Country heroes
Dolly Parton
Dolly Parton (Auteur), James Patterson (Auteur), Louise Koopman (Vertaler), Anne-Marie Vervelde (Vertaler)
3 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
3 items aanwezig |
Nieuw Amsterdam, © 2022 |
VERDIEPING 2 : DUIVELSHOEK : SPANNEND : PART |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nieuw Amsterdam, © 2022 |
VOLWASSENEN : ROMANS : PART |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nieuw Amsterdam, © 2022 |
VOLWASSENEN : ROMANS : PART |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nieuw Amsterdam, © 2022 |
VOLWASSENEN : ROMANS : PART |
John Schoorl
i /un/04 j
Toen het Amerikaanse muziekblad Rolling Stone 25 jaar bestond, verscheen in 1993 een verzamelbundel: The Best of Rolling Stone - Twenty-five Years of Journalism on the Edge. Daarin stond een reportage over Dolly Parton geschreven door Chester White 'Chet' Flippo, origineel afgedrukt in Rolling Stone op 25 augustus 1977.
Het verhaal begon als volgt: 'Wat een geweldig gevoel is het om de stad uit te rijden in een gehuurde, snelle, hemelsblauwe Mustang met een sixpack koud bier op de bodem, de junizon schijnt, de radio staat hard aan en Dolly Parton zit naast me. Ze zingt mee met Jimmy Clantons 'Just a Dream' en het komt me voor dat een zekere mate van fantaseren onmogelijk te vermijden is.'
Aan Chet Flippo en zijn autorit met Dolly door Connecticut moest ik denken, toen ik op 26 april 2022 om 20.38 uur een mail kreeg van Nieuw Amsterdam. Deze uitgeverij heeft de Nederlandse vertaling uitgebracht van Run, Rose, Run van Dolly Parton in coproductie met veelschrijver James Patterson. Het is het romandebuut van Parton, maar niet haar eerste boek. Eerder verschenen een poëziecollectie, een kinderboek, een kookboek en het liedjesboek Dolly Parton, Songteller: My Life in Lyrics. En vergeet vooral niet Partons Imagination Library: haar project om arme kinderen aan het lezen te krijgen.
Parton vs. punkrock
Ren, Rose, Ren gaat over Rose die 'vluchtend voor haar verleden' een 'nieuwe toekomst' zoekt in Nashville. Daar valt ze voor 'de mysterieuze Ethan' en ontmoet ze 'countrylegende Ruthanna Ryder'. Centrale vraag: kan ze de demonen uit haar verleden ontvluchten?
Op 26 april 2022 om 20.38 uur was er een langverwachte reactie op mijn verzoek om in een hemelsblauwe Mustang met Dolly Parton een ritje te gaan maken, liefst in Nashville en omgeving, op een warme dag. Aan de andere kant van de oceaan was dit verzoek in tal van stadia uitgebeend. Geen Mustang. Geen ontmoeting. Geen telefoongesprek. Geen Zoom-gesprek. Geen vragen over haar voorkeuren op tal van terreinen. Wel: tien algemene vragen die betrekking moesten hebben op het boek van Dolly en James.
En op 26 april 2022 om 20.38 uur doken er tien antwoorden op, waarschijnlijk afkomstig van Dolly Parton, ingeleid door de Nederlandse uitgever: "Ha John, you've got mail! Eindelijk, zie onder!"
Ik durf er een koude sixpack om te verwedden dat de uitgever nooit het verhaal van Chet Flippo uit 1977 heeft gelezen, gezien het enthousiasme over Dolly's reactie. En ik denk ook niet dat de uitgever dat andere verhaal met Dolly heeft gelezen, eveneens van de hand van Chet Flippo. Dat in 1980 leidde tot haar eerste Rolling Stone-cover, verkleed als een zonnig gehumeurde Santa Claus, en begon als volgt:
'Er zijn maar weinig vergezichten die majestueuzer zijn dan Central Park in de herfst vanaf de zesentwintigste verdieping van een appartement op Fifth Avenue. Het zonlicht van de late namiddag verguldt zachtjes de bomen en verdwaalde zonnestralen schieten door de canyons tussen elegante appartementsgebouwen aan de andere kant van het park. Mijn aandacht dwaalt af naar een ander majestueus gezicht: Dolly Parton, afgetekend tegen de ramen van haar appartement. Een deel van haar schoonheid is uiterlijk - het buitengewone lichaam, de albasten huid en delicate gelaatstrekken - maar veel ervan komt van binnenuit. Ze draait zich om, en met een oogverblindende glimlach en een kleine meisjesstem vraagt ze wat ze voor me kan halen, loopt dan blootsvoets langs haar schilderij van Claes Oldenburg om me een drankje in te schenken.'
