Moderniteit als opgave : een antwoord aan relativisme en conservatisme
Gabriël Van den Brink
Gabriël Van den Brink (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
SUN, cop. 2001 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 307.4 BRIN |
31/12/2002
In 2001 verscheen van de Nederlandse filosoof Gabriël van den Brink het lijvige Geweld als uitdaging, een degelijk onderbouwd wetenschappelijk werkstuk dat de oorzaken van agressief gedrag bij jongeren in de Nederlandse samenleving onderzoekt. Van den Brink heeft vervolgens een samenvatting gemaakt die is verschenen onder de titel Agressieve jongeren. Hier geen statistieken, cijfers en tabellen, maar een vlot leesbare tekst die voor iedereen toegankelijk is. Hoewel dergelijke samenvattingen vaak overbodig zijn, kan gewezen worden op de relevantie ervan in een tijd waarin ook Nederland het fenomeen van een extremistische en populistische politieke partij leert kennen. Voor complexe problemen bestaan immers geen simpele antwoorden. Enkel de gevolgen bestrijden is hoogst ontoereikend. Het is eveneens nodig om te weten welke oorzaken een rol spelen.
De paradox die Van den Brink wil verklaren, is hoe het komt dat in een maatschappij waarin er weinig reden tot klagen is, het geweld bij jongeren toeneemt. Dat geweld is dan nog vaak zinloos en willekeurig. De daders zijn geen herrieschoppers, maar 'gewone jongens'. Van den Brink neemt voor zijn analyse het boek Evil: inside human cruelty and violence van de psycholoog Roy Baumeister als uitgangspunt. De centrale idee is dat het agressieve gedrag van jongeren een onbedoeld gevolg is van de modernisering. Van Baumeister leent Van den Brink drie kernbegrippen: eigenwaarde, krenking en zelfbeheersing. Vanaf de jaren '60 zijn de burgers in Nederland veel mondiger en assertiever geworden. Stijging van de welvaart en democratisering zorgen sindsdien voor een grotere vrijheid. Alles draait om individuele autonomie. Mark Elchardus zou spreken van "expressief individualisme". De keerzijde van de mondigheid en een beter ontwikkeld gevoel van eigenwaarde is dat de kans op krenking toeneemt. Jongeren zijn agressiever en volwassenen minder tolerant tegenover die agressiviteit. Dat is enkel het geval als ook de zelfcontrole onvoldoende is. Daarbij speelt de omgeving een cruciale rol. Op het werk gelden duidelijke gedragsregels, in het uitgaansleven veel minder.
Stevige analyse. Concrete aanbevelingen voor oplossingen volgen echter niet. Van den Brink geeft enkel globale richtlijnen. En die zijn zeker ontgoochelend. [Kris Velter]
Henk Verburg
Dit boek handelt over jeugd, agressie en beschaving in Nederland. De filosoof en onderzoeker Gabriël van den Brink probeert in dit boek een verklaring te geven voor 'zinloos geweld' door jongeren in Nederland. Hij baseert zich daarbij op de ideeën van de Amerikaanse psycholoog Roy Baumeister, die zegt dat geweld voortkomt uit een te sterk gevoel van eigenwaarde. Geweld komt vooral voor bij jongeren die het gevoel hebben dat hun gevoel van eigenwaarde wordt gekrenkt en die nog onvoldoende zelfbeheersing hebben om daar niet met geweld op te reageren. Van den Brink werkt deze denklijn uit in hoofdstukken die gaan over: assertiviteit en eigenwaarde (individuele autonomie), het belang van bindingen (met belangrijke anderen, zoals ouders, vrienden etc.), sociale controle en zelfbeheersing. Hij pleit voor een beschavingsoffensief, onder andere door het scherper handhaven van regels en het investeren in opvoeding. Het boek heeft voornamelijk een beschouwend karakter. De tekst is gebaseerd op het boek 'Geweld als uitdaging' (2001, uitgave NIZW*) van dezelfde schrijver.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.