Tussen de bedrijven
Virginia Woolf
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij HetMoet, 2023 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : WOOL |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 1982 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : WOOL |
Peter Jacobs
em/ov/25 n
Dat weduwen en weduwnaars van grote kunstenaars vaak als hebberige booswichten worden getypeerd is misschien niet verrassend, maar ze van moord betichten, gaat wel heel ver. Het overkwam Leonard Woolf (1880-1969). Toen de zelfdoding van zijn vrouw Virginia Woolf (1882-1941) publiek werd gemaakt, werd hij overstelpt met blijken van medeleven. Niet zomaar simpele clichés als 'oprechte deelneming', maar lange, persoonlijke brieven, zelfs met voor de gelegenheid geschreven gedichten. En, volgens zijn biograaf, ook een anoniem kattebelletje in een 'ongeschoold handschrift op gelijnd papier' met een lugubere suggestie: ' Sir, Thank the Coroner for being kind in his verdict. ' Lees: u komt ermee weg; de lijkschouwer was u goedgezind.
Niet alleen in dat briefje, maar ook in academische, feministische teksten van de jaren 80 werden beschuldigingen geuit over zijn negatieve impact op Virginia. De man die in 1912 met Virginia Stephen trouwde, wordt door de enen afgeschilderd als haar engelbewaarder of overbeschermende mantelzorger, en door anderen, in andere tijden, als een absolute controlefreak, 'cipier' en dus ook moordenaar.
Wie de afscheidsbrieven van Virginia leest, voelt nochtans duidelijk haar dankbaarheid. ' I don't think two people could have been happier than we have been .'
Leonard en Virginia kozen al heel vroeg in hun relatie voor een verstandshuwelijk in de positieve zin van zielsverwanten: een seksloze relatie waarin Leonard er alles aan deed om haar psychologische problemen te verhelpen, en haar leven en werk op de rails te houden. Zo richtten ze in 1917 hun eigen uitgeverij, The Hogarth Press, op. Zetwerk heelt; manuele bezigheden leidden haar af.
De uitgeverij, die al snel gerenommeerd werd voor avant-gardepublicaties, was een therapie tegen de chronische 'madness'. Ja, 'gekte', zo noemden de Woolfs zelf Virginia's aandoening. Vandaag zouden wij manisch-depressief zeggen, of nog preciezer: een bipolaire stoornis. Bij Virginia Woolf staken de problemen meestal de kop op bij de afwerking van een roman - angst en twijfel sloegen toe. Op haar 58ste benam ze zich van het leven omdat ze vreesde dat ze de zoveelste depressie niet meer de baas zou kunnen. De roman waaraan ze toen werkte, voldeed niet aan haar strenge eisen.
Copuleren
Op een van haar afscheidsbriefjes schreef Virginia Woolf in de marge: ' Will you destroy all my papers '. Gelukkig heeft Leonard dat niet gedaan, want anders zou vandaag Ben ik een snob? niet in de winkel liggen, een bundel autobiografische teksten. Hierin is een soms speelse en grappige Virginia aan het woord - niet bepaald het gangbare beeld van haar.
Virginia is geboren en getogen in het verstikkende laatvictoriaanse tijdperk, maar kon zich samen met haar zus Vanessa en hun vrienden, onder wie Leonard, uit hun bestofte milieu losmaken - en bij die verandering van levensstijl hoort vrijpostigheid in de fragmentarische memoires, die voor vrienden en familie werden geschreven. Over seks, bijvoorbeeld. 'Ik praatte, egocentrisch, opgewonden, hoogstwaarschijnlijk over mijn eigen zaken. Plotseling ging de deur open en de lange sinistere gestalte van Mr. Lytton Strachey (lid van de Bloomsbury group en homo, red.) stond op de drempel. Met zijn vinger wees hij naar een vlek op de witte jurk van Vanessa. “Sperma?” vroeg hij. Wordt dit werkelijk gezegd? dacht ik, en we barstten in lachen uit. Met dat ene woord werden alle barrières van terughoudendheid en gereserveerdheid doorbroken. We waren overweldigd door het woord. Seks ging deel uitmaken van onze conversaties. De term homo lag ons op de lippen bestorven. Met dezelfde opwinding en openheid als waarmee we eerder het wezen van het goede besproken hadden, spraken we nu over copuleren.'
