Al wat ik ben
Anna Funder
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ambo, cop. 2002 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : FUND |
31/12/2003
Anna Funder is een Australische journaliste die een aantal jaren in Berlijn gewerkt heeft als correspondente buitenland. In Stasiland heeft ze "levensverhalen uit het voormalig Oost-Duitsland" gebundeld. Mogelijk interessant, zo'n buitenstaander die onbevooroordeeld verhalen gaat optekenen. Zo is er Mirjam, die vanaf het begin in harde aanvaring kwam met de autoriteiten doordat ze de Muur wou oversteken. Wie 'republiekvlucht' had begaan werd door de overheid een tijdlang gevangengezet en daarna volledig gemarginaliseerd: geen kans op job of opleiding. In die marge ontmoette ze dan Charlie, die later ook werd opgepakt en in onduidelijke omstandigheden het leven liet in een Stasi-gevangenis. Het verhaal grijpt Anna Funder zo aan dat ze verder gaat graven en andere mensen aan het woord laat. Hun verhalen wisselt ze af met bv. haar eigen impressies van haar bezoek aan het voormalige Stasi-hoofdkwartier in Berlijn. Het geheel wordt dan aaneengebreid door achtergrondinformatie over deze duistere kant van de DDR. Ze wil duidelijk dat haar DDR-onkundige lezers zich een beeld kunnen vormen van de sfeer en omstandigeden toen. Daar slaagt ze vrij goed in, al was het maar vanwege de beklemmende wetenschap dat de opgetekende verhalen, hoe onwaarschijnlijk ze ook klinken, waar zijn. Totalitarisme blijkt wel wat grimmig-surrealistische kantjes te hebben. Helaas vervalt de pedagogiek van Anna Funder regelmatig in voor haar ontluisterende want ongeloofwaardige generaliseringen. Ze citeert betwistbare cijfers over het aantal informanten: 173.000. Andere bronnen houden het op 110.000. Van daaruit concludeert ze: "[De Stasi] was een bureaucratie die zich had uitgezaaid door de hele Oost-Duitse maatschappij: in elke school, elke fabriek, elk flatgebouw, elk café was er iemand [...] die verslag uitbracht." Een andere irritante overdrijving is de vergelijking van het gezicht van regeringswoordvoerder Schabowski met een bloedhond: wie de beelden destijds gezien heeft, weet dat de man in opperste vertwijfeling en verwarring verkeerde en even sterk op een bloedhond leek als Honecker op Stalin. Zulks maakt je ongewild wantrouwig, je krijgt de indruk dat het allemaal wat sensatiebelust is. Dat mag natuurlijk niet Funders bedoeling geweest zijn. Herhaaldelijk geeft ze blijk van een engagement om onvertelde, onbegrijpelijke, schokkende lotsbestemmingen een stem te bieden. Een wat voorzichtiger aanpak zou dit verslag dan ook niet geschaad hebben. [Kris Lauwerys]
G.J. Verrips
In de stroom publicaties over de DDR (1949-1989) steekt deze bundel levensverhalen af door een opmerkelijke combinatie van afstandelijkheid en betrokkenheid. De schrijfster is een jonge Australische die zich een beeld van het onvrije leven onder het communistisch regiem in Oost-Duitsland heeft gevormd nadat de 'Duitse Democratische Republiek' door de val van de Muur was ineengestort. Jarenlange intensieve interviews en studies van de wijze waarop de geheime politie, de 'Stasi', met alle haar ten dienste staande middelen de gedragingen en uitlatingen van iedere staatsburger trachtte te controleren en van de reacties daarop, leidden bij deze buitenstaander tot treffende observaties van de absurditeit en meedogenloosheid van de staatsterreur en van de menselijkheid en moed van menige staatsburger die zich ertegen verzette. Bovendien beschikt Anna Funder over een boeiende, persoonlijke verteltrant.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.