De Russische klus : de geheime Amerikaanse reddingsoperatie bij de Russische hongersnood
Douglas Smith
Douglas Smith (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Balans, 2020 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : Rusland 946 XXL |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Balans, © 2012 |
VOLW. : NON FICTIE : Rusland 946 |
31/03/2013
Wat gebeurde er met de Russische adel tijdens en na de Russische Revolutie? Het verhaal over wat de familie Romanov in 1917 overkwam is algemeen bekend. Maar wat met die vele andere adellijke dames en heren? Dat mensen met een adellijke titel, voortaan als sociaal gevaarlijke elementen beschouwd, het hard te verduren kregen laat zich gemakkelijk raden. Maar hoe ging dat dan concreet met de confiscatie van hun bezit en wat overkwam de bezitters? Ze waren met velen en Rusland is onmetelijk groot. De Amerikaanse historicus en Ruslandkenner Douglas Smith beweert dat hij de eerste is om over deze blinde vlek in de Russische geschiedenis te publiceren. Uiteraard kon pas na de val van de Sovjet-Unie het nodige bronnenmateriaal verzameld worden. Centraal in het boek staan de adellijke families Golitsyn en Sjeremtjev, maar ook de noodlottige ervaringen van vele andere prinsen en graven komen aan bod.
De grootste verrassing is dat het een lang verhaal is dat tientallen jaren beslaat. De mensen met blauw bloed verdwenen niet ineens. Sommigen deelden de kritiek op de oude structuren of pasten zich na de revolutie aan en integreerden zo goed als het kon in het Sovjetsysteem. Ze vervreemdden van familieleden die naar het buitenland vluchtten en het verleden bleven idealiseren. Het Sovjetsysteem haalde zijn netten slechts heel langzaam rond hun prooi aan. Zolang er adellijke elementen en uitgerangeerde mensen rondliepen, kon het systeem zondebokken aanwijzen voor wat fout liep in de egalitaire maatschappij. Het overlevingsinstinct en de creativiteit bij de overlevenden was groot. Velen probeerden zo lang mogelijk onder de radar te blijven en te overleven op het platteland of een postje te krijgen in de culturele sector. Schijnbaar willekeurige arrestaties en jarenlange verbanningen naar de goelags hingen voordurend boven hun hoofd en hielden hen in bedwang. Slavenarbeid en armoede werden hun deel. Onmiddellijk na de burgeroorlog slaagden restanten van de adel erin om voor korte tijd even de draad weer op te nemen. Ongeveer halverwege het boek huwt een telg uit de familie Golitsyn een telg uit de familie Sjeremetjev. Maar onder Stalin volgde het definitieve eindoffensief tegen de klassen. Onderdrukking, arrestaties, executies, confiscaties en gedwongen verhuizingen waren het lot van wie nog overbleef. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog was 95% van de landgoederen verdwenen.
Aan de hand van tientallen persoonlijke verhalen uit allerlei primaire bronnen brengt Smith het leed van deze mensen tot leven. Naar het einde toe worden zoveel familienamen en gelijkaardige situaties geschetst dat het eentonig wordt, maar aangrijpend blijft het wel. Smith maakt duidelijk hoe de klasseloze maatschappij een utopie bleef. Er ontstond een nieuwe klasse van trouwe partijaanhangers. Het geweld was willekeurig en trof niet enkel de adel. Maar het oorspronkelijke doel werd uiteindelijk bereikt: de adel verdween. Bijna ook uit onze geschiedenisboeken, maar daar heeft Douglas Smith nu een stokje voor gestoken. [Dirk Passchyn]
Louis Smit
Dit boek uit 2012 gaat over de onteigening van de bezittingen en de vernietiging van de Russische elite tussen 1917 en de Tweede Wereldoorlog. De auteur werkte voor het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in de Sovjet-Unie. Hij is historicus, vertaler en auteur van meer boeken over Rusland. Met de Russische Revolutie trad een bolsjewistisch regime aan dat aristocratische families vernederde en ze de dood in joeg. Uitzonderlijk goed gedocumenteerd maakt het boek de ontreddering voelbaar van een 'voorbije' klasse. Het boek bevat stambomen, landkaarten en twee katernen met indringende foto's. Daarnaast is er een uitgebreide bibliografie. Boeiend voor wie belangstelling heeft voor de Russische/Sovjetgeschiedenis, maar ook voor geïnteresseerden in de adel. Een prachtig en onthullend relaas over een donkere periode in de Russische geschiedenis. Over eenzelfde onderwerp gaat het luchtiger geschreven 'Kameraad Baron'* (2010) van de Nederlandse schrijver Jaap Scholten. Hij interviewde nazaten van de Transsylvaanse adel die vanaf 1949 te grazen werd genomen door het communistische bewind van Roemenië.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.