Sociale en culturele antropologie : een kritische belichting van enkele hoogtepunten
Eugeen Roosens
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Halewyck, 2001 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 606.84 ROOS |
31/12/2001
In Dansen met de maan toont antropoloog Eugeen Roosens dat de gezinsverpleging in Geel nog steeds levend en actueel is. De Geelse gezinsverpleging is een unieke institutie die erin bestaat dat chronische psychiatrische patiënten worden opgevangen en opgenomen in gezinnen. Deze traditie bestaat al eeuwen maar heeft zich aan de tijd aangepast. Vroeger werden de patiënten, in het Geelse taalgebruik 'kostgasten' genoemd, vaak ingeschakeld als goedkope hulpjes in de landbouwbedrijfjes. Nu is de gezinsverpleging wettelijk erkend, verloopt ze parallel aan professionele therapeutische begeleiding en ondersteuning, en kadert ze organisatorisch in een openbare psychiatrische ziekenhuisdienst. Opmerkelijk is dat het woord 'Geel' in Vlaanderen vooral flauwe grappen over 'zotten' oproept en als iets van vroeger wordt gezien, terwijl de Geelse gezinsverpleging vanuit het buitenland, zowel vroeger als nu, veel meer belangstelling en waardering geniet. Of het systeem nog een lange toekomst toebedeeld is, blijft evenwel de vraag.
De studie gebeurde aan de hand van een etnografische aanpak, waarbij meer dan honderd pleeggezinnen werden bezocht en gesprekken en interviews werden gehouden met allerlei betrokkenen die in het systeem participeren. Dit gebeurde over een periode die meer dan een jaar bestreek. De studie sluit bovendien aan op een eerder gelijkaardig onderzoek van de auteur in het begin van de jaren '70, Geel, een unicum in de psychiatrie (De Nederlandse Boekhandel, 1977). De auteur gaat eerst in op de beeldvorming over Geel, de geschiedenis van de gezinsverpleging en de organisatie van het huidige systeem. De hoofdbrok bestaat uit een reeks casestudy's die ons de subcultuur van het 'kostgeverschap' leren kennen. Zowel de verscheidenheid aan situaties, zoals die van gemakkelijke en moeilijke patiënten, als de eigenheid van de Geelse gezinsverpleging leren we hierbij kennen. Opvallend is de band die tussen 'kostgevers' en 'kostgasten' ontstaat en die meestal naar een soort van verwantschapsrelatie evolueert. Dit houdt bv. in dat kinderen de kostgasten van hun ouders overnemen wanneer deze wegvallen of dat in enkele gevallen de kostgasten hun kostgevers op oudere leeftijd gaan verzorgen. Mensen die uit de boot vallen, blijken in Geel op deze manier een zinvol en menswaardig bestaan te krijgen.
Dansen met de maan is een boek dat vlot leest en dat aantoont hoe sociaal-cultureel antropologisch onderzoek doorvoelde inzichten kan leveren over het menselijk samenleven, ook als het de moderne westerse maatschappij betreft. [Philip Hermans]
Mr. J.J. van Haastrecht
Dit boek handelt over het systeem van kostgeverschap in de plaats Geel bij Antwerpen. Kostgevers nemen patiënten met een lichte verstandelijke handicap of met een lichte psychische/psychiatrische stoornis op in hun huishoudens. De oorsprong van het systeem gaat terug tot de Middeleeuwen. Inmiddels zijn er veel aanpassingen geweest. De kostgevers krijgen een vergoeding, de patiënten lopen in gewone kleding, er is arbeidstherapie en er zijn trefpunten voor de kostgangers. Het gaat om chronische patiënten. Op deze manier worden ze geïntegreerd in de samenleving en nemen ze een waardige positie in. Het systeem ondervindt kritiek, maar ook veel lof, zelfs vanuit Amerika en Japan. Of het systeem toekomst heeft, is maar de vraag: de bereidheid bij de huidige generatie om kostgangers op te nemen, wordt steeds minder. Meer dan de helft van het boek beschrijft de situatie van de gastgezinnen en hun kostgangers op basis van het onderzoek, dat de schrijver in 1999 en 2000 gedaan heeft. Een boeiend boek over een systeem, waarover zowel de kostganger als de kostgever zich positief uiten.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.