Waarom muren niet werken : samenwerken in tijden van populisme
Peter Van Kemseke
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Universitaire Pers, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 398.2 KEMS |
31/12/2001
The best diplomats, like the best musicians, are born, not made", schreef de Stanford-professor Thomas Bailey in 1968 in The art of diplomacy, een opsomming van 267 kenmerken van de ideale diplomaat. Die mythevorming rond de functie van diplomaat leeft nog steeds bij het grote publiek: het diplomatenberoep is omgeven met een waas van geheimzinnigheid, symboliek, ondoordringbaarheid. Nochtans hebben het diplomatieke bedrijf en de diplomatieke cultuur na de Tweede Wereldoorlog spectaculaire veranderingen ondergaan. De klassieke definitie van diplomatie als "het onderhouden van betrekkingen tussen soevereine staten via daartoe geaccrediteerde, professionele vertegenwoordigers" is in onze postmoderne en geglobaliseerde wereld niet langer relevant. In de boeiende artikelenbundel Diplomatieke cultuur schetsen 17 auteurs -- overwegend jonge historici -- de geschiedenis van de permanente diplomatie vanaf haar ontstaan in de 15e eeuw tot nu.
Het boek vangt aan met een brede synthese van de geschiedenis van de diplomatie door Peter van Kemseke. Hij onderscheidt drie perioden, die meteen ook de indeling van het boek weerspiegelen. De eerst periode begint op het einde van de 15e eeuw toen in West-Europa soevereine staten en de permanente diplomatie ontstonden. Het profiel van de ideale diplomaat werd steeds nauwkeuriger omschreven en de moderne diplomaat verwierf een culturele identiteit die hem verbond met ambtsgenoten en onderscheidde van niet-diplomaten. De 19e eeuw -- de tweede periode -- vormde het hoogtepunt van de West-Europese diplomatieke cultuur. Er heerste een strikte afgelijnde groepsmentaliteit en -identiteit met een eigen waarde- en normenpatroon dat via een uitgebreid netwerk van contacten ('le corps diplomatique') tussen vooral adellijke families werd doorgegeven. In de 19e eeuw verspreidde die diplomatieke cultuur zich in het zog van het Europese imperialisme ook buiten Europa, bv. in de totaal verschillende culturele context van China. Vanaf de 20e eeuw en vooral dan na de Tweede Wereldoorlog kwam geleidelijk aan een einde aan het gesloten, aristocratische karakter van het diplomatieke bedrijf. De diplomatie werd democratischer, zakelijker en professioneler en moest meer en meer rekening houden met een nieuwe speler: de publieke opinie, vertegenwoordigd door de media. Het overwicht van de adel smolt weg, het beroep werd ook voor vrouwen toegankelijker en de diplomaat verloor zijn monopoliepositie in de internationale betrekkingen. De transport- en communicatierevolutie zorgde ervoor dat ministers, veiligheidsadviseurs en staatshoofden elkaar in toenemende mate face to face en op congressen konden ontmoeten. Volgens Van Kemseke zal de diplomatie echter niet verdwijnen: "Het belang van een 'neutraal' corps diplomatique zal toenemen naarmate de culturele, politieke, sociaal-economische en religieuze vervreemding tussen staten toeneemt".
De 15 artikels vormen casestudies en kanttekeningen bij die globale evolutie. Bij sommige overheerst de pittige anekdotiek, bij andere de messcherpe analyse, maar ze zijn alle van een degelijk niveau. De bundel sluit af met een toekomstgerichte epiloog van topdiplomaat Hugo Paemen, een becommentarieerde bibliografie per artikel en een register van persoonsnamen. [Gunter Bousset]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.