La passion Savinsen
François Emmanuel
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2001 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : EMMA |
31/12/2001
Potentieel, evaluatie en motivatie zijn de modewoorden waarmee de in human resources gespecialiseerde lui zo graag uitpakken. Vroeg of laat krijgen we allemaal wel eens met een dozijn psychologische testbatterijen in het kader van een sanering of reorganisatie te maken. Dat niet enkel het 'geteste' personeel daardoor in nauwe schoentjes kan raken maar ook de bedrijfspsycholoog die het testprogramma opstelt, illustreert de De menselijke factor op voortreffelijke wijze. Vertelfiguur en hoofdpersonage is Simon, werkzaam bij SC FARB, een Frans filiaal van een grote Duitse onderneming. Als human resource manager selecteert hij het personeel en leidt hij de managementtrainingen. Toen het bedrijf enkele jaren terug een moeilijke tijd doormaakte, zorgde hij voor de selectiecriteria waarmee het personeelsbestand van 2500 bijna gehalveerd werd. Nu wordt Simon met een even delicate taak opgezadeld, de adjunct-directeur vraagt hem de geestelijke gezondheid van de directeur op discrete wijze te onderzoeken. Aanvankelijk verloopt zijn onderzoek nog sereen, maar algauw belandt hij in een wespennest waarin zijn eigen rol steeds dubieuzer wordt. De directeur toont hem een serie anonieme brieven waarin een collage is gemaakt van nazidocumenten en fragmenten van bedrijfstechnische rapporten over de reorganisatie van het bedrijf. De psycholoog stelt tot zijn verbijstering vast dat de terminologie gruwelijk overeenkomt.
Met De menselijke factor is psychoanalyticus en psychiater François Emmanuel (1952) al aan zijn vijfde roman toe. Hij schrijft zeer gebald en doordacht proza. Het boek telt minder dan honderd pagina's en toch slaagt de auteur erin om losse schroeven onder het personeelsbeleid van een multinational te plaatsen. Hij laat zien hoe relatief 'objectieve' selectiecriteria en zakelijke doelstellingen zijn. En in een overtreffende trap welk gevaarlijk wapen taal is. Elke geschiedenis kan immers herschreven worden zodat de oorspronkelijke betekenis nimmer te achterhalen valt. De minimalistische stijl waarmee Emmanuel zijn thematiek uitwerkt, maakt van de De menselijke factor een hoogst suggestieve roman waarin de unheimlichkeit onherroepelijk op de lezer wordt overgedragen. [Laurent Meese]
Menno Gnodde
Hoe de afslanking van een bedrijf zich kan spiegelen aan de tragedie van de 'Endlösung'. Simon, psycholoog, is als personeelsmanager bij sc Farb medeverantwoordelijk voor de herstructurering van de multinational en kwijt zich in de bijpassende 'dode, neutrale en technische taal' (blz. 85) naar behoren van zijn taak. Dat hij dan onderweg verwikkeld raakt in de achtergronden van een psychotische directeur, zich verstrikt in de tekstcollages van een aanvankelijk anonieme briefschrijver, zelf als half-jood zich identificeert met het lijden en uiteindelijk ontslag krijgt, is wel vervat in een logische lijn, maar vermag literair toch allerminst te imponeren. De afstand tussen beschreven situatie en lezer blijft groot, de personages zijn schematisch van opzet en missen als het ware vlees en bloed. Tenzij het natuurlijk de opzet was de nuchtere registratie van de 'Vernichtung' ook romantechnisch vorm te geven. Als contrast en compensatie ziet de lezer Simon dan nog wel in een nieuwe baan in een tehuis voor autistische kinderen, die hij beschermt tegen verdere beschadiging van 'het dunne psychische omhulsel'. De auteur (België, 1952) werkt als psychoanalyticus in de buurt van Brussel en heeft inmiddels vijf romans op zijn naam staan. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.