Vernieuwing in het islamitisch denken : een wetenschappelijke benadering
Nasr Hamid Abu Zayd
Nasr Hamid Abu Zayd (Auteur), Navid Kermani (Andere)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Becht, cop. 2002 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 217.9 ABUZ |
31/12/2003
Nasr Hamid Abu Zayd (geb. 1943) is een in ons taalgebied (nog) niet zo bekende Egyptische literatuurwetenschapper, die in Europa bekend werd vanwege een indringende studie over de koranwetenschappen. Hij vertelt hier zijn levensverhaal: het verhaal van de 8-jarige dorpsjongen die de koran uit zijn hoofd kende, tot de vlucht uit zijn vaderland en zijn aanstelling aan de universiteit van Leiden.
Zijn stelling is dat de boodschap van de koran slechts te bevatten valt wanneer zij in termen van de tegenwoordige tijd wordt geformuleerd. Dit veronderstelt dat de koran eerst moet ontdaan worden van 'het stof der eeuwen', om vervolgens de tekst te decoderen en te actualiseren in het licht van zijn historische, culturele en taalkundig milieu. Daarmee doet hij geen afbreuk aan de eeuwenoude gewoonte om de koran te leren door hem te reciteren. Voor elke moslim geldt dat, als men zich tot het geschrift beperkt, het rituele aspect van de koran geweld wordt aangedaan, en de esthetische of zintuiglijke kennis van de openbaring de mist ingaat. De koran is weliswaar een godsdienstige autoriteit, maar niet het referentiekader voor bv. de kennis over de geschiedenis of de natuurkunde, al bestaat tegenwoordig steeds sterker de neiging te denken dat de koran elke waarheid die de rede ooit ontdekt heeft of nog zal ontdekken, al bevat. Op de vraag waarom de islamitische wereld zo weinig bijdraagt aan het wereldwijde wetenschappelijke discours hoort Zayd het foute antwoord met de bewering dat het referentiekader van de islamitische wetenschap de koran is. Dat weerlegt hij door een duidelijk onderscheid te bepleiten tussen de religieuze inhoud van de koran en de noodzakelijk te actualiseren denkpatronen ten aanzien van mens en maatschappij. Maar Zayd zegt dat zijn mening hierover niet geaccepteerd wordt door de islamitische geleerden: in Egypte, ook in andere moslimlanden wordt iemand die dergelijke mening erop nahoudt voor het gerecht gesleept, of, zoals recentelijk nog in Soedan, terechtgesteld. Toch blijft hij er als literatuurwetenschapper en als gelovige moslim bij dat beide lezingen noodzakelijk zijn om de koran in het huidige maatschappijbeeld te integreren, en beide lezingen zijn even belangrijk. De diachrone lezing, die de koran aan de hand van de waarschijnlijke chronologie van zijn delen onderzoekt, en de synchrone lezing, die hem in zijn huidige structuur bekijkt, zijn beide noodzakelijk. Er is een groot verschil tussen het lezen van de koran en dat van de bijbel.
Het ergste voor de gevestigde islamitische geleerden is dat Zayd volgens hen een doodzonde beging door te breken met het dogma dat alleen de geestelijkheid zich met de uitleg van de koran mag bezighouden. Ze verklaarden hem tot ongelovige, en eisen dat hij van zijn vrouw zou scheiden, omdat een ongelovige niet met een moslimse gehuwd kan zijn.
Vandaag woont de Egyptische hoogleraar arabistiek Zayd in Nederland. Maar zijn ideeën zijn tot in alle uithoeken van de islamwereld bekend. Dit uit het Duits vertaalde boek leest vlot, en leert heel wat over de islam, de koran, en de islamitische cultuur, vooral in Egypte. [Frans L. Van den Brande]
Prof.dr. A. Wessels
In dit boek vertelt de Egyptische geleerde Nasr Abu Zayd (geboren in 1943) zijn levensverhaal. Hij werd bekend omdat hij vanwege zijn opvattingen omtrent de Koran als ketter werd beschouwd en zijn echtgenote van hem zou moeten scheiden omdat een moslimse niet met een niet-moslimse gehuwd mag zijn. Het is een prachtig 'inside story' geworden waarin een schat aan inzichten wordt gegeven in het leven op het platteland van zijn jeugd, de school, universiteit én zijn werk. Evenals in de politieke, godsdienstige en literaire ontwikkelingen in Egypte. Misschien zou het toch aardig geweest zijn indien er wat tussenhoofdjes in de tekst geplaatst zouden zijn (met een register) om aan te duiden wat er zo al aan de orde wordt gesteld. Maar ook zonder dat laat het boek zich lezen als een roman. Nu er bijna dagelijks zoveel onzin over 'de' islam en 'de' moslims wordt gezegd, geschreven en vertoond, zou ieder (met name ook journalisten) er goed aan doen dit boek eens grondig te lezen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.