Je moet het maar durven, als Chet Flippo, om in 1977, het jaar dat de punkrock losbarstte, bij een vergadering van het meest vooraanstaande muziekperiodiek ter wereld het woord te vragen: Luister! Het is van het grootste belang dat Rolling Stone een verhaal gaat brengen over Dolly Parton, het best bewaarde geheim van de countrymuziek. We hebben hier te maken met de grootste countryartiest sinds Hank Williams sr. Een origineel gevoelige liedjesschrijver. Met een prachtige, allesovertreffende stem en een ondeugende, speelse geest. Laat je niet afleiden door haar zandlopervormige figuur en haar 'Miss Big Tits-imago', haar pruiken of haar uitbundige kledij.
vrouw van een asfaltbaas
Ze staat op het punt, aldus Flippo, om uit te breken uit het countrygetto en de overstap te maken naar het grote publiek, om een razend populaire popartiest te worden. Een sterke, stoere, onafhankelijke vrouw die het aandurft altijd haar eigen koers te varen. Als Rolling Stone dan toch al bepaalt wat het predicaat rock-'n-roll verdient, indachtig de definitie van Bob Dylan - 'Don't follow your leaders' - dan moet Dolly Parton op het schild worden gehesen. Zij volgt alleen haar eigen wil.
Want Dolly, geboren in 1946 in een gezin van twaalf kinderen en opgegroeid in armoede in de Smokey Mountains, vertrok op de dag dat ze haar middelbare school afrondde naar Nashville. Ze wilde zangeres worden, en trouwde al snel met haar Carl, directeur van een asfaltbedrijf. Met Porter Wagoner trad ze zeven jaar op, totdat het in haar optiek genoeg was. Met de hits 'Jolene' (1973) en 'I Will Always Love You' (1974) zette ze haar beste beentje voor.
Flippo (1943-2013) kon je doorgaans om een journalistieke boodschap sturen, of het nu ging om The Rolling Stones, Bob Dylan, punkbands of literaire, cinefiele randfiguren. Maar hij onderscheidde zich vooral omdat hij al vroeg oog had voor de intrinsieke kracht van country. Hij begreep dat je grote artiesten als Willie Nelson, John Denver en Waylon Jennings niet kon wegzetten als niet-coole rednecks, zoals hij ook begreep dat de wereldwijde verovering van Dolly Parton ophanden was, omdat ze meer was dan een zangeres, dan wel een exorbitante verschijning. Zij was Dolly Parton.
De eerste vraag die beantwoord werd in de mail van 26 april 2022 20.38 uur, betrof de kickstart van het boek Run, Rose, Run. Niet zij kwam met het idee, zo laat ze me hoogstwaarschijnlijk persoonlijk weten, maar James Patterson. "Hij vroeg me of ik geïnteresseerd zou zijn in het schrijven van een roman over de muziekbusiness. Ik vertelde hem dat ik niet alleen mijn naam leen aan projecten, maar dat ik er ook zelf aan werk. En dat als we samen een boek zouden schrijven, we elkaar ook zouden moeten ontmoeten om te zien of het zou klikken. Hij vloog naar Nashville, we werden snel vrienden en de rest is boekengeschiedenis!"
Voor het boek is amper geput uit haar autobiografie. "Er zit een beetje van mij in beide vrouwelijke hoofdpersonen. Alles wat ik schrijf bevat stukjes en beetjes van mij, en dit is zeker geen uitzondering daarop." Het hing al lang in de lucht dat zij ooit een roman zou schrijven. Ze is nu eenmaal dol op verhalen vertellen, haar liedjes staan er vol mee.
