Het nut van een paradijs
Jan Stavinoha
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2001 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : STAV |
31/12/2002
De roman Hollandse rapsodie voert ons terug naar het Amsterdam van 1983. Aan de hand van talloze personages, die uiteindelijk losjes met elkaar verbonden blijken te zijn, tracht de auteur een dwarsdoorsnee van de burgerlijke Nederlandse maatschappij te schetsen ten tijde van de koude oorlog en de vredesdemonstraties. Zijn opzet om de kleinheid van die mensenlevens te laten contrasteren met de 'grote' maatschappelijke en politieke verschuivingen en gebeurtenissen, mislukt echter jammerlijk.
Stavinoha voert een bont en lichtgestoord gezelschap ten tonele: naast Jan-Hein, een neurotische ex-onderwijzer die leeft van een ziekte-uitkering en de confrontatie met het wereldleed lichamelijk niet aankan, duiken o.a. ook een hypochondrische feministe, een Tsjechische dissident, een gefrustreerde schrijver, een linkse glazenwasser, een pedofiele huismeester met kolonieverleden, een uitgetreden non, een snobistisch homokoppel dat aan liefdadigheid doet en een Friese oplichter op. De band tussen hen is meestal flinterdun en leidt finaal nergens naar. Het enige echte raakvlak van deze verzameling kneuterige malloten is dat ze meestal met zichzelf worstelen en er nauwelijks in slagen om hun leven enige richting te geven. Stavinoha's romanfiguren missen overtuigende diepgang en verworden al gauw tot karikaturen of groteske verschijningen. Bovendien ontbreekt het in het boek aan ontwikkeling en evolutie. Ook de kleurloze, vlakke, ietwat simplistische en soms ronduit krakkemikkige stijl bevordert het leesplezier niet.
Hollandse rapsodie bestaat voor bijna een derde uit verwijzingen naar de politieke, maatschappelijke of dramatische gebeurtenissen van 1983. Stavinoha heeft zijn roman volgestopt met -- toentertijd brandend actuele -- krantenberichten en fragmenten van radio- en televisiejournaals. Het niet onaardige idee om de 'grote' drama's te laten botsen met of weerspiegelen in de 'kleine' drama's van de verschillende individuen, verdiende echter een betere uitwerking. Nu ontbeert het gedateerde jaaroverzicht van '83 meestal de nodige relevantie en bijna altijd zijn uitwerking, en vormt het vooral een ballast. De paar interessante uitgangspunten en de schaarse grappige passages ("Het afgelopen jaar was in de wereld beduidend minder gemarteld en geëxecuteerd. Voor André en Lejo dus alle reden om een fuif te geven") kunnen het boek niet redden, het komt nooit van de grond en kabbelt zielloos naar zijn einde. Hollandse rapsodie lijdt aan bloedarmoede. [Jan Bettens]
Drs. F. Engering
Het verhaal van deze roman speelt in 1983, als de Koude Oorlog nog gaande is en duizenden mensen in Nederland zich massaal verzetten tegen kernwapens. We volgen een aantal bewoners van een wolkenkrabber in Amsterdam op de voet. De bewoners zijn de helden van hun tijd: progressief, geëngageerd en op zoek naar richting en diepgang in hun leven. Hun lotgevallen worden 'allegorisch' gerelateerd aan de grote wereldgebeurtenissen van dat jaar. Een interessant thema. Echter, waar de flaptekst een Hollandse vertelling met de kracht van een wervelstorm belooft, weet de auteur niet helemaal te overtuigen. De personages ontwikkelen zich niet, het verhaal ontbeert kracht en de afwikkeling van de verschillende verhaallijnen is vaag. Kleine druk. De Tsjechisch-Nederlandse auteur (1945) schreef reeds meer romans en verhalenbundels.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.