Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Boom, cop. 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DUITSLAND 945.6 |
Besprekingen
31/12/2001
De Nederlandse historicus Ruud Veltmeijer (geb. 1964) publiceert -- met steun van het Duitsland Instituut bij de Universiteit van Amsterdam -- een schitterend en meeslepend werk over de diplomatieke gebeurtenissen tussen de val van de Muur op 9 november 1989 en de hereniging van Duitsland op 3 oktober 1990. Tien jaar na de feiten had hij het geluk voor het eerst cruciale archiefstukken uit Nederlandse, Amerikaanse en Russische overheidsarchieven te kunnen raadplegen. Zo kreeg hij o.a. toegang tot het Russische presidentiële archief, waar hij documenten over de standpunten van het Politbureau van de Communistische Partij tijdens de onderhandelingen over de Duitse vereniging kon inkijken. De publicatie bevat dan ook unieke gegevens over de tot nu toe onderbelicht gebleven rol van de Russische diplomatie. De kracht van Veltmeijer ligt minder in de overvloed aan informatie waarmee hij ons bestookt, dan wel in de analyse ervan. Door bv. een geschreven ontwerpspeech van Bush en de enige tijd later uitgesproken definitieve speech minutieus te vergelijken, detecteert hij betekenisvolle verschuivingen in de Amerikaanse positie tegenover Duitsland. Op een haast maniakale wijze ontleedt hij de diplomatieke bewegingen tussen de vijf toenmalige cruciale staten en leiders: Duitsland met Kohl, de Sovjet-Unie met Gorbatsjov, de Verenigde Staten met Bush, Frankrijk met Mitterrand en Groot-Brittannië met Thatcher. Daarbij heeft hij niet alleen oog voor de officiële standpuntverschuivingen, maar vooral voor de ontmoetingen, discussies, botsingen, verzoeningen en vriendschapsbanden tussen de protagonisten.
Het boek start met een inleidend hoofdstuk over de posities en sentimenten van de hoofdrolspelers bij de onverwachte val van de Muur. Gedurende veertig jaar hadden de West-Duitsers onder de bescherming en de curatele van de westelijke geallieerden een welvarende en politiek stabiele staat kunnen opbouwen. Met de val van de Muur en het perspectief van een mogelijke hereniging werd Duitsland opeens weer een potentiële vijand. Alleen de Amerikanen beoordeelden de eventuele Duitse eenwording vrij snel positief omdat ze verwachtten dat een verenigd en vergroot Duitsland -- als lid van de Navo -- voor stabiliteit in Oost-Europa zou kunnen zorgen. De Britten en Fransen waren -- zonder het openlijk toe te geven -- tegen een verenigd Duitsland, omdat het automatisch hun invloed zou verkleinen. Voor de Sovjet-Unie was het vooruitzicht op een verenigd Duitsland ronduit traumatiserend omdat het een eindpunt en ultiem bewijs was van het failliet van het communisme in Oost-Europa.
Na de inleiding volgt in vijf hoofdstukken het hele complexe diplomatiek-historische proces dat tot de hereniging heeft geleid: de val van de Muur, het Tienpuntenplan van Kohl, het Franse dubbelspel, het twee-plus-vier-onderhandelingsconcept, de druk van de haviken op Gorbatsjov, de kwestie van de Oder-Neissegrens met Polen, het problematische Navo-lidmaatschap van het herenigde Duitsland, de doorbraak in Moskou in juli 1990 en de uiteindelijke hereniging van Duitsland in oktober 1990. In het slothoofdstuk schetst de auteur een positief, loyaal en optimistisch toekomstbeeld voor Duitsland "in stevige verankering in de gemeenschap van westerse staten".
Sinds de Tweede Wereldoorlog werd in Europa nooit meer op zo'n hoog en spannend niveau gepokerd en geschaakt tussen de wereldgrootmachten. Dat het hele delicate eenmakingsproces uiteindelijk zonder geweld en in minder dan één jaar tijd tot een goed einde kon worden gebracht is inderdaad een wonder. [Gunter Bousset]
G.J. Verrips
Een helder relaas van de onderhandelingen die tussen Russische, Duitse en Amerikaanse staatslieden zijn gevoerd in 1990, in de cruciale episode in de wereldpolitiek die tot de vereniging van Duitsland en het definitieve einde van de Koude Oorlog leidden zonder bloedvergieten en zonder nieuwe gevaarlijke internationale spanningen. Het ging om een uniek historisch moment dat mede door de staatsmanskunst van ervaren politieke leiders als Kohl, Bush en Gorbatsjov kon worden benut. De auteur gebruikt veel onbekend archiefmateriaal, ook uit Russische archieven. Ten slotte schetst hij de contouren van de vraagstukken die zich door de Duitse eenwording aftekenen in de huidige Europese diplomatieke arena. Met register en chronologie. Voorzien van zwart-witafbeeldingen.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.