Zwarte Zee
Neal Ascherson
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2002 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 936.3 LEOPOLD II |
31/12/2003
Uitgeverij Manteau publiceert in haar knappe, fraai vormgegeven 'Koningsreeks' een belangrijk, ophefmakend boek over Leopold II (1835-1909) van de Schotse journalist-historicus Neal Ascherson (geb. 1932). De studie verscheen al in 1963 -- drie jaar na de Kongolese onafhankelijkheid -- onder de titel The king incorporated en is nu eindelijk ook in het Nederlands beschikbaar. Over stijl en vertaling niets dan lof: vlot, helder en aangenaam om lezen zonder veel tierlantijntjes. Het boek is geen klassiek historisch werk met veel voetnoten en origineel bronnenonderzoek. "Het doel is een samenvatting te geven van het werk dat tot nu toe al is verricht, te kijken naar de manier waarop een kille, heimelijke man met zijn wereld omging en zo te proberen een rechtvaardiger beeld te schetsen van de grootste koning der Belgen". De toon is van bij de inleiding gezet: Ascherson klaagt Leopold II aan voor zijn misdaden in Kongo. In 1963 stond de publieke opinie nog overwegend gunstig tegenover Leopold II. Voor de meeste toenmalige Belgische historici was Leopold II een moedig kruisvaarder die de beschaving ging verspreiden in het donkere Midden-Afrika. Dat beeld werd ook via de handboeken in het onderwijs verspreid. Aschersons boek had in 1963 als grote verdienste dat het voor het eerst op een samenhangende, synthetische en toegankelijke wijze de minder fraaie kanten van Leopold II aan het licht bracht en zo bijdroeg tot de demythologisering van de koning. Over Leopold II blijven trouwens met de regelmaat van de klok nieuwe boeken en onthullingen verschijnen, die de stellingen van Ascherson verder uitdiepen. Zo publiceerde de Amerikaanse historicus Adam Hochschild het grandioze De geest van koning Leopold II en de plundering van Congo, waarin hij het cijfer van tien miljoen Kongolese doden tussen 1880 en 1920 staafde en bevestigde.
De Nederlandstalige titel De biografie van Leopold II dekt de lading niet helemaal. Een biografie over een belangrijk figuur veronderstelt evenwichtige aandacht voor alle facetten van diens leven en prestaties. Ascherson focust op de rol van Leopold in Kongo, maar laat zijn binnenlandse politieke verwezenlijkingen onderbelicht. Het verhaal is eerder chronologisch dan thematisch opgebouwd met drieëndertig korte, krachtige hoofdstukken. De eerste hoofdstukken schetsen mooi de familiale, politieke en maatschappelijke context van Leopolds installatie als koning in 1865. Hoofdmoot vormen daarna de Afrikaanse avonturen van Leopold met veel aandacht voor zijn diplomatieke manoeuvres en de opbouw van zijn industrieel imperium (vooral gesteund op ivoor en rubber) in de kolonie. Daarnaast zijn er heel wat verhalen over de wreedheden van de kolonisten en de slavernij in de rubberplantages. De jonge Kongolezen werden niet alleen gebrutaliseerd, maar ook gefolterd. De would-be filantropische koning betaalde zijn bedienden per Afrikaanse hand dat ze afhakten... Ascherson schenkt ook aandacht aan de familiale relaties ten paleize -- Leopold had drie dochters --, eveneens gekenmerkt door wreedheid, koudheid en dynastieke berekening. [Gunter Bousset]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.