De waarnemer
Wim Kayzer
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Contact, 2000 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 909 KAYZ |
31/12/2000
De Nederlandse televisiemaker Wim Kayzer is een buitenbeentje. Tegen de tijdgeest in maakt hij avondvullende themauitzendingen of reist hij het kruim van de hedendaagse wetenschappers en kunstenaars af om hen uitvoerig en geduldig te bevragen. Stiltes worden in deze gesprekken niet geschuwd. Pathos en sentimentaliteit helaas evenmin. In zijn laatste opus, de tv-reeks 'Van de schoonheid en de troost', sprak Kayzer met 26 coryfeeën uit de intellectuele en artistieke wereld. Zijn uitgangspunt: "Laten we voor een keer nou eens niet praten over de mistroostigheid van onze aanwezigheid hier, maar over haar schoonheid, haar troost, ja over het huwelijk tussen die beiden." Wie het allemaal gemist heeft, kan zich nu troosten met het boek dat op de serie gebaseerd is.
Het boek van de schoonheid en de troost is een bizar allegaartje. Omdat Kayzers gasten zelf mochten kiezen in welke vorm ze een bijdrage aan het boek wilden leveren, vinden we er niet alleen uitgetikte versies van de interviews. Zo schreef bv. Tatjana Tolstaja een kort verhaal over haar vader, koos Rutger Kopland voor enkele dagboeknotities en gedichten over schilderijen van Co Westerik, en fabriceerde Martha Nussbaum zelfs een heus filosofisch toneelstuk. Ook op inhoudelijk vlak is de diversiteit enorm. Geen verrassing natuurlijk, als je personen met de verschillendste temperamenten en uit de meest uiteenlopende disciplines bij elkaar plaatst. Niemand zal er zich bv. over verbazen dat de aandoenlijk naïeve en levenslustige ethologe Jane Goodall een heel andere visie op schoonheid en troost verkondigt dan de erudiete cultuurpessimist George Steiner. En dat een hautaine egotripper als de hersenwetenschapper Gary Lynch een heel ander verhaal vertelt dan de deemoedige humanist die Yehudi Menuhin is, ligt eveneens in de lijn der verwachtingen. Die tegenstellingen en verschillen zorgden ervoor dat het slotgesprek tussen (bijna) alle genodigden op tv in een gênante kakafonie ontaardde, maar geven het boek juist een meerwaarde. Temeer omdat Kayzer zijn gespreksgenoten geregeld met elkaars uitspraken confronteert. Zo blijkt Steven Weinbergs stelling dat de enige mogelijke troost erin bestaat onder ogen te zien dat er geen troost is, bij anderen hevige reacties op te roepen, gaande van enthousiaste instemming tot verontwaardigde afweer. Die verschillende visies nodigen ertoe uit om zelf op een nuancerende manier over de opgeworpen vragen te gaan nadenken.
Toch hebben lang niet alle bijdragen in Het boek van de schoonheid en de troost me tot reflectie kunnen aanzetten. Een onverbeterlijke alfa zijnde, heb ik me bv. geregeld geërgerd aan het reductionistische gedachtegoed dat sommige wetenschappers als onaanvechtbare waarheid durven presenteren. Anderen -- mijn bêta-broeders en -zusters bv. -- zullen dan weer van mening zijn dat sommige kunstenaars in het gezelschap zich te veel schuldig maken aan oubollige romantiek en schwärmerei. Maar iedereen zal in deze potpourri wel zijn eigen kostbaarheden weten te vinden. [Koen Van Baelen]
Redactie
Onder de titel 'Van de schoonheid en de troost' voerde Wim Kayzer voor de VPRO-televisie een reeks gesprekken met binnen- en buitenlandse grootheden die op verschillende terreinen hun sporen hebben verdiend. Voor dit boek vroeg hij negenentwintig van hen voorafgaand aan de interviews (er is dus geen overlapping met de tv-serie) hun bevindingen, ervaringen en meningen over het onderwerp schoonheid en troost op schrift te brengen. Dat heeft geleid tot een zeer gevarieerd aanbod van bijdragen van de hand van mensen als de paleontoloog Stephen Jay Gould, de dichter en psychiater Rutger Kopland, de kunstschilder Karel Appel, de filosofe Martha Nussbaum, de dirigent Vladimir Ashkenazy, de historicus Simon Schama, de natuur-, wis- en sterrenkundige Edward Witten, de schaker Jan Timman, de schrijfster Dubravka Ugrešic en de feministe Germaine Greer. Een van de mooiste stukken is van Marten Toonder. Het telt niet meer dan tweeënhalve bladzijde, heet 'Herinneringen zonder troost' en gaat over het gemis van zijn eerste vrouw met wie hij niet langer schoonheidservaringen kan delen. Het boek bevat twee katernen met afbeeldingen in kleur van favoriete foto's en reproducties. Op het paarse omslag in een klein ovaal een foto van een danspaar. Kleine druk, volle bladspiegel.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.