Jaag je ploeg over de botten van de doden
Olga Tokarczuk
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Geus, cop. 2000 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : TOKA |
31/12/2000
Olga Tokarczuk, een 38-jarige psychologe, geldt als een van de talentvolste Poolse auteurs van de jongere generatie. Ze schreef al een klein tiental romans, won een belangrijke prijs, zag haar werk al in zeven landen uitgegeven. Een paar jaar terug kwam in het Nederlands Oer en andere tijden (1998) uit, een indrukwekkend magisch-realistisch verhaal, een fijnzinnig-poëtische exploratie van een mythische wereld tussen droom en werkelijkheid. In Huis voor de dag, huis voor de nacht zet ze deze exploratie weer op een andere manier verder. De handeling speelt zich af in en rond het plaatsje Nowa Ruda, in Zuidwest-Polen,een streek die lange tijd Duits was en ook een stukje Tsjechisch. De inwoners ervan werden in 1945 naar het Westen geëvacueerd en hun huizen en bezittingen werden van staatswege toegewezen aan Oost-Poolse "repatrianten". De lezer van het boek maakt in een van de verhalen zo'n verbanning mee. De ik-vertelster woont tijdelijk in zo'n dorpje in "la Pologne profonde". Haar levensgezel Z. en buurman Zo-en Zo zijn maar schimmige figuren aan de periferie van het gebeuren, alleen maar af en toe de aanleiding tot raadselachtig-fascinerende digressies. Meer corpus heeft Marta, de oude buurvrouw en pruikenmaakster, die haar winterslaap houdt in de kelder van haar huisje en absoluut geen prater is, maar haar uitspraken ontlokken de schrijfster bespiegelingen die mythe, droom en de realiteit van elke dag proberen te vatten. De droom speelt in dit boek een cruciale rol. De schrijfster verzamelt dromen, die kleine ingewikkelde werelden die in de hoofden van alle mensen ter wereld exploderen, plaatst er zelfs advertenties voor en speurt er naar op internet. Ze draait haar dromen om en om, wordt zelf "alleen maar kijken, zonder reflectie, zonder enig oordeel". Het inspireert haar tot apocalyptische bladzijden. Tokarczuk voert de lezer mee in het rijk der fantasie tussen mythe, dromen en realiteit, een rijk waarin alles verkeert in zijn tegendeel en dat in zijn vreemdheid ons toch vertrouwd is. Haar roman is digressief, heeft geen plot en een open einde, is tevens een anthologie van wonderlijke, poëtische en ontroerende verhalen, die zich in Nowa Ruda en omstreken afspelen op verschillende tijdsniveaus en die de atmosfeer van de streek oproepen. Deze verhalen zijn nooit lang, maar het zijn juweeltjes, zoals bv. het verhaal over de dood van de zielige dronkaard Marek Marek die sterft aan de pijn van het leven of over Krysia en haar droomgeliefde Amos, de verdrijving van hun landgoed van de rijke Von Goetzens, de leraar klassieke talen Ergo Sum, die weerwolf wordt omdat hij ooit in een Siberisch kamp mensenvlees at enz. Eén verhaal loopt als een basso continuo door het hele boek: het apocriefe levensverhaal van de heilige Kümmernis, aan wie Christus zijn trekken en zijn baard leende om haar niet te laten uithuwelijken, waarop ze door haar eigen vader gekruisigd werd, een geschiedenis die opgetekend wordt door de monnik Paschalis, die zelf overhoop ligt met zijn geslachtelijke identiteit, waardoor het verhaal op een geraffineerde wijze omgekeerd wordt. Tokarczuks roman is een heel mooi boek en tevens een vertaalprestatie, of zeg maar vertaalkunst, die gelijke tred houdt met de stilistische en idiomatische eigenheid van het origineel. [Jos Van Damme]
J.F. Vogelaar
Van de Poolse schrijfster Olga Tokarczuk (1962) verscheen eerder in vertaling de roman 'Oer en andere tijden'*. Ook deze nieuwe roman hoort tot het fantastische genre, door de auteur een 'metafysisch sprookje' genoemd, waarmee zij aansluit bij een bredere tendens onder jongere Oost-Europese auteurs, die met hun wonderlijke verhalen breken met zowel het socialistische als het in het westen hoogtij vierende straatrealisme. De hoofdpersoon verzamelt dromen, ook via internet. De variëteit van personages en vertelsels verhindert dat het een willekeurige vergaarbak is geworden. De dagelijkse werkelijkheid van een Silezisch dorp wordt er wonderlijk door en het verhaal blijft tot het einde boeiend, ook omdat de schrijfster alle mogelijke zijpaden in durft te slaan en stilistisch allerlei toonaarden beheerst. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.