Radetzkymars
Joseph Roth
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
B&L, 2021 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : VANR |
Dirk Leyman
ob/kt/30 o
Een volumineuze roman die zich buigt over de manier waarop de kunstwereld in het vizier van woke-gedachtegoed en cancel culture kan raken? Helemaal verwonderlijk is het niet dat net schilder Jan Vanriet - bevoorrecht waarnemer - komt aandraven met Rovers.
In zijn eerste roman moet een met enige hybris begiftigde schilder flink op zijn tellen passen, nadat hij een nogal wuft, cassant schilderij op de wereld heeft losgelaten. Het doek is gebaseerd op De roof van de Sabijnse maagden van Rubens. Wanneer een vlotgebekte dramaturge de schilder in een opiniestuk in de krant De Dageraad beschuldigt van 'verroest driftdenken' en beweert dat hij 'vrouwen enkel afbeeldt als lustobjecten', breekt de hel los. Hij wordt persona non grata.
Algauw fluiten hem ook verwijten van 'rechtse zak' rond de oren, hij die nochtans vroeger 'zo vuurrood' was, en worden er schilderijen van hem bekrast. Louis Zoethout, zoals het hoofdpersonage heet, slaat helemaal tilt, zijn lot lijkt bezegeld. Vanriet is er vlug bij om via korte hoofdstukken het mes in allerlei actuele wondes te planten. Heersende intellectuele debatjes en polemiekjes brengt hij tot een kookpunt. Als een ware collagekunstenaar knipt en plakt hij een scheepslading quotes uit de media om zijn personages munitie te geven. Is dit boek een hartenkreet over een cultureel klimaat dat zonder veel omhaal 'blank, mannelijk en oud' afserveert, of een neus naar de artistieke sector die in de ban van 'een zelfreinigend vermogen' is?
Vanriet geeft stevig van jetje en laat zijn belaagde zeventiger Zoethout pathetisch doordraven. Ook het moslimterrorisme, angstpsychoses, vrijheid van denken en inclusiviteit passeren de revue. Veel om te verstouwen voor de overdonderde lezer: die ligt af en toe versuft in de touwen, dat kan haast niet anders.
Vanriet maskeert niet dat hij zijn hoofdpersonage enige autobiografische trekken meegeeft. We herkennen de Antwerpse kunstbiotoop waarin hij zich beweegt, de tobberijen over bepaalde schilderijen of de dialogen met Nora, waarin echtgenote Simone valt te herkennen. Maar laat je niet bedotten, gaandeweg zingt dit personage zich los van Vanriet. 'Toch kwelt hem bij vlagen de extreme behoefte aan erkenning.'
De gedesillusioneerde Zoethout kampt met 'de tweestrijd tussen beheersing en vlucht'. Ook zijn echtgenote weet niet altijd raad met zijn humeuren. De onttakeling wenkt. Of zal de kunst hem weer redden?
Vanriet schept volmondig behagen in dit breed uitwaaierende maar onevenwichtige, met foto's doorkruiste fresco. Zeker, er is de eruditie en de snedige ironie waarmee hij bespiegelingen op de lezer afvuurt. Let op de parallellen met zijn memoires Radeloos geluk. De ene keer schrander en teder, dan weer heftig en verongelijkt. Hij schuwt het karikaturale niet.
Misschien had Vanriet even naar de Netflix-serie The Chair moeten gluren, waarin het cancel culture-debat veel ambiguer is neergezet. Nu is het alsof hij een driftig fikkend vuur alsmaar verder oppookt. Wie wil zich de vingers branden?
Borgerhoff & Lamberigts, 340 p., 24,99 euro.
Redactie
Een psychologische roman over identiteit, kunst, seksualiteit, seksisme en moraliteit. Het verhaal volgt Louis Zoethout, een gerespecteerd beeldend kunstenaar op leeftijd. Louis wordt het middelpunt van een mediarel omtrent seksisme in de kunst, terwijl hij op zijn oude dag ook met zichzelf in de knoop ligt. In een poëtische stijl geschreven. Het boek is voorzien van enkele foto’s. Geschikt voor een literaire lezersgroep. Jan Vanriet (1948) is schilder en schrijver.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.