Communautaire geschiedenis van België : van 1830 tot vandaag
Marc Platel
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2002 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 393.33 PLAT |
31/12/2002
Marc Platel (geb. 1941), ex-Wetstraatjournalist van de BRT, ex-hoofdredacteur van 'Het Belang van Limburg' en actueel hoofd van de studiedienst van de NV-A, publiceert een vlot geschreven, interessant, deskundig en beheerst essay over de politieke macht van het Belgische koningshuis. Platel is een van onze weinige politieke waarnemers die voluit aandacht schenkt aan dat delicate onderwerp. Reeds in 1981 bracht hij een ongewoon scherpe 'Actueel'-bijdrage op de BRT-radio over de toenemende invloed van koning Boudewijn. Het uitgangspunt is bekend: volgens de Grondwet is de politieke macht van onze koning uiterst beperkt, maar de facto reikt ze heel wat verder. Alle politici beseffen dat, maar de meesten handelen uit lijfsbehoud en zijn te laf om dat aan de kaak te stellen. Het grote publiek bleef tot nu toe grotendeels koningsgezind, maar volgens Platel is dat langzaam aan het veranderen: "Zeker aan Vlaamse kant merkt men dat 'de monarchie' steeds minder dat geheiligde, onaantastbare gegeven van weleer is". Platel zelf beseft dat een Republiek in ons federale land onhaalbaar is en pleit voor een monarchie naar Zweeds model, waarin de koning een louter protocollaire rol speelt.
Platel benadert zijn onderwerp vanuit twee invalshoeken. In het eerste essayistische gedeelte vertelt hij zijn persoonlijk gekleurde "koninklijk verhaal". De centrale vraagstelling luidt: Wat met een monarchie die politiek onverantwoordelijk genoemd wordt, maar toch beschikt over een waaier van soms subtiele mogelijkheden om inderdaad politiek te bedrijven? Aan de hand van tientallen voorbeelden -- het ene al wat overtuigender dan het andere -- probeert hij de werkelijke politieke macht en invloed van ons koningshuis bloot te leggen. Vrij recente dossiers zoals het failliet van Sabena, Filips eredoctoraat, de kwestie Rwanda, de overname van de Generale Bank door Fortis, de abortuskwestie... passeren de revue. Platel bewijst ook een goede politieke historicus te zijn. Hij gaat terug tot het ontstaan van België en overloopt -- ook weer aan de hand van concrete voorbeelden -- de machtsverschuivingen in ons koninkrijk. Naast de meer politieke analyses, bevat dit deel ook lange passages van mentaliteitshistorische aard, bv. over de dood van Boudewijn, het huwelijk van Filip en Mathilde en de geheime waas rond het "colloque singulier". Orgelpunt is de minutieuze beschrijving van een ontmoeting van de auteur met Boudewijn halfweg de jaren '80 naar aanleiding van Platels overstap naar 'Het Belang van Limburg'. Net zoals in de recente getuigenis van Hugo de Ridder in Geen blad voor de mond (Lannoo, 2001), blijkt ook hier weer de verpletterende mentale kracht en politieke handigheid van koning Boudewijn, gepaard gaande met een zeldzame kwezelarij. Waar Boudewijn tegen Hugo de Ridder volhield dat anticonceptiva onvermijdelijk tot abortus leiden, vraagt hij aan Platel om er in zijn artikels voor te pleiten dat de Limburgers veel kindjes blijven krijgen.
Het tweede, meer juridische gedeelte is geschreven onder het motto: Wat doet een democratie bij het begin van de 21e eeuw met een monarchie die leeft en werkt volgens spelregels die dateren uit het begin van de 19e eeuw? Artikel voor artikel overloopt en becommentarieert hij de positie van de koning in de Belgische Grondwet en toont hij ettelijke anachronismen aan. Zo leidt de koning nog steeds het leger, slaat hij onze munt, verleent hij adellijke titels aan bepaalde personaliteiten en genade aan gevangenen. Net zoals in zijn standaardwerk Het Nieuwe België-Andere Belgen (Cre Art, 1993) over het Sint-Michielsakkoord, slaagt Platel erin deze complexe staatrechterlijke materie voor een groot publiek toegankelijk te maken.
De Belgen en hun eigenzinnige koning zal ons koninkrijk niet meteen op haar grondvesten doen daveren, maar is in ieder geval een uiterst nuttig boek, dat bewijst dat de discussie over ons koningshuis stilaan open en bloot kan worden gevoerd. Slechts twee minpuntjes: de afwezigheid van een register en de soms te openlijke propaganda voor de NV-A partijstandpunten. [Gunter Bousset]
J. van Bree
Hoe gaan/gingen de Belgen met hun koningen om en vice versa. Dat staat centraal in deze kritische beschouwing van de voormalig politiek-journalist Marc Platel, tegenwoordig verbonden aan de studiedienst van de Vlaamse NV-A - een recente afsplitsing van de Volksunie die de afschaffing van de monarchie in het programma heeft. Platel geeft in feite een (historische) onderbouwing van dat republikeinse standpunt. Hij hekelt het taboe op de discussie(s) over de monarchie. In het eerste deel van het boek beschrijft hij eerst de manier waarop in verleden en heden vorsten en Belgen (of liever: Vlamingen en Walen) met elkaar omgingen, en vervolgens de wijze waarop de monarchie in de Grondwet is verankerd (en de zin en onzin van de betreffende wetsartikelen). Hoewel de opbouw van en binnen de hoofdstukken en de bijgevoegde literatuurverantwoording niet altijd even helder is, is de teneur van het geschrevene duidelijk. Al moet worden toegevoegd dat Platel met zijn vlotte pen veel bekend verondersteld, waardoor het voor de niet-ingevoerde Nederlandse lezer niet altijd even begrijpelijk zal zijn.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.