Ventoux : roman
Bert Wagendorp
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Pluim, 2022 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : WAGE |
Lieke Kézér
rt/aa/12 m
Als in de nacht van 21 november 1847 de stoomboot Phoenix in brand vliegt, vlucht de bemanning met de enige twee reddingsboten het onstuimige Lake Michigan op, de kapitein voorop.
De 135 emigranten uit de Oost-Nederlandse regio Achterhoek die op weg zijn naar Sheboygan, naar een fonkelnieuw, beter leven, hebben geen schijn van kans. 124 van hen vinden de dood in die hel van water en vuur, de meeste slachtoffers zijn kinderen. In Bert Wagendorps historische roman Phoenix, het eerste deel van de trilogie De memoires van Abel Sikkink, overleeft een negenjarig jongetje de ramp.
Vijf jaar geleden werd er in Winterswijk, waar de meeste onfortuinlijken vandaan kwamen, een monument onthuld ter nagedachtenis aan de ramp waarvan de precieze toedracht nooit is achterhaald. Er gaan verhalen dat er te weinig water in de stoomketel zat, dat de bemanning stomdronken was.
Tussen 1840 en 1890 vertrokken 2.700 van de 7.000 inwoners van Winterswijk naar de VS, om economische en religieuze redenen. Bij de brand op de Phoenix verloren 74 Winterswijkers het leven, dus het dorp werd hard getroffen. Wagendorps fictieve protagonist Abel is de enige overlevende van een gedoemd gezin, zijn ouders, broertje en zusjes verdwijnen die nacht onder het zwarte wateroppervlak.
Hoe betrouwbaar zijn herinneringen, vraagt Abel Sikkink zich aan het begin van deze roman af. Hij is dan bijna een eeuw oud en het schrijven van zijn memoires is de enige reden om zijn leven nog wat te rekken. 'Ik ben getuige geweest van gebeurtenissen die het verloop van de geschiedenis hebben beïnvloed. Ik heb me vaak verbaasd over de weergave ervan door historici: niet meer dan een korte samenvatting van wat zich had voorgedaan die met de werkelijke gang van zaken meestal weinig van doen had.'
Na de ramp is hij liefdevol opgevangen door een gezin in Sheboygan. In zijn tienerjaren komt de geboren journalist in hem naar boven. Sikkink ontwikkelt zich in de luwte bij de Nederlandstalige Sheboygan Nieuwsbode, waarna hij het met veel bravoure en talent schopt tot een van de sterverslaggevers van The New York Herald.
Wagendorp had me niet meteen te pakken. Zijn afgemeten manier van vertellen hield me wat op afstand, de korte zinnen, zo uiterst functioneel: 'Mijn moeder met een brief die ze voorleest. Van iemand die er al woont. Mijn vader staat op en loopt weg. Ik kijk naar hem, hij is gestopt met praten.'
het belang van vriendschap
Maar al snel beginnen de zinnen meer te meanderen en wint Phoenix aan verhalende kracht. De barre reis over zee, de overvolle boten met al die families die verleid door 'de duivel van de hoop' hun ongeluk tegemoet voeren, die fatale nacht: 'Ik had kunnen zien hoe de bruinvissen bij het naderen van ons schip wegvluchtten, ik had het gekreun van het schip kunnen horen toen het zich gereedmaakte voor zijn doodsstrijd. Ik had kunnen opmerken dat de stilte veranderde en dreigend werd, dat de Phoenix als een gedoemd spookschip over het meer bewoog en dat het gestamp van de machines langzaam naar de achtergrond verdween, tot het ritmische geluid de naderende trommels van een doodsmars waren geworden.'
Tegen de tijd dat het onheil zich begon af te tekenen had Phoenix me stevig in de greep.
Het is het drama met het schip dat het verhaal voortstuwt, met de vele slachtoffers verdwijnen er die nacht ook heel wat weerzinwekkende geheimen naar de bodem van het meer. Sikkink tracht decennialang de waarheid boven water te krijgen.
Aanvankelijk is het het slachtoffer in hem dat naar antwoorden verlangt, maar later, als het verdriet behapbaar is geworden, neemt de journalist Sikkink het over. Dan verlegt Wagendorp met verve het zwaartepunt van zijn roman van de ramp en van de emigratiegeschiedenis van de Achterhoekers, naar het wel en wee van de krantenredacties in New York aan de vooravond van de Burgeroorlog.
Het is overigens geen loodzwaar verhaal. Phoenix barst dan wel van de tragedies, maar de luchtigheid die Wagendorp door zijn bestseller Ventoux en diens opvolger Ferrara klopte, schemert ook hier door alle rampspoed heen. En net als in die romans wordt ook in Phoenix het belang van vriendschap onderstreept; het is Sikkinks onbreekbare band met jeugdvriend Kalle die hem door de donkere tijden helpt.
Phoenix is Wagendorps meest ambitieuze boek tot nu toe, het omspant vele jaren aan historie waar hij zich met voelbaar genoegen en kennis van zaken doorheen werkt, en het is pas het eerste deel van een trilogie.
Pluim, 444 p., 24,99 euro.
Mirjam Scholten
Het eerste deel van een trilogie, gebaseerd op ware feiten. Abel Sikking, fictieve hoofdpersoon, geboren in Winterswijk, kijkt in 1935 als honderdjarige terug op zijn turbulente leven sinds de oversteek van het gezin Sikking naar Amerika in 1847. Tegen het eind van de reis ontploft hun schip, Phoenix, volgeladen met geheimzinnige kisten én een groot aantal Achterhoekse landverhuizers. Van de familie Sikking redt alleen de kleine Abel het. Hij wordt opgenomen in een gezin in het kleine Sheboygan (Michigan), waar hij heel jong nog het krantenvak ingaat. Algauw schopt hij het tot sterverslaggever van The New York Herald. Steeds blijft hij zoeken naar de oorzaak van de ramp en naar mogelijke schuldigen, te midden van grote gebeurtenissen, zoals de Amerikaanse Burgeroorlog. Toch is het geen loodzwaar verhaal geworden. Abel is een slim kind, en weet zich ook later steeds goed te redden. De vriendschap met zijn trouwe jeugdvriend Kalle zet zich in Amerika voort en speelt een belangrijke rol. De schrijver en columnist maakte in 2013 furore met het later verfilmde Ventoux*.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.