Zoete mond
Thomas Rosenboom
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Querido, 2015 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : ROSE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2000 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ROSE |
31/12/2000
Na het succes van "Gewassen vlees" (1994 -- het jaar daarop bekroond met de Libris Literatuurprijs), een historische roman gesitueerd in het midden van de 18de eeuw, keert Thomas Rosenboom met "Publieke werken" terug naar een periode die wel iets dichter bij ons is gelegen, maar even onherroepelijk al in de nevelen van de tijd schijnt opgelost. Eind 19de eeuw leverden de turfstekers nog een dagelijks gevecht tegen armoede en ontbering. In een magistrale proloog, die herinneringen oproept aan de mythische scène waarmee "De blikken trommel" van Günther Grass opent, schetst Rosenboom de aankomst van de Bennemins op Elim, de armenwijk bij Hoogeveen. Krachtens het aloude gebruik van het vuur en rook houden (wie tijdens de nacht een hut bouwt en tegen de morgen vuur in de haard kan aansteken en rook uit de schouw laat kringen) slagen de Bennemins, van origine een joodse familie, erin zich op het Veld te vestigen. Veel uitzicht op een zinvolle toekomst hebben zij niet tussen de andere dompelaars die er wonen. De enige die zich hun lot ook daadwerkelijk aantrekt, is apotheker Christof Anijs. In zijn poging om alsnog de modernisering, belichaamd in de nieuwe, universitair gediplomeerde apotheker Halink, tegen te houden, werpt hij zich op als de weldoener van de Veldelingen. In het relaas van zijn inzet en strijd haakt het verhaal over de turfstekers perfect in op dit van Anijs' neef, de Amsterdamse amateur-vioolbouwer Walter Vedder. Recht tegenover het vernieuwde Centraal Station in Amsterdam wordt het Victoria Hotel gebouwd, een ultramodern complex. Vedder hoopt uit de verkoop van zijn huis het onderste uit de kan te halen, weigert hoe dan ook naar ieder redelijk bod te luisteren en wordt finaal de grote verliezer: zijn huis wordt niet aangekocht, maar in het nieuwe hotelgebouw geïncorporeerd. Even dreigt daardoor de exodus van de Veldelingen naar Amerika, iets waarvoor Anijs en Vedder en diens Amerikaanse neef Al Vedder zich hebben geëngageerd en een motief dat uiteraard herinnert aan de proloog, verhinderd te worden, maar alles komt, zij het onverwacht, terecht.
"Publieke werken" is een vlotlezende roman, die ondanks de vaak ietwat overdreven stilering (zo heeft Rosenboom het over "een spiegelbeeldige gewaarwording" en schrijft hij soms ellenlange zinnen) voldoende spanning bevat om de aandacht gaande te houden. De alternerende vertelsituatie, waarbij de lezer heen en weer reist tussen Hoogeveen en Amsterdam, maakt dat aan het slot van elk hoofdstuk telkens weer een situatie wordt uitgetekend die de nieuwsgierigheid moet wekken naar wat verder volgt. Met apotheker Anijs en vioolbouwer Vedder tekent Rosenboom een beklijvend portret van twee figuren die gedreven worden door hybris en blindelings hun noodlot tegemoet gaan. Pas aan het slot blijkt dat het leidmotief van de drie vrouwen op de brug in Hoogeveen wel eens symbool zou kunnen staan voor de schikgodinnen. Heeft Rosenboom in de eerste plaats aandacht voor het verhaal, even boeiend blijft in "Publieke werken" de informatie over volksgebruiken en de tragiek waaronder het turfstekersgezin Bennemin gebukt gaat. [Jooris Van Hulle]
Dick Welsink
Voor de derde maal heeft Thomas Rosenboom (1956) een historisch onderwerp bij de kop genomen om de lezer een genoegen te doen met vele staaltjes van zijn stilistisch vernuft. Deze keer koos hij het jaar 1888 als uitgangspunt voor zijn verhaal. Hoofdpersonen zijn de neven Christof Anijs, kinderloos apotheker te Hoogeveen, en Walter Vedder, vioolbouwer in Amsterdam, gescheiden en eveneens zonder nageslacht, beiden begin zestig. Het zijn typische Rosenboom-personages: zich superieur wanend aan de maatschappelijke stand waartoe ze behoren, hakend naar erkenning door hoger geplaatsten, bezeten van een ideaal, waarvan de vervulling schijnbaar binnen handbereik ligt maar dat ze, mede door hun grenzeloze naïefheid en zelfoverschatting, op weergaloze wijze om zeep weten te helpen. Het is tragisch en komisch tegelijk. Ook in deze roman ritselt het weer van woorden en uitdrukkingen die reeds lang in onbruik zijn geraakt. Hun betekenis laat zich echter in de meeste gevallen uitstekend uit de context afleiden. Dit is in tweeërhande zin kostelijk leesvoer voor literaire fijnproevers. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.