Wat zoudt gij zonder 't vrouwvolk zijn : een geschiedenis van het feminisme in België
Monika Triest
Monika Triest (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Halewyck, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 936.1 TRIE |
31/12/2000
In 1999 publiceerde uitgeverij Van Halewyck het knappe en meeslepende De vrouwen van de keizer van Rosine de Dijn. Het was het verhaal van de acht vrouwen van invloed op het leven van Karel V. Op drie van die vrouwen gaat historica en specialiste vrouwenstudies Monika Triest nu dieper in: vorstin Maria van Bourgondië (1457-1482) en de landvoogdessen Margareta van Oostenrijk (1480-1558) en Maria van Hongarije (1505-1558), resp. grootmoeder, tante en zus van Karel V.
Het ligt niet in de bedoeling van Triest andermaal te focussen op de politiek-diplomatische aspecten van hun beleid. De historica gaat een stapje verder en onderzoekt hun invloed op de 15de- en 16de-eeuwse Zuid-Nederlandse samenleving, volop in overgang van de Middeleeuwen naar de Renaissance. Daartoe graaft ze diep in de mentaliteit van bestuurders en bestuurde samenleving. Macht, vrouwen en politiek is loepzuiver opgebouwd. Elke figuur krijgt een hoofdstuk. De drie hoofdstukken -- die trouwens ieder een apart leesbaar essay vormen -- beginnen met een kort politiek overzicht en een sfeerschepping, zodat de lezer de sprong in de tijd kan maken. Vervolgens concentreert Triest zich op het levensverhaal van de hoofdrolspeler. Daarbij vertrekt ze steeds vanuit een prangende en originele vraag: Was Maria van Bourgondië de jonge, weerloze vorstin, die moest wachten op haar echtgenoot Maximiliaan om de binnen- en buitenlandse spanningen te kunnen oplossen? Was Margareta van Oostenrijk een zwakke figuur, in de ban van keizer Karel of net een sterke leidster, die op een schitterende wijze een modus vivendi kon bereiken tussen de belangen van het volk en de dynastie? Was Maria van Hongarije een iron lady zoals men haar graag portretteert? Door knap en geduldig historisch onderzoek, een groot inlevingsvermogen en veel psychologisch inzicht slaagt Triest erin genuanceerde antwoorden op die vragen te formuleren en een aantal mythes uit de geschiedenis te ontkrachten. Elk hoofdstuk eindigt met een uitgebreide beschrijving van de stedelijke context waarin de bestuursters functioneerden: Brugge voor Maria van Bourgondië, Mechelen voor Margareta van Oostenrijk en Brussel, Turnhout en Antwerpen voor Maria van Hongarije. Vooral de artistiek-culturele impulsen die van de drie vrouwen uitgingen, springen hier in het oog. Triest heeft ook aandacht voor de relatie tussen de vorstin, resp. landvoogdessen en het gewone volk.
In een uitermate verhelderende slotbeschouwing, trekt Triest een aantal parallellen tussen de drie protagonisten. Ze schetst de gelijkenissen en verschillen in de manier waarop ze onze gewesten hebben bestuurd, echtgenote zijn geweest, zich in hun relatie met de keizer hebben weten stand te houden en zich hebben gepositioneerd tegenover de vrede, de steden, de kerk en de kunsten.
Met Macht, vrouwen en politiek heeft Monika Triest een moeilijke evenwichtsoefening tot een goed einde gebracht. Dankzij haar grote didactische kwaliteiten is zij erin geslaagd een historische monografie te schrijven die voor iedereen toegankelijk is. Tientallen kaderteksten duiden moeilijkere historisch termen (bv. gratierecht, anabaptisten, polyfonie) of figuren (bv. Lodewijk van Gruuthuse, Willem van Croy). Bovendien is de publicatie uitermate verzorgd uitgegeven, met vele contemporaine literaire citaten en met prachtige kleurillustraties van miniaturen, schilderijen, gravures... Ook de geschoolde historicus zal dit boek echter koesteren. Dit is meer dan compilatiewerk. Er worden nieuwe stellingen naar voren geschoven en er is duidelijk in de archieven (Mechelen, Brugge, Turnhout, Sint-Goedele) gewerkt. Jammer genoeg kan dat alleen uit het dankwoord worden afgeleid. Een beknopt voetnotenapparaat ware welkom geweest. [Gunter Bousset]
Dr. L.C. van de Pol
Dit boek gaat over drie vrouwen rond Karel V, naar aanleiding van het Karel V herdenkingsjaar. Het zijn zijn grootmoeder Maria, Hertogin van Bourgondië (1457-1482), zijn tante Margaretha van Oostenrijk (1480-1530) en zijn zuster Maria van Hongarije (1505-1558), de beide laatsten als landvoogdes ook heerseressen over de Nederlanden. Er is veel informatie over de achtergrond der Vlaamse steden en het boek is aardig geïllustreerd en gelardeerd met liedteksten; er is ook veel aandacht voor de muziek uit die tijd. Het achterliggende thema politieke macht van vrouwen wordt echter oppervlakkig en verbrokkeld behandeld. Het boek is bestemd voor een algemeen publiek en dus zonder voetnoten. Van deze vrouwen bestaan goede biografieën, onder andere van Jane de Jongh; dit boek biedt minder, is erg gericht op Vlaanderen, en maakt de pretentie van het belichten van vrouwenmacht niet waar. De schrijfstijl laat te wensen over.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.