar (Russisch) communistisch model, verloochent de regering op het vasteland de traditionele Chinese eigenheid". In Taiwan is er dus geld voor cultuur, en dat is duidelijk voelbaar ver over de Chinese grenzen heen.
De serie is oorspronkelijk in het Chinees uitgegeven en vervolgens in het Nederlands en andere talen vertaald. Het moet zeker geen sinecure zijn geweest om deze Chinese teksten naar het Nederlands om te zetten: verwijzingen naar personen, teksten of historische feiten die voor Chinezen deel uitmaken van het algemene kennisgoed, moeten door de vertalers uitgelegd, aangepast of toegevoegd worden. Een groep Nederlandse sinologen heeft zich voortreffelijk van deze taak gekweten.
De zeven recent uitgegeven werkjes in deze serie handelen over uiteenlopende onderwerpen. Vooraleerst is er een boekje over Chinese genreschilderijen, een term die afkomstig is uit de westerse kunstgeschiedenis en slaat "op schilderijen die scènes uit het dagelijkse leven afbeelden". Omdat het begrip 'genreschilderij' in de Chinese kunsttraditie niet als zodanig wordt gebruikt, worden in dit boekje 13 zeer bekende genreschilderijen in historische volgorde afzonderlijk besproken, zonder meer.
Chinese kalligrafie is een beter voorbeeld van de al te 'schoolse' benadering van de meeste boekjes uit deze reeks. Hier wordt eenvoudig in de inleiding uitgelegd hoe deze Chinese kunstvorm ontstaat vanaf de 2e eeuw n.C. en wat deze elitaire kunstuiting betekent voor de Chinezen. Vervolgens wordt de evolutie van zes bekendste schriftsoorten in even zoveel hoofdstukjes besproken.
Iets vollediger is het werkje over De Chinese houtsnede, waarin de evolutie van deze kunstvorm chronologisch wordt benaderd, vanaf het ontstaan van het oudst gedateerde gedrukte boek ter wereld, een tekst van de Diamant-soetra die dateert uit de late 9e eeuw, tot aan de hoogtepunten van de traditionele Chinese meerkleurendruk uit de Ch'ing-dynastie.
We blijven in het domein van de drukkunst met De kunst van het zegelsnijden. Terwijl de blokdruk is ontstaan vanaf de 7e eeuw, stammen de oudste zegels reeds uit de tijd van de late Shang-dynastie (14e tot 11e eeuw v.C.). Vanaf de uitvinding van het papier, in de eerste eeuw van onze jaartelling, werden de zegels op grote schaal gebruikt, voor zowel officiële als privédoeleinden. Vanaf de 14e eeuw ontwikkelde dat ambacht zich tot een kunst.
Ook tot het domein van de kunstambachten behoort Chinees lakwerk. De Chinese lak wordt gewonnen van de lakboom, de Rhus verniciflua. Lak werd oorspronkelijk gebruikt als een beschermende laag, maar de decoratieve functie van het product werd reeds ontwikkeld vanaf de 12e eeuw voor onze jaartelling, met name door de ontwikkeling van felrode en diepzwarte laksoorten. Na de inleiding schetst het boek de chronologische ontwikkeling van het Chinese lakwerk, in acht hoofdstukjes.
Origineler en interessanter van opbouw is Klassieke Chinese thea-terkunst. Na een korte inleiding in dit zeer ingewikkelde onderwerp wordt een hoofdstukje gewijd aan de historische ontwikkeling van het klassiek Chinese toneel. Vervolgens bespreekt de auteur enkele typische kenmerken van het Chinese theater, zowel wat de vormgeving als de inhoud van het repertoire betreft. Hierbij valt bovendien op te merken dat muziek in het Chinese theater een zeer belangrijke rol speelt, zodat men hier eigenlijk over opera zou moeten spreken.
Om de reeks af te sluiten is er Traditionele bouwkunst in Taiwan. Dit boekje bevat zeer mooie foto's, een goede tekst en een zeer verduidelijkend appendix met een overzicht van de belangrijkste architectonische elementen. Dit is net een van de beste boekjes uit deze laatste editie van de serie, maar het onderwerp komt zeer gespecialiseerd over. Het kan gelukkig ook wel gedeeltelijk gebruikt worden als inleiding tot de Chinese traditionele architectuur in het algemeen.
Uiteindelijk ben ik gelukkig met de uitgave van deze reeks over de Chinese cultuur, vermits er over de meeste van deze onderwerpen tot nu toe bijna geen literatuur in het Nederlands bestond. In het algemeen kan men zeggen dat elk boek een goed inleidend overzichtje over het thema biedt. Het is nochtans spijtig dat er zelfs geen kleine bibliografie toegevoegd is die geïnteresseerde lezers zou kunnen doorverwijzen.
De keuze van de thema's is tot hiertoe al te heterogeen en te beperkt om als een volwaardige reeks over de Chinese cultuur te fungeren: vervolledigen is dus de boodschap aan de uitgever! [Benedicte Vaerman]
M.A. Leenhouts
Nieuw deeltje uit de reeks Chinese Cultuur, een 'handzame, gespecialiseerde bibliotheek' over uiteenlopende aspecten van de Chinese cultuur, van thee tot schilderkunst en van kalligrafie tot Chinese feestdagen. De inmiddels twintigdelige serie is een initiatief van de Taiwanese regering en het betreft dan ook vertalingen van Chinese boekjes door bekwame Nederlandse sinologen. Het zijn in feite meer bewerkingen, aangezien de kennis, verwijzingen en presentatie noodzakelijkerwijs zijn aangepast aan een Westers publiek. 'De klassieke Chinese theaterkunst' behandelt onderwerpen als historische ontwikkeling, thematiek, kostuums en opmaak, libretti en muziek. Ondanks de misschien wat sober ogende omslagen zijn de boekjes door de beknoptheid, toegankelijkheid en leesbaarheid, plus de zeer rijke illustraties in kleur, zonder meer aan te raden als inleidende verkenningen voor algemeen geïnteresseerden. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.