Het nieuwe vertrouwen
Rik Pinxten
Rik Pinxten (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 203 PINX |
31/12/2000
Rik Pinxten is als antropoloog en godsdienstsocioloog verbonden aan de Rijksuniversiteit van Gent, waar hij hoofd is van de Vakgroep Vergelijkende Cultuurwetenschappen en Afrikaanse Talen. Binnen dat departement werd het Steunpunt ICO opgericht, een centrum voor de studie van intercultureel onderricht. Voor zowel theoretisch als empirisch onderzoek werd een internationaal netwerk opgezet in samenwerking met andere universiteiten over de gehele wereld. Hoeksteen voor een project rond interculturele interactie is Pinxtens boek Culturen sterven langzaam (1994). Daarin betoogt hij "dat het een waanbeeld is te geloven dat we evolueren naar een homogene wereldcultuur". Deze visie werd genuanceerd in Cultuur en macht (1998): "Identiteit wordt nu gezien als een dubbelproces, waarbij men aan de ene kant vasthoudt aan een bepaald zelfbeeld, maar anderzijds toch ook voortdurend evolueert." Een visie op identiteitsdynamiek die we ook terugvinden in de verschuiving van traditionele religies naar "allerlei vreemde of nieuwe religieuze bewegingen". In Goddelijke fantasie tracht Pinxten "de structuren en inhouden van de eigen, religieuze en ideologische traditie [te] bestuderen als een contextueel en lokaal antwoord op een algemeen menselijke vraag of behoefte, door die structuren en inhouden te bekijken in vergelijking met andere, van andere plaatsen en tradities." Uitgangspunt om de ca. 4000 bestaande religieuze tradities op voet van gelijkheid te benaderen. Pinxten gaat niet alleen in op onderlinge overeenkomsten, maar ook op opvallende verschillen. Zo blijken niet alle godsdiensten gebeden en goden te kennen, zijn er religieuze tradities die er geen strikte moraal op nahouden en ontbreekt vaak een overkoepelend instituut om de zuiverheid van het geloof te bewaken. Religieuze begrippen, wereldbeelden, artefacten terminologie, leerprocessen...; ze worden alle onder de loep genomen om de religieuze identiteit af te lijnen. Als we ervan uit gaan dat God zich in en door de mens manifesteert, dan is de Goddelijke fantasie eigen aan de mens: via zijn verbeelding stuurt hij de werkelijkheid en geeft haar betekenis met behulp van mythes en rituelen die zijn leven structureren en zin geven. Religie wordt zo een systeem waaruit een identiteit geput wordt die van generatie op generatie overgedragen wordt. Het mag geen toeval heten dat Pinxten in Goddelijke fantasie een aantal keren nader ingaat op religieuze aspecten bij de Navajo-indianen aangezien hij daar al ruim 20 jaar veldwerk verricht. Zelf noemt hij zich een religieus atheïst en hij moedigt in een slothoofdstuk iedereen aan om de "eigen fantasierijke variant van geloof ernstig te nemen." Wie ernstig wil nadenken over 'religie, leren en identiteit' zal niet aan dit standaardwerk voorbij kunnen. Een uitgebreide bibliografie reflecteert de rijke inhoud. [Kris van Zeghbroeck]
Drs. P.F. Goedendorp
De mens is een wezen met fantasie. Dankzij hun verbeeldingskracht kunnen mensen aan de ervaringen die zij in de wereld opdoen, een betekenis geven. Met religieuze mythen en riten geven zij een structuur aan de wereld en verschaffen zij zichzelf een eigen identiteit. Rik Pinxten, hoogleraar in de religieuze antropologie aan de universiteit van Gent (België), wil op basis van een godsdienstvergelijkende methode die alle religieuze fenomenen in hun eigen waarde laat, zoeken naar de bijzondere kracht die religieus geloof en rite in zich dragen. Hij komt in zijn speurtocht tot enkele bijzondere ontdekkingen. Zo valt het pleidooi op voor een nuchtere houding tegenover door Westerse ogen argwanend bekeken fundamentalisme. "Goddelijke fantasie" is een pittige academische studie, die - ten eerste - gelovigen van verschillende religies wil oproepen tot verbondenheid, maar hen ook de beperkingen van religieus bezig-zijn wil voorhouden en - ten tweede - pleit voor behoud van een atheïstisch perspectief in het identiteitsvormend zoekproces dat religie is.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.