De vergulde pil : fantastische ziekenhuisvertellingen
Miriam Guensberg
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Veen, 2001 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : GUEN |
31/12/2001
Miriam Guensberg wordt op 21 mei 1950 te Oldenzaal geboren. Haar vader is van joodse komaf. Abraham Guensberg wordt geboren in 1908 in Polen, als kind van joodse ouders. Wegens het toenemende antisemitisme vertrekt hij als student geneeskunde naar Perugia. Als de oorlog uitbreekt, voegt hij zich bij het Poolse leger in Frankrijk. Na de capitulatie wijkt hij uit naar Schotland en in 1944 neemt hij deel aan de landing in Normandië. Na de oorlog trouwt hij met een vrouw die hem de oorlog doet vergeten, zoals Miriam Guensberg zegt: "Met overgave hebben ze iets opgebouwd op de puinhopen van wat er daarvoor geweest was. Er was weer een toekomst mogelijk." ('Nooit genoeg') Abraham Guensberg specialiseert zich in de anesthesie, oftewel in het verdoven en voortgang bieden zonder pijnlijke herinnering. Over zijn verleden laat hij zich niet uit. Het leven en de geheimen van haar vader vormen een belangrijk onderdeel van de werken van Miriam Guensberg.
In de roman Saternacht speelt de vader een belangrijke rol in het leven van de hoofdpersoon Nidia. Het is zelfs zo dat Nidia alles voor haar vader wil doen en dat ze daardoor niet beseft hoe ze met die verregaande vaderbinding zichzelf te kort deed. Vader Sam spreekt met geen woord over zijn verleden. Hij laat niets los over de jaren voor zijn huwelijk. Nidia interesseert die geschiedenis ook niet zo zeer. Haar zus Myra daarentegen bijt zich erin vast als ze in Israël gaat wonen en 'vindt' de voorgeschiedenis van haar vader, maar later zal blijken dat er niets klopt van hetgeen haar verteld is. In Saternacht vertelt Nidia in de vorm van een brief over haar leven aan haar gestorven kind Samme. Het is een bekentenis van een moeder die rechtvaardiging zoekt voor haar eigen verleden, voor wat er gebeurd is met haar zoon en daarbij blijkt ook het verleden van haar eigen vader een rol te spelen. Want: "Je kunt geen kiezelsteen in het water werpen en wensen dat het oppervlak rimpelloos blijft. Iedere beweging telt. We zijn geworpen. En onderworpen aan onze geschiedenis. Vooral dat."
Nidia zoekt in haar brief naar woorden, zoekt troost in woorden. Voor haar is haar zoon "dat wat tussen de regels staat". Hij was 'oligofreen', hetgeen een familiaire aandoening zou zijn. Zijn handicap veroordeelde hem tot een woordloos universum. Samme blijkt ontstaan te zijn in een nacht van overspel met zwager Wout, die de bijnaam Satertje draagt vanwege zijn klompvoeten. Vandaar dus de titel Saternacht. Nidia gaat ervan uit dat Samme zijn oligofrenie van Wout heeft, maar als Myra de 'ware geschiedenis' van hun vader heeft achterhaald, blijkt dat ook in Nidia's familie zelf aanleg in de genen aanwezig is. De titel verwijst echter niet alleen naar de nacht waarin Samme verwekt is, maar ook naar de nachten die hij beleefde bij Wout in gezelschap van vrouwen van lichte zeden. Tijdens een van die nachten komt een meisje om het leven en het heeft er alle schijn van dat Samme dat gedaan heeft.
Guensberg heeft, zonder pathetisch te worden, een ontroerende roman geschreven over het verwerken van de dood van dierbaren. Haar roman wordt gekenmerkt door een zeer poëtische stijl, waarbij zij erin slaagt om met weinig woorden veel te zeggen. [Miriam Piters]
Jan van Bergen en Henegouwen
Nidia (Nietje), de hoofdpersoon van deze roman (de vijfde van de auteur), vertelt aan haar inmiddels overleden zoon het verhaal van diens leven. Nietje blijkt na een passionele 'saternacht' met Wout, de broer van haar man Look, zwanger. Na de geboorte blijkt het kind een meervoudige beperking te hebben. Pas na de dood van haar kind vertelt Nietje aan Look dat Wout de vader was. Aanvankelijk verzorgt Nietje haar zoon Samme zelf, maar na enkele jaren moet zij de zorg uit handen geven. Als Wout na jaren terugkeert uit het buitenland en hoort dat hij de vader is van Samme, eist hij de voogdij op. Wouts bijdrage aan de opvoeding wordt het kind uiteindelijk noodlottig. In de war gebracht door de gebeurtenissen verdrinkt Samme zich in een meer. Guensbergs stijl is poëtisch, maar helder en doeltreffend. Door de thema's (tweede generatie joodse oorlogsslachtoffers, meervoudig gehandicapten, de dood van een kind, rationele beslommeringen) zou de roman gemakkelijk topzwaar zijn geworden. Door haar keuze voor een heldere structuur wist de schrijfster (1950) dit te voorkomen. Kleine maar ruime druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.