Virginia ging in Ben ik een snob? ook de pijnlijke vroege herinneringen niet uit de weg. Ze onthult hoe haar oudere stiefbroers haar aanrandden. Vandaag achten we het mogelijk dat dat kindermisbruik mee aan de basis lag van haar levenslange psychologische problemen. Hoewel die onverbloemde beschrijving nu het hele boek overschaduwt, is ook de rest boeiend voor wie haar romans kent en haar bijzondere persoonlijkheid eens vanuit een andere hoek wil zien.
Satire
Ben ik een snob? staat in de boekhandel vandaag verrassend zij aan zij met De wijze maagden van Leonard. Dat is een sleutelroman waarin hij Virginia en zichzelf, zijn traditionele Joodse familie en de bohemienvrienden van de Bloomsbury group onder schuilnamen opvoert - en aanpakt. Hoofdpersonage Harry moet kiezen tussen zijn familie en hun zaak, of uit liefde trouwen met een van de zussen Lawrence, die zich in onconventionele artistieke kringen ophouden.
Leonard publiceerde zijn satirische boek in 1914 nog voor zijn vrouw in 1915 debuteerde met The voyage out (pas onlangs vertaald als De uitreis ). Ze las zijn roman enkele maanden na de publicatie en vindt hem 'very bad in parts, first rate in others '. De wijze maagden is 'a writer's book, I think, because only a writer perhaps can see why the good parts are so very good, and why the bad parts aren't very bad? '
De roman is geen meesterwerk, maar ook geen miskleun. De sociale en religieuze satire leest gedateerd. Maar wie de vrijage van de Woolfs wil doorgronden mag dit niet missen.
Nog één woord over Leonard. Hij had ook een eigen leven, los van Virginia. In het nawoord bij de vertaling van De wijze maagden wordt hij een briljant intellectueel genoemd. Hij studeerde in Cambridge, was publicist, actief pacifist, een vernieuwend koloniaal bestuurder in Ceylon (voor zijn huwelijk), een trouwe socialist en lid van de Fabian Society (een socialistische denktank die zich bekommerde om de arbeidersklasse), ijveraar voor de Volkenbond (de voorloper van de VN) en een belangrijke uitgever van modernistische literatuur. En echtgenoot én eerste lezer van de bijzondere vrouw die zijn naam droeg. Daar doet geen kattebelletje afbreuk aan.
Wie vragen heeft over zelfdoding, kan 24/7 terecht op het telefoonnummer 1813 of op zelfmoord1813.be
Vertaald door Leonoor Broeder. HetMoet, 280 blz., € 24,99 (e-boek € 7,99) Oorspr. titel: 'Moments of being'.
Bookarang
Een verzameling autobiografische teksten van Virginia Woolf (1882-1941). De bundel bestaat uit vijf teksten, geschreven voor verschillende publieken en over een tijdspanne van veertig jaar. Ze bieden een inkijk in haar jeugd met haar zus Vanessa, haar relatie met overleden moeder, broer en stiefzus en het misbruik van haar stiefbroer. De verschillende sociale kringen waarin ze zich bewoog – huiselijk, artistiek, aristocratisch – bieden een breed beeld van de vroege twintigste eeuw. De teksten zijn kenmerkend voor haar stijl en gevoelsleven, met scherpe observaties en beeldende beschrijvingen. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep. Virginia Woolf (1882-1941) was een wereldberoemde Engelse schrijfster en feministe. 'Ben ik een snob?' werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1976.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.