Emotionele intelligentie : emoties als sleutel tot succes
Daniel Goleman
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 1998 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 415.4 GOLE |
31/12/2001
In zijn succesboek Emotionele intelligentie (1996) noemt Goleman zelfbewustzijn, het herkennen van een gevoel terwijl het optreedt, de hoeksteen van emotionele intelligentie. Het vermogen om gevoelens in goede banen te leiden en om zich in te leven in anderen ontspringt daaraan. In Liegen om te leven toont hij aan dat wij niet zonder meer geneigd zijn onze gevoelens te onderkennen. Wij worden integendeel gedreven door een ingenieus vermogen om onszelf te bedriegen, waarbij we ons liever nergens van bewust zijn dan dat we bedreigende feiten onder ogen zien. De structuur van ons psychische en sociale leven is doordrongen van deze neiging tot zelfbedrog en onderlinge misleiding. Goleman erkent dat dit zelfbedrog een 'normaal' menselijk fenomeen is en in de evolutie zijn nut waarschijnlijk bewezen heeft, maar meent toch dat de prijs die het individu daarvoor moet betalen, soms hoog is.
Het boek begint met een bespreking van het pijnsysteem van het lichaam, een neurologisch model voor de uitwisseling tussen pijn en aandacht. Er is bij dit mechanisme een rol weggelegd voor de opioïden, de 'morfine van de hersenen'. Opioïden verdoven pijn en verzwakken de aandacht. Analoog aan deze neurale uitwisseling bestaat er een psychologische variant: angst wordt uitgeschakeld door de aandacht te vernauwen. Goleman construeert een model van de psyche om duidelijk te maken welke mechanismen de uitwisseling tussen aandacht en angst mogelijk maken. Hij beklemtoont daarbij de rol die het onbewuste speelt.
Net zoals de waarneming is ook het geheugen gevoelig voor vertekening. Herinneringen zijn vaak het gevolg van wishful thinking. De belangrijkste functie van dit zelfbedrog is het afweren van angst. Informatie die bedreigend is voor het zelf omdat ze niet strookt met ons op eigen gezag geconstrueerde levensverhaal, bedreigt het gevoel van eigenwaarde. Niet alleen het individuele zelf, maar ook het 'wij' is ontvankelijk voor zelfbedrog. Ook een groep heeft middelen ter beschikking om de werkelijkheid op een gemeenschappelijke manier te zien of juist niet te zien. Ook hier is de drang om angst tot een minimum te beperken de motor achter het ontstaan van gemeenschappelijke illusies.
In dit boek wordt dus een model van mentale informatieverwerking uitgebreid tot de persoonlijkheid, tot de dynamiek van groepen en tot de maatschappelijke werkelijkheid. Het boek overschrijdt de grenzen van de individuele psychologie en wordt tot een echte cultuurfilosofie. In die zin kadert het werk van Goleman duidelijk in de lijn van Sigmund Freud en recenter bv. Erich Fromm. Goleman heeft wel meer oog voor de academische psychologie dan deze voorgangers. Hij schrijft overigens bijzonder helder en heeft duidelijk een journalistieke pen. [Rik Belmans]
Redactie
De schrijver, psycholoog en auteur van "Emotionele intelligentie", beschrijft hier het verschijnsel zelfbedrog. Cruciaal hierbij is een verband tussen aandacht en angst, dat in het eerste deel van het boek beschreven wordt. Vervolgens komt de organisatie van de psyche aan de orde. Daarin opereren schema's die de waarneming beïnvloeden, waarbij het vermijden van angst een cruciale rol speelt. Een nieuwe visie op psychologische afweermechanismes en de consequenties van dit principe voor karaktervorming en ontwikkeling van de persoonlijkheid zijn onderwerp van het derde en vierde deel van het boek, terwijl het principe vervolgens wordt toegepast op groepsprocessen en sociale werkelijkheid. Het bijzondere van dit boek is dat de auteur een model van mentale informatieverwerking uitbreidt naar persoonlijkheidsvorming, groepsdynamica en constructie van de maatschappelijke werkelijkheid. Natuurlijk brengt dit beperkingen qua diepgang en volledigheid met zich mee. Toch is het resultaat alleszins de moeite waard: een prettig leesbaar boek, boordevol voorbeelden uit psychologie, geschiedenis en literatuur, voor een breed lezerspubliek van geïnteresseerden in menselijk gedrag. Goedkope paperbackeditie; normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.