Wat er op het spel staat : mijn oproep voor vrede en vrijheid
Michail Gorbatsjov
Michail Gorbatsjov (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Balans, 1999 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : RUSLAND 945 |
31/12/2000
Wat we nodig hebben is een nieuw denken. We moeten samenwerken om de problemen van de 21ste eeuw tegemoet te treden. Geen enkele ideologie heeft daar een oplossing voor. Het communisme niet, maar ook het liberalisme niet". Oud-Sovjet president en partijleider Michail Gorbatsjov heeft een lange weg afgelegd. In 1952 werd hij lid van de Communistische Partij van de USSR. Door netjes binnen de lijntjes te lopen en door sterke leiderscapaciteiten, klom hij snel in de Sovjethiërarchie op. Hij voerde een politiek van voorzichtige veranderingen onder de vlag van glasnost (openheid) en perestrojka (economische reconstructie). Doordat hij het monolitische denken in de Sovjetunie doorbrak en door zijn charisma en charme, werd hij zeer populair in het Westen. Zijn Perestrojka werd in ons land een absolute bestseller. Omdat de levensstandaard in de Sovjetunie dramatisch achteruit ging, boette hij bij de eigen bevolking echter snel aan populariteit in. Na de mislukte staatsgreep van conservatieve kopstukken in augustus 1991 moest de intellectueel verfijnde Gorbatsjov plaats ruimen voor Jeltsin. Sindsdien bekleedt hij een aantal prestigieuze functies bij nationale en internationale organisaties en geniet hij van zijn nog steeds onbeschadigde populariteit in het Westen.
Dat Gorbatsjov een beslissende rol heeft gespeeld in de neergang van het communisme, is onbetwist. Hij is dan ook prominent aanwezig in eeuwoverzichten en scoort hoog op lijstjes van de 'belangrijkste politici van de eeuw'. Zelf schijnt hij echter zijn historische rol nog steeds niet goed te hebben begrepen en dat blijkt ten overvloede uit Mijn Rusland. Daarin verdedigt hij de zogenaamde Derde Weg tussen het communisme en het kapitalisme, gesynthetiseerd in het Nieuwe Denken. Dat die synthese al sinds de jaren '50 in de Scandinavische landen en -- in mindere mate -- bij ons in de praktijk wordt gebracht, schijnt hem ontgaan te zijn. Het spreekt voor zich dat hij zich sterk afzet tegen Francis Fukuyama, die in zijn boek Het einde van de geschiedenis (1992) de definitieve overwinning van het kapitalisme op het communisme verkondigde.
In het eerste deel heeft Gorbatsjov het over de invloed en de betekenis van de Oktoberrevolutie. Hij stelt dat de Revolutie van oktober 1917 onvermijdelijk en nodig was en aanvankelijk goede resultaten boekte. Voor het eerst geeft hij duidelijk toe dat het communistische systeem zoals in de USSR vanaf Stalin toegepast, een aberratie was. Toch gelooft hij nog in de uitgangspunten van het communisme en blijft hij Lenin bewonderen. In het tweede deel -- 'De Unie had behouden kunnen worden' -- legitimeert hij zijn tactiek in 1991. Doordat hij, de hoofdrolspeler, minutieus de gebeurtenissen, intriges en geheime discussies uit dat dramatische jaar beschrijft, is dit veruit het interessantste en origineelste deel. Hij onderstreept zijn pogingen om de Unie samen te houden tegen de nationalisten en neoliberalen in en blijft volhouden dat de ex-sovjetvolkeren nu veel verder zouden staan indien de Unie behouden was gebleven. Het derde deel handelt over de internationale machtsverhoudingen nu. Vanuit een fundamenteel wantrouwen tegenover de Verenigde Staten -- hij veroordeelt in krachtige bewoordingen de oorlog tegen Servië --, pleit hij voor een versterking van de macht van de Verenigde Naties. Verder trapt hij een aantal open deuren in over de globalisering van de economie, over de problematiek van het leefmilieu, over de beangstigende demografische evolutie en over de grondstoffenproblematiek.
Zijn historische analyses -- hoewel soms te veel pro domo -- tonen de intelligentie en scherpzinnigheid van de auteur aan. Toch bewijst dit boek vooral dat Michail Gorbatsjov geen politieke toekomst heeft. Hoe groot ook zijn historische verdiensten en zijn humanistische gedrevenheid, zijn meningen over de actuele wereldpolitiek zijn voorspelbaar en weinig origineel. [Gunter Bousset]
Louis Smit
In dit boek behandelt Michail Gorbatsjov de laatste jaren van de Sovjet-Unie en het proces van ontbinding van deze grootmacht. Gorbatsjov (geboren in 1931) was als communistisch leider en als president voorstander van hervormingen in zijn land en van toenadering tot het Westen. Het aardige van het boek is dat het inzicht geeft in wat lang binnenskamers bleef, zoals zijn gesprekken met de onlangs afgetreden Russische president Jeltsin. Deze worden soms letterlijk geciteerd. Het is boeiend voor ieder die in wereldpolitiek en Oost-Europa geïnteresseerd is. Een waardig vervolg op zijn 'Perestrojka - Een nieuwe visie voor mijn land en de wereld' uit 1987.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.