In The Tennessean, de krant die ze eveneens een interview gunde, zei ze hierover: "Ik voel me het meest verwant met de hoofdpersoon in mijn boek, omdat ik me precies herinner hoe het was. Ik was koppig en zou geen nee accepteren. Maar ik zou reizen, ik zou teleurgesteld worden. Ik zou gekwetst worden. Ik zou heel vaak worden afgewezen. Maar ik zou gewoon de volgende ochtend weer opstaan, de straat op gaan, en net zo lang overal aankloppen totdat ik het eindelijk zou hebben gemaakt. Maar gedurende die reis heb je veel te lijden."
GEREINIGD
Ze zouden gaan picknicken, Flippo en Parton, en zij mocht de plek uitkiezen. Het werd in juni 1977 het kerkhof van Middlefield, Connecticut, want zij mocht graag op kerkhoven schrijven. Die waren zo lekker rustig, en God was doorgaans in de buurt. Ze pakte een gele doek, legde er sandwiches op en de wijnfles ging open. Flippo verklaarde in het paradijs te zijn, bedwelmd door Dolly's aura, inclusief parfum.
Hij bekende haar hoe leuk hij het vond om haar te interviewen, ook omdat haar muzikale toewijding en persoonlijkheid uit één stuk kwamen. Maar ook dat hij haar met voorsprong een stuk aangenamer vond dan Mick Jagger. Ze reageerde daar giechelend op: "Lijk ik dan op Mick Jagger, Chet?"
Voor de uitwerking die Dolly Parton op mensen heeft, werd hem een term aangedragen door een kennis: "She's a purifier." Die wilde daarmee zeggen dat ze haar publiek reinigt, vanbinnen en vanbuiten.
Aan het einde van de reportage zat Flippo op een stoel in het Oakdale Theatre en stond Parton op het podium. Een grandioze week liep op zijn eind, net als het optreden. Dolly zong afsluitend 'Coat of Many Colors', over haar bittere jeugd en de schaamte over opgroeien in armoede. Toen de laatste noten wegstierven, bemerkte Flippo dat er tranen over zijn wangen liepen. "Damn you, Dolly, vloek ik in stilte. Je hebt me uiteindelijk bij de lurven. Gereinigd - ook ik. Maar dat hoef jij niet te weten."
Twee maanden nadat het verhaal was gepubliceerd, werd Flippo's visioen bewaarheid. Van de lp Here You Come Again verkocht ze meer dan een miljoen exemplaren en werd ze de wereldberoemde popartiest die Flippo voorspelde. Ze werd nadien filmster, ondernemer, filantroop, en nu dus ook romancier. Onlangs werd zelfs bekend dat ze wordt opgenomen in The Rock and Roll Hall of Fame.
Veruit het meest Chet Flippo-achtige antwoord dat hoogstwaarschijnlijk Dolly Parton gaf op 26 april 2022 om 20.38 uur, had betrekking op het fantastische 'Jolene'. Ik wilde weleens weten of de roodharige vrouw die in het nummer wordt beschreven omdat ze flirtte met haar man, zich nadien nog weleens heeft gemeld?
Dolly: "Ha ha."
Nieuw Amsterdam, 368 p., 22,99 euro.
Christophe Vekeman
rt/aa/05 m
Iedereen houdt van Dolly Parton. Enfin, niet iederéén, natuurlijk, maar mocht de zangeres, actrice, zakenvrouw en filantrope, één van de beroemdste levende zielen ter wereld, straks eindelijk zwichten voor de vele smeekbedes en zich met de verkiezingen werkelijk kandidaat stellen, dan is de kans groot dat Amerika zich in 2024 kan verheugen in zijn eerste vrouwelijke president in de geschiedenis. We zouden er ongetwijfeld met z'n allen wel bij varen. Zoals songschrijver Frank Dycus het ooit formuleerde: 'If the whole world was like (…) Dolly Parton, there'd be no more poverty, no more war, and no more bad things happening.' Of in de woorden van wijlen steracteur Burt Reynolds, naast wie zij in 1982 schitterde in de rolprent The Best Little Whorehouse in Texas: 'That woman is human sunshine'. Ikzelf voeg er het volgende aan toe: in vergelijking met Dolly zijn wij allemaal maar duffe zetelzitters zonder het geringste talent het leven naar behoren te omarmen.
Nu zij in het voetspoor treedt van andere countrygrootheden als Wynonna Judd, Tom T. Hall en uiteraard Kinky Friedman, die eveneens een of (veel) meer romans gepubliceerd hebben, zijn het echter juist voornoemde kwaliteiten die geboren zeurpieten mogelijk sceptisch stemmen. Valt Parton niet te licht, te vrolijk en te blond uit om zich met succes te wagen aan literatuur? Ontbreekt het haar niet aan diepgang, is zij niet te zeer opgetrokken uit schone - zeg maar schelle - schijn om waarlijk iets van belang te schrijven te hebben?
Genoemde pietjes, die immers vooral zichzelf graag horen praten, hebben ongetwijfeld nooit door Dolly zelf gecomponeerde soulcrushers als - en het is moeilijk kiezen - 'Down from Dover', 'Coat of Many Colours' of 'To Daddy' beluisterd, en doen de befaamde, pijnlijk armoedige leefomstandigheden waarin de latere wereldster samen met haar elf broers en zusjes opgroeide in de van elektriciteitsvoorziening verstoken quasi-wildernis van Oost-Tennessee ('If someone came to our house who had a lipstick, I thought they was millionaires') hooghartig af, wellicht, als vals-romantische anekdotiek. Dat the iron butterfly er midden jaren 80, om en bij de veertig jaar oud, ten gevolge van liefdesverdriet en 'gynaecologische problemen' dermate depressief aan toe was dat zij op zeker ogenblik zichzelf aantrof terwijl zij op de rand van haar bed oog in oog zat met de loop van de revolver die zij altijd bij zich draagt, is sowieso niet heel bekend. Maar wie er wel weet van heeft, kan moeilijk anders dan eraan te denken tijdens de eerste bladzijden van Dolly's romandebuut Ren, Rose, ren, waarin bij wijze van flash forward wordt beschreven hoe een vrouw, AnnieLee Keyes, van een hotelbalkon springt in Las Vegas: 'Zo verdomd hard was haar leven geweest, en nadat ze zich een weg omhoog had geworsteld gooide ze zich nu dus weer naar beneden.'
Spier en jukbeen
De revolver die Dolly in het echte leven, naar verluidt toch, uit zelfbescherming steeds in haar handtas heeft zitten, duikt eveneens algauw op in het boek, wanneer wij na de proloog samen met de jonge, mooie, zeer getalenteerde, zoetgevooisde én scherpgebekte AnnieLee van Houston naar Nashville liften en zij aan boord van een truck te maken krijgt, niet voor het laatst in de roman, met bepaald ongewenste handtastelijkheid: de kranige jongedame schrikt er niet voor terug, niet enkel om het wapen op te diepen, maar zelfs niet om er bij wijze van waarschuwing meerdere schoten mee te lossen - waarna ze de chauffeur zijn cabine uit dwingt, zelf achter het stuur kruipt en even later arriveert in Music City met een reuzenwiel of achttien onder haar in afgewassen jeans gehulde derrière. Zoveel onverschrokken girl power doet natuurlijk wederom aan Dolly zelf denken, die op een vrijdagavond in 1964, als eerste ooit in haar familie, haar diploma middelbaar onderwijs kreeg uitgereikt, om niet later dan de zaterdagmorgen daarop met een zak vol vuile was op haar beurt richting Nashville te duimen. Net als AnnieLee, trouwens, hield ook Dolly daar na aankomst de duimen goedmoedig en vertrouwensvol in de hoogte gestoken. 'It all started with a good attitude', gaf zij dienaangaande ooit te kennen. 'You can think yourself succesful.'
Het staat genoteerd, al loopt het met AnnieLee in de roman allemaal net iets minder vlot, waarbij de grootste hindernis op haar weg naar roem en rijkdom AnnieLee zelf blijkt te zijn, of toch het verleden dat haar achtervolgt, vanaf zeker ogenblik overigens in de zeer concrete, lijfelijke vorm van schimmige figuren die onder meer, om te beginnen, haar motelkamer binnendringen en met allerlei vreselijks dreigen: het rennen uit de titel mag ten dele letterlijk worden genomen. Zelfs de door God zelf gezonden lijkende steun van Ruthanna Ryder, de - weliswaar gepensioneerde - grootste vrouwelijke countryster ooit en dus weer een andere afsplitsing van Dolly Parton zelf, die natuurlijk aan een enkel personage niet genoeg heeft om zichzelf gemodelleerd te zien, kan AnnieLee slechts ten dele de kracht schenken om boven zichzelf en haar geheimen uit te stijgen, ook al kan de jonge vrouw zich op de koop toe gelukkig prijzen met de liefdevolle bescherming van de knappe countrymuzikant en Afghanistan-veteraan Ethan, een geheel en al uit spier en jukbeen opgetrokken kerel met 'net zulke lange benen als de jonge Johnny Cash'…
Dolly Parton is vanzelfsprekend slim genoeg om zichzelf op haar 76ste niet naakt voor de literair-kritische leeuwen te gooien en nam daarom een van de succesvolste misdaadschrijvers van de planeet onder de arm om haar roman mee vorm te geven. Het resultaat, dat tot verdere vermeerdering der lezersvreugde kan worden gecombineerd met het beluisteren van Dolly's eveneens zopas verschenen gelijknamige album, heeft - het moge duidelijk zijn - niet veel te maken met, zeg, Madame Bovary of met Rabitt, Run van John Updike. Maar wie geporteerd is voor een indrukwekkend staaltje letterkundig feelgood-feminisme, 'honkytonk' zonder restrictie rekent tot zijn favoriete woorden of eenvoudigweg op zijn tijd kan genieten van een spannende roman zonder al te veel pretenties en daarbovenop niet bang is voor zijn eigen oogvocht, is bij Ren, Rose, ren zonder meer aan het juiste adres. Wie gewoon van Dolly Parton houdt natuurlijk ook.
En iedereen houdt toch van Dolly Parton?
Vertaald door Anne-Marie Vervelde en Louise Koopman, Nieuw Amsterdam, 368 blz., 22,99 € (e-boek 12,99 €).
(mdh)
il/pr/12 a
Dolly Parton heeft er nooit een geheim van gemaakt dat ze commercieel ingesteld is, dus komt bij haar eerste boek ook een gelijknamige cd uit. Ze heeft het samen met bestsellerauteur James Patterson geschreven, maar ‘Ren, Rose, Ren’ is toch vooral haar verhaal geworden. In de twee heldinnen herkent de lezer moeiteloos een jonge, zich uit de armoede opwerkende Dolly en de oudere ster. Als de jonge dakloze AnnieLee Keyes op goed geluk een kroeg in Nashville binnenstapt en smeekt of ze mag
optreden, weet ze niet dat het de plek is waar superster Ruthannah Rider ooit is begonnen. AnnieLee heeft talent en Ruthannah neemt haar onder haar vleugels. Parton gebruikt het boek vooral om een appeltje met de muziekindustrie te schillen. Vilein vertelt Ruthannah wie ze zoal is tegengekomen op weg naar de top, zoals producers met grijpgrage handjes. AnnieLee is van latere datum en laat zich weinig welgevallen, maar ze torst een geheim en net als alles goed lijkt te gaan, slaat ze tot verbijstering van haar weldoeners op de vlucht. Tussen alle verwikkelingen en romantiek door wordt gretig gerefereerd aan grootheden uit de countrymuziek en het is leuk om er tijdens het lezen Spotify bij te nemen. Dat levert een onderhoudend, maar ook Dolly-zoet boek op.
Redactie
Een spannende, muzikale thriller van de hand van de Amerikaanse country superster Dolly Parton en de wereldwijd bekende thrillerauteur James Patterson. Vluchtend voor haar verleden zoekt Rose een nieuwe toekomst in Nashville, het hart van de countrymuziek. Daar valt ze voor de mysterieuze Ethan en ontmoet ze countrylegende Ruthanna Ryder, die zich over haar ontfermt. Het talent van Rose is ongekend, haar liedjes vertellen haar rauwe levensverhaal en haar ster rijst snel. Maar kan ze de demonen uit haar verleden ontvluchten? 'Ren, Rose, ren’ is een in vlotte stijl geschreven mengeling van muziek, spanning en liefde, waarin ook de kenmerkende humor van Dolly Parton niet ontbreekt. Het boek zal een brede lezersgroep aanspreken, niet in de laatste plaats fans van countrylegende Parton. Dolly Parton maakte het muziekalbum 'Run, Rose, run' bij het boek. De Engelse liedteksten zijn achterin te vinden.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.