Spiegel spiegel schouder
Dorthe Nors
Dorthe Nors (Auteur), Edith Koenders (Vertaler), Adriaan van der Hoeven (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Podium, © 2022 |
VERDIEPING 3 : SIBERIË : REISVERHALEN : NORS |
Lotte Jensen
i /un/25 j
'De Noordzee is een natie zonder hoofdstad, maar heeft een krachtige eigen identiteit.' Het is een van de vele rake zinnen uit Langs de kustlijn, het nieuwste boek van de Deense schrijfster Dorthe Nors (1970). In veertien literaire essays neemt ze de lezer mee op reis van het noordelijkste puntje van Jutland in Denemarken tot aan Huisduinen in Nederland. Haar schrijfstijl is meanderend, poëtisch en trefzeker. De natuur roept jeugdherinneringen op, die ze verweeft met observaties over de kustbewoners, hun taal en geschiedenis.
Nors brak internationaal door met haar verhalenbundel Karateslag en werd in 2017 genomineerd voor de Man Booker International Prize met haar roman Spiegel spiegel schouder. In deze essaybundel verlaat ze het pad van de fictie en neemt ze haar eigen reiservaringen als uitgangspunt. Ze vertelt hoe ze acht jaar eerder de beslissing nam om Kopenhagen achter zich te laten en terug te keren naar het landschap van haar jeugd: de westkust van Jutland. Daar voelt ze zich thuis, omsloten door haar land, haar taal en haar grenzen.
Elk essay is een pareltje. Als ze halverwege de Deense westkust in Hvide Sande staat, moet ze terugdenken aan haar verblijf in een schrijvershuis in Amsterdam. Een groter contrast tussen deze plaatsen, beide omringd door water, bestaat haast niet. Het leidt tot mooie beschouwingen over de rol van het water en de cultuurverschillen tussen Denen en Nederlanders. Haar drang om op reis te gaan is een terugkerend thema. Ze wil steeds nieuwe plekken ontdekken. Maar ze heeft ook een grote, stille plek nodig om naar terug te keren en dat is het vertrouwde landschap uit haar jeugd. 'Identiteit ontstaat uit gespletenheid', merkt ze op. Je draagt de plek waar je vandaan komt in je mee, al kun je er nooit naar terugkeren. Niet alleen het landschap verandert, ook jijzelf verandert.
Laat ik maar ruiterlijk toegeven dat ik onmogelijk een onpartijdig oordeel kan vellen over deze bundel. Talloze vakanties bracht ik zelf door aan de westkust van Denemarken, varend door de Limfjord en fietsend langs het Ringkøbing Fjord. Het lezen van Nors is één groot feest van herkenning. Ik zie meteen voor me hoe we uren op het strand van Fanø naar barnsteen zochten, hoe mijn oma ons garnalen leerde pellen en mijn vader ons trakteerde op gammeldags isvaffel, ijs, in de haven van Thyborøn. We kregen met de paplepel ingegoten dat het paradijs op aarde zich aan de Deense westkust bevindt. Als Nors schrijft dat haar verblijf op Fanø in haar zit als cellomuziek, begint een heel strijkorkest in mij te spelen.
Nors legt aan de hand van het werk van de neuropsycholoog Ylva Østby fraai uit hoe het komt dat mensen zo geraakt kunnen worden door herinneringen aan een bepaald landschap. Deze herinneringen worden opgeslagen in een netwerk dat verbindingen legt met alle associaties die je had toen je voor de eerste keer in dat landschap was. Iedereen maakt dit soort herinneringspaadjes aan in het brein. Ze verklaren je verbondenheid met het landschap, dat nog steeds de sporen draagt van individuele ervaringen.
Edith Koenders en Adriaan van der Hoeven leverden weer een uitmuntende vertaling. Er is wel een opmerkelijk verschil tussen de Deense en Nederlandse uitgave. De Deense versie bevat ook foto's van Henrik Saxgren, die in de Nederlandse publicatie ontbreken. Aan de ene kant vind ik dat jammer, want ik had ook graag de kleurrijke impressies van Saxgren bij de essays gezien. Aan de andere kant vormen de beelden zich nu in het hoofd van de lezer zonder gestuurd te worden door andermans perspectief.
Er zit niets anders op dan zo snel mogelijk naar het paradijs op aarde af te reizen en ook de Deense editie aan te schaffen. Dan kan ik me ook in mijn moedertaal onderdompelen in de lyrische taal van Nors. Tot die tijd lees en herlees ik de Nederlandse editie, een meesterlijke en liefdevolle ode aan de Deense westkust.
****
Uit het Deens vertaald door Edith Koenders en Adriaan van der Hoeven.
Podium; 208 pagina's; € 22,50.
Redactie
‘Langs de kustlijn’ is een persoonlijk verslag van schrijfster Dorthe Nors van een reis langs de westkust van Denemarken. Ze schrijft over de geschiedenis, de mensen die er wonen en de wonderlijke kracht van de natuur. In zachte stijl geschreven en geschikt voor een breed publiek van reis- en natuurliefhebbers. Dorthe Nors (Herning, 1970) is een Deense schrijver. Haar werk werd in meerdere landen uitgegeven.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.