Samenleven met gezond verstand
Patrick Loobuyck
Patrick Loobuyck (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
VUBPRESS, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 157.1 LOOB |
31/12/2001
Sinds Emile Zola in 1898 zijn beroemde brief 'J'Accuse' aan de president van de republiek als steun aan Alfred Dreyfus publiceerde in het dagblad 'L'Aurore Litéraire', is de vraag naar de kritische rol van de intellectuelen voortdurend in de aandacht gebleven. Sommigen zijn ervan overtuigd dat het niet hun taak is om expliciete stellingen in te nemen. Door hun nauwgezette en eerlijke intellectuele arbeid zouden ze voldoende kritische impact hebben op het maatschappelijk gebeuren en de richting aanwijzen waarin de maatschappij dient te evolueren. Anderen, zeker de meerderheid, gaan ervan uit dat intellectuelen hun expliciete verantwoordelijkheid niet mogen ontlopen en daarom vanuit hun kennis als 'spectateurs engagés' moeten functioneren. Zonder die betrokkenheid zou de samenleving volledig in handen zijn van machthebbers die kritiekloos hun eigen belangen en waarden kunnen doordrukken. Intellectuelen moeten zich in het maatschappelijk debat mengen door op grond van rationele elementen de pervertering aan te klagen en de discussie vooruit te helpen. Dat is het typische statuut van de moderne intellectueel die opkomt voor universele waarden. Maar hoe staat het dan met die 'moderne' intellectuelen in de postmoderne situatie? Kunnen zij daar nog enige rol spelen? Patrick Loobuyck, licentiaat godsdientswetenschappen (KU Leuven) en Moraalwetenschappen (RU Gent), onderzoekt in voorliggende studie hoe de intellectuelen zich in de laatste honderd jaar (sinds Zola) hebben opgesteld. Het is een zeer rijk palet geworden, waarin Loobuyck met naam en toenaam de talrijke standpunten van de intellectuelen beschrijft en bekritiseert. En dat op verschillende niveaus, zoals hun aanwezigheid in de op- en neergang van het communisme, in verzuiling en ontzuiling, in de massamedia, in de opkomst van de postmoderniteit. Uiteindelijk gaan steeds meer intellectuelen zich profileren als zingevers in een postmoderne tijd waarin de traditionele instituten steeds meer in vraag gesteld worden. In het tweede deel van zijn werk stelt Loobuyck de vraag hoe het intellectuele landschap in Vlaanderen er tijdens de vorige eeuw heeft uitgezien. Hij gaat hier eerst in op de grote breuklijnen die traditioneel zichtbaar zijn geweest, zoals de tegenstelling progressief-conservatief, verzuiling en ontzuiling en de Vlaamse beweging. Maar boeiend is vooral zijn analyse van de nieuwe breuklijnen die zich vandaag aftekenen, zoals de democratie en de uitholling ervan, de massamedia met hun openbaar of commercieel karakter, het proces van de individualisering en disciplinering. Al bij al brengt het werk van Loobuyck een rijke schat aan informatie als je wat dieper wil graven in de intellectuele geschiedenis van de voorbije eeuw. Tegelijk voel je ook hoe vandaag in ons postmodern levensgevoel nieuwe uitdagingen en tegenstellingen naar voren komen die hun sporen weten te trekken in de huidige discussies. De postmoderne intellectueel wordt in plaats van normsteller steeds meer interpretator, wat uiteraard leidt naar groter pluralisme. Velen zullen zich in deze spanningen en evoluties voldoende kunnen herkennen. De rijke bibliografie bij dit boek kan je ook op weg zetten om wat dieper in te gaan op bepaalde auteurs of thema's. [Willy Deckers]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.