Vrijmetselarij : een wijsgerige benadering
Leo Apostel
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
VUBPRESS, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 173 APOS |
31/12/2001
Deze postume uitgave van Leo Apostel (1925-1995) bevat een reeks lezingen over sterven en dood die hij aan het eind van de jaren '80 gehouden heeft aan de VU Brussel. Apostel toonde hierin duidelijk zijn voorkeur voor een interdisciplinaire aanpak van deze problematiek. Het heeft geen zin, zo meent hij, de filosofische optiek te ondersteunen met een praktisch ethische dimensie. Ook de relevante psychologische, antropologische, biologische, sociologische en historische gegevens zijn belangrijk voor een theorievorming die nauw aansluit bij de praxis. De mensheid heeft vanaf het begin met vallen en opstaan een ware strijd gevoerd met de problematiek van sterven en dood, zowel door haar te verdringen of te expulseren (hiernamaals, onsterfelijkheid, reïncarnatie, enz.) als door haar in het leven te integreren (eindigheid, verwerking, rouw, enz.). Voor de ontwikkeling van zijn theorie steunt Apostel op de (historische) verklaringscode van Norbert Elias t.a.v. de lichaamsfuncties. Daardoor krijg je een contextuele interpretatie van sterven en dood doorheen de verschillende eeuwen in nauwe samenhang met de wisselende economische, sociaal-maatschappelijke en religieuze factoren van elke periode. Deze theorie wordt sterk onderbouwd door gegevens uit de wetenschappen. Allereerst uit de wijsbegeerte zelf, zowel met de opvattingen uit de Oudheid (epicurisme, stoïcisme) als van moderne auteurs (Hegel, Marx, Heidegger, Sartre, Jankélivitch). Hij brengt ook kritiek op de bekende opvattingen van Kübler-Ross en ondersteunt zijn standpunt met een kritische beschouwing bij de theorieën van de klassieke psychoanalyse (Freud). Boeiend is ook zijn antropologische benadering door een vergelijking tussen de Negro-Afrikaanse beschaving en de westerse visies rond sterven en dood. Vanuit de biologie brengt hij elementen aan voor een beter begrijpen en aanvaarden van de veroudering als basis van eindigheid en sterven. Vanuit de socio-economische invalshoek laat hij zien hoe rond sterven en dood talrijke concurrentiële conflicten bestaan tussen verschillende groepen die er rechtstreeks bij betrokken zijn (de stervenden, artsen, verpleegkundigen, priesters, rouwverzorgers, enz.). De historische ontwikkelingen rond sterven en dood tracht hij te belichten vanuit de monumentale werken van Philippe Ariès en Michel Vovelle, die elk op hun wijze deze geschiedenis hebben beschreven. Vanuit de confrontatie met al deze wetenschappen tracht Apostel enkele aanzetten te geven voor het ontwikkelen van een interdisciplinair onderzoeksprogramma van de thematiek. In ieder geval een indrukwekkende opgave, die hij zelf helaas niet meer heeft kunnen voortzetten. Het laatste hoofdstuk van zijn boek is gericht op de praxis door een kritische bespreking van het 'Hospice Movement' van Cecile Saunders, dat erop gericht is om zoveel mogelijk mensen te helpen een 'goede' dood te sterven, zo mogelijk in hun vertrouwde omgeving. Hier stelt zich de problematiek van de palliatieve verzorging, ook al pleit Apostel om ook de nodige ruimte te maken -- zowel politiek als sociaal -- voor euthanasie in de vorm van waardig sterven. Een belangrijk boek, een must voor ieder die zich beroepsmatig bezighoudt met stervensbegeleiding en het mogelijk maken van een 'goede dood'. [Willy Deckers]
dr. P.A.A.H.M. v. Gennip
Leo Apostel (1925-1995) was hoogleraar te Gent en geldt als bekende Vlaamse filosoof. De paradoxale titel van deze studie over de dood in zijn actuele verschijningsvorm, de veranderingen daarin en de effecten daarvan op de eigentijdse oriëntatie op het eigen sterven, siert ook een paradoxaal boek. Enerzijds bevat het een schat aan informatie, temeer omdat de auteur put uit een veelheid van descripties. Anderzijds mist het een doorzichtige ordening van de stof en een consistente motivatie daarvan, zij het dat een ideologisch en levensbeschouwelijk parti-pris bij voortduring wordt gepreekt. Al bij al een teleurstellende beschouwing van een uiterst relevant thema; meer dan die relevantie zelf wordt eigenlijk niet bewust gemaakt. Er wordt veel voorkennis aanwezig verondersteld.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.