Griep : het verhaal van de grote influenza epidemie van 1918 en de zoektocht naar het dodelijke virus
Gina Kolata (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 605.11 KOLA |
Besprekingen
31/12/2001
Na de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog, wachtte de mensheid in de nazomer van 1918 nog een extra beproeving. De grote griepepidemie die als een dodelijke koortsgolf over zowat de hele wereld raasde, kostte in één jaar tijd aan meer Amerikanen het leven dan de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog, de Tweede Wereldoorlog, de oorlog in Korea en de Vietnamoorlog samen. De auteur stelt zich tot doel de historiek van deze mysterieuze griep te schrijven in de vorm van een medische detective. Het zou een verhaal worden over chaos en glorie in wetenschap en politiek, over een massamoordenaar van het ergste soort, en over de onderzoekers die in de ban raakten van de speurtocht naar de dader. Zoals je van een goed gestructureerd detectiveverhaal mag verwachten, is er ook een belangrijke rol weggelegd voor het element van verrassing en wordt er ruimte gelaten voor 'toevallige' ontwikkelingen in de verhaallijn.
Precies zoals in een detective vertrekt de auteur van de slachtoffers. Schattingen naar het aantal mensen dat wereldwijd stierf, variëren van 20 miljoen tot meer dan 100 miljoen, maar het werkelijke aantal zal wel altijd onbekend blijven, omdat op veel plaatsen waar de ziekte toesloeg de sterftecijfers niet werden genoteerd. Hoe waren de slachtoffers om het leven gebracht? De profielschets van de moordenaar was vaag. Men had te maken met een bijzonder boosaardige variant van een normale griep, die jaarlijks nog steeds miljoenen mensen ziek maakt. De gevaarlijke variant doodde circa 2,5 procent van haar slachtoffers, tegenover de normaliter 0,1 procent sterfte bij de normale griep. Het spoor was werkelijk niet te volgen. Quarantainemaatregelen werden ingesteld, biologen verrichtten experimenten op vrijwilligers, maar niets leverde resultaat op.
Veruit het grootste deel van deze ongewoon interessante en uiterst boeiende studie bestaat uit het relaas van hun speurtocht naar diverse uithoeken van de wereld. Wat op zich menigmaal aanleiding gaf tot bizarre avonturen tot zelfs ver in de jaren '90, toen een bioloog eropuit trok om de diepgevroren lijken van slachtoffers van de 1918 epidemie (begraven in de permafrost van een afgelegen plekje ergens in Alaska) weer boven te halen in de hoop de unieke genencode van het virus te ontraadselen.
De detective Griep heeft niet echt een 'happy end'. De dader mag dan overleden zijn, zijn moordend wapen is nooit teruggevonden. De genencode is weliswaar gedeeltelijk gekraakt, maar het virus behoudt zijn mysterieuze kracht tot muteren. Meestal gaat het hier om vrij onschuldige varianten, maar wetenschappers sluiten de mogelijkheid niet uit dat ooit een dodelijke combinatie weer de kop zal opsteken. Aan de hand van de geschiedschrijving van Thucydides valt af te leiden dat een epidemie, vergelijkbaar met deze van 1918, in 431 v.C. Athene teisterde. Wat destijds gebeurde, kan -- als de omstandigheden even in slechte zin meezitten -- opnieuw gebeuren. Niemand twijfelt eraan dat de huidige medische kennis en voorzieningen vlugger een dam zullen kunnen opwerpen tegen de verspreiding van gelijk welke epidemie, maar de auteur is zo fijnzinnig om op te merken dat indien een andere, maar net zo dodelijke griepepidemie als deze van 1918, de dag van vandaag in de Verenigde Staten zou opduiken, de dodelijke slachtoffers in de loop van de eerste weken zou kunnen oplopen tot 15 miljoen. [Staf Schoeters]
Dr. H.S. Verbrugh
De auteur is van oorsprong microbiologe/virologe en nu wetenschapsjournalist van de New York Times. Dit boek hoort in de bijzondere categorie populaire en tegelijk wetenschappelijk geheel verantwoorde boeken waarin een medisch onderwerp, in dit geval alle facetten van de griep-epidemie van 1918 en de daarop volgende internationale zoektocht naar het influenza-virus, als een spannende roman wordt beschreven. Het boek is uitermate spannend geschreven, de klinische, sociale en anderssoortige gebeurtenissen worden beeldend en tegelijk nauwkeurig en verantwoord neergezet, en de lezer krijgt vanzelf de voor goed begrip noodzakelijke nodige wetenschappelijke gegevens voorgezet. Geschiedenis, geneeskunde, wetenschap en ´human interest´ en drama zijn hier op een zeldzame mooie manier tot een geheel verweven.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.