Stekelsoep
Alan Durant
Daniel Hugo (Auteur), Jacqueline Caenberghs (Samensteller)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
P, 1999 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : Z-AFRI 877 HUGO |
31/12/2000
De bloemlezing Planetarium biedt een diepgaand inzicht in de thema's die aan bod komen in de poëzie en in de poëticale opvattingen van de Zuid-Afrikaanse dichter Daniel Hugo (geb. 1955). Een van de hoofdthema's is trouwens de poëzie zelf. In de van 1991 daterende 'Dooiemansdeur' (een titel die refereert aan de uitdrukking 'voor dooiemansdeur staan' = vergeefs aankloppen) staat het merkwaardige gedicht: 'Wat niet is geschreven', dat de antithese tussen geletterden en analfabeten evoceert in het voordeel van deze laatsten. Voor Hugo is de geletterde mens gedoemd, lezers zijn vermaledijd
Vele gedichten van Daniel Hugo zijn autobiografisch gekleurd. In Die klein aambeeld(1983) wijdt hij een aangrijpende cyclus aan zijn gestorven broer George (1957-1977). Korte, gebalde gedichten, die de anekdotiek ver overstijgen, zoals in het gedicht 'Naskrif': "en als soekers later skwerwe kry / waarop die letters onverstaanbaar bly / laat hy wat lees dan oplet / dat die liefde geheime tekens het". De cyclus over zijn broer sluit naadloos aan bij het vaak weerkerende thema van de dood, die inherent is aan het leven. In Korte mette, de bundel die van 1982 dateert en beschouwd kan worden als zijn echte (afzonderlijke) debuut, wijdt hij een gedicht aan de scherven van een duivenjong die hij 's morgens onder een boom ziet blinken: "dan gee die dood onweer- / spreekbare bewys van die lewe". De dood als onweerlegbaar bewijs van het leven, of: het besef van eindigheid, waartegen de liefde zoveel helderder kan oplichten. In verzen die vaak opvallen door hun speels karakter, bezingt Hugo de geliefde vrouw. In het gedicht 'Ex unitate' bv. noemt hij zijn "liewe leuwe vrou" zijn parlementsgebouw, compleet met tweelingtorentjes, waarin zijn minister van binnenlandse zaken vannacht dringend spoedberaad zal houden. Of zoals in het woordspelige gedicht à la Herman de Coninck, 'Ge-bed': "laat jou naam 'n geheim bly, laat niemand jou ken / want jy laat my koninklik kom -- amen amen".
Het vertalen van de poëzie van Daniel Hugo moet allerminst een sinecure geweest zijn. In haar inleiding wijst Jacqueline Caenberghs er terecht op dat de schijnbare eenvoud en ongekunsteldheid vaak geweld is aangedaan. Het Zuid-Afrikaans leent zich met zijn onverbogen werkwoordvormen zoveel directer voor natuurlijke rijmen, die in het Nederlands alleen maar als geforceerd kunnen overkomen. In slechts enkele uitzonderlijke gevallen heb ik een vertaling aangetroffen die de oorspronkelijke versie in wezen onrecht aandoet. Als Hugo het heeft over de openbrekende lente, die "begin te blom", dan lijkt een omzetting als "bloeien de bloemen" zoveel te moeten inleveren dat het verrassende van het gebeuren de nevel ingaat. Nu ja, dit is detailkritiek, die mijn waardering voor Planetarium allerminst moge verdoezelen. [Jooris Van Hulle]
Drs. Cees van der Pluijm
Daniel Hugo (Stellenbosch , Zuid-Afrika, 1955) studeerde en doceerde Nederlands en Afrikaans aan verschillende universiteiten en is verbonden aan de Afrikaanstalige 'Radio Sonder Grense'. In 'Planetarium' maakt Jacqueline Caenberghs een bewonderende keus uit zijn gedichten van 1982 tot 1998, die zij tevens inleidt en vertaalt. Hugo schrijft begrijpelijke poëzie, waarin het spel met de taal centraal staat. Ondanks zijn humor schuwt hij de grote onderwerpen niet. Zijn Afrikaans is gelukkig voor ons heel goed te volgen en wie de vertalingen erbij leest, heeft daar vaak steun aan, maar ontdekt ook hoeveel er verloren gaat aan gelaagdheid en dubbele betekenissen op woordniveau. De gedichten van Daniel Hugo spreken direct aan en zijn een levend bewijs voor de schoonheid van het Zuid-Afrikaans.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.