Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Het balanseer, 2020 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : GEIS |
ARhus - afdeling Rumbeke
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Het balanseer, 2020 |
VOLWASSENEN : ROMANS : GEIS |
Besprekingen
George Orwell in de webshop
Karen Billiet
ru/eb/06 f
Op de donkerste dagen van het jaar sjokt Heike Geißler voor dag en dauw naar de tramhalte. Haar bestemming is een industrieterrein buiten de stad, waar ze uren in een tochtige hal op een oncomfortabele stoel zal zitten. Met handen vol pleisters zal ze tegen een moordend tempo plasticfolie verwijderen, producten inscannen en paletten vullen.
Alleen al de rit naar Amazon voelt als een sociale neergang. Geißler heeft al twee romans gepubliceerd. Ze is een intellectueel die zich omringt met kunst en filosofie. Ze heeft verfijnde vrienden die er beter in slagen om te leven van wat ze graag doen.
Amper zes weken is ze bij Amazon aan de slag, maar het volstaat 'om alles te ontdekken wat er te ontdekken valt over het werkleven in zijn meest gemene vorm'. Eerst probeert ze het nog ironisch te bekijken. Ze maakt zich vrolijk om de taalfouten op het instructieblad, ergert zich aan de infantiele voorschriften en kijkt hoofdschuddend toe hoe mensen staan te drummen om uit te klokken. Enkele dagen later is ze zelf van een van die mensen.
De klant, krijgt Geißler ingeprent, geeft niet om haar comfort. De klant wil zijn bestelling tegen de scherpste prijs binnen de kortste termijn. Het distributiecentrum is daarom georganiseerd volgens 'een uitgekiend machtssysteem'. Elke handeling moet binnen een vooropgestelde timing uitgevoerd worden. Wie onder de norm presteert, krijgt lastigere opdrachten. Gevolg: werknemers jutten elkaar op. Geißler stapt al snel af van de aandrang om gedeukte verpakkingen te herstellen of wankele stapels te herschikken. Wie goed werk wil leveren, gaat kopje-onder.
Het brengt de schrijfster in conflict met haar idealen. Hard werken vindt ze de normaalste zaak, maar kan je verlangen dat mensen dit werk doen? Geen haar op haar hoofd denkt eraan om een uitkering aan te vragen, maar naarmate het werk haar op de knieën dwingt, lijkt het de enige kans op overleven.
Geißler heeft aanvankelijk niet de ambitie wantoestanden op de Duitse arbeidsmarkt bloot te leggen. Maar de situatie maakt haar zo opstandig dat ze op post-its notities begint te nemen. Er is alsnog een boek uit gegroeid, waarin ze een aparte stijl heeft ontwikkeld. Geißler splitst haar relaas op in twee perspectieven: u en ik. In de u-vorm vertelt ze wat ze meemaakt als seizoenarbeider. Het is alsof we worden toegesproken door een lijzige robot die ons instructies geeft. Af en toe wordt dit orwelliaanse universum doorbroken door een 'ik'. Dat is de schrijvende Heike Geißler, die terug in haar eigen leven is gestapt en kan reflecteren over het systeem waarin ze terechtkwam.
Sally Rooney noemde Seizoenarbeid vorig jaar een van de beste boeken over onze tijd. En dat is niet eens overdreven. Nu er meer online geshopt wordt dan ooit tevoren en er tegelijk heel wat mensen zonder werk zitten, vertolkt Geißler een stem die weinig gehoord wordt.
Vertaald door Hannelore Roth, Het Balanseer, 304 blz., 24,50 € Oorspronkelijke titel: 'Saisonarbeit'.
Seizoenarbeid
Marnix Verplancke
ua/an/20 j
Toen schrijfster en vertaalster Heike Geißler een paar jaar geleden te weinig opdrachten had om de rekeningen te betalen besloot ze in te gaan op een personeelsadvertentie van Amazon. Voor zijn magazijn in Leipzig was het bedrijf op zoek naar seizoenarbeiders die de vaste magazijnmedewerkers zouden bijstaan in de drukke kerstperiode. Geißler kwam in een wereld terecht die enerzijds bol stond van de Amerikaanse werknemersdisciplinering via saamhorigheidsoefeningen en anderzijds bijzonder repressief optrad tegen alles wat de productiviteit zou kunnen aantasten. Zo waren gsm’s op de werkplek verboden en werd er niet ingegrepen wanneer vaste medewerkers misbruik maakten van de tijdelijke krachten.
In Seizoenarbeid beschrijft Geißler wat haar bij Amazon Leipzig overkwam in de tweede persoon enkelvoud. Zij beleeft het dus niet, maar jij, de lezer, waardoor de beledigingen en het bedrog nog harder binnenkomen. Na verloop van tijd begin je echter te beseffen dat die opsplitsing tussen Geißler de schrijfster en Geißler de arbeidster ook een kwestie van overleven was. Het was haar manier om te ontsnappen aan de psychische druk die de Amazonjob op haar legde. Door die te exterioriseren kon ze bijvoorbeeld beter omspringen met het idee dat voortaan Amazon op de eerste plaats zou moeten komen in haar leven en dat haar gezin daarbij als een storende factor gezien zou worden.
Seