Verzameld werk
Juan Rulfo
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Vermist |
Meulenhoff, 1993 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : RULF |
Magazijn |
Meulenhoff, 1989 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : RULF |
31/12/2007
Leven in de bloedhete Mexicaanse staat Jalisco is op zich al geen sinecuur. Maar leven wordt vrijwel ondraaglijk als daar in de tijdspanne van twee decennia nog een revolutie bovenop komt, een jarenlange burgeroorlog, een bloedige opstand. Juan Rulfo, in 1918 geboren, maakte het tijdens zijn jeugd allemaal mee. In het tumult verloor hij zijn beide ouders en belandde als wees in Mexico-stad, waar hij de geweld-, ramp- en vluchtscenario's eindelijk achter zich kon laten. De turbulente ervaringen uit deze wrange periode leverden de grondkleur voor zijn literair werk. Het hachelijke overleven uit die dagen maakte immers dat schrijven een passie werd die hem toeliet de kwalijke geesten uit de jeugdtijd van zich af te schudden.
Het is in die context dat het dorp Comala tot leven (?) wordt gebracht. Comala is een plaats gelegen "in het stookgat van de aarde, in de bek van de hel"; men kan het de literaire verdichting heten van Rulfo's geboortestreek Jalisco. Op aansporing van zijn stervende moeder gaat Juan Preciado naar het dorp Comala om er zijn vader, Pedro Páramo, op te zoeken. Comala blijkt een godverlaten oord te zijn waar levende en dode geesten rondwaren zonder enig uitzicht op wat dan ook. De schimmige dorpsfiguren die Juan er ontmoet, handelen niet maar praten. Zij praten over de tiran Pedro Páramo, over hun eigen troebele relaties, hun gewelddadigheid, hun gefrusteerde verwachtingen, hun ruwe seksualiteit. Juan Preciado vereenzelvigt zich gaandeweg met hen, en sterft dus net als zij door gebrek aan lucht, verstikt onder een niet aflatend stemmengefluister: "toen ik het gefluister hoorde scheurden mijn vezels". Zijn ondergang is een van de vele. Laatst van al komt zijn vader aan de beurt, de tiran Pedro Páramo. Hij zakt in elkaar "zoals een hoop stenen in elkaar valt". Het beeld is tekenend voor de realiteit van Comala, en van veel meer nog dan enkel dat gedoemde oord.
De roman Pedro Páramo, die in 1955 verscheen, is weliswaar de enige die Rulfo heeft gepubliceerd, maar hij verhief de auteur meteen tot een der meest bewonderde schrijvers van Latijns-Amerika. Die erkenning heeft te maken met het feit dat Rulfo de natuurlijke aanleg bezit om het lokale en anekdotische te doordrenken van transcendente, mythische waarden. Zo liggen in zijn roman de fysische en metafysische werkelijkheid niet in elkaars verlengde maar maken ze deel uit van één en dezelfde wereld, waarin levenden en doden zich naast elkaar bewegen, strofen aan elkaar rijgend van één en dezelfde menselijke jammerklacht. Dit samenzweerderig geflirt tussen wezens aan deze en aan gene zijde van de dood lijkt misschien vergezocht, maar ligt eenvoudig besloten in de Mexicaanse levensfilosofie, met haar obsessionele binding tussen leven en dood. De kracht van Rulfo's schrijven ligt in zijn "verraderlijke simpelheid", zoals ooit een criticus zei. Er is in zijn roman weinig of geen context, de chronologische orde ontbreekt, de taal is onverbloemd en hard zoals het landschap. Maar deze simpelheid is schijn. Zoals bij mythische verhalen is Rulfo's werk intens geladen met ondergang en de bezeten hang naar verlossing. Zoals ook bij mythes verwerft zijn werk daardoor een tijdloos en universeel karakter. [Hugo Van Hoecke]
Redactie
Dit boek en 'De vlakte in vlammen' maakten de Mexicaanse schrijver (1918-1986) beroemd, vooral vanwege de stijl die geweldig bondig is, maar tegelijk kleurrijk. In dit boek wordt een dorpssamenleving in het droge Jalisco getekend, verstikt door de drukkende aanwezigheid van een grootgrondbezitter. Geen mens lijkt meer te leven en de geesten vertellen het verhaal van de onderdrukking. Het boek verscheen al in 1955, in (deze) Nederlandse vertaling echter voor het eerst in 1962. De boeken van Rulfo betekenden zeer veel voor het Latijns-Amerikaans proza en zijn nu nog steeds heel boeiend. Lechner, de vertaler, is hoogleraar Spaans-Amerikaanse letterkunde in Leiden. Met twee nawoorden, een van de schrijver en een van Garcia Marquez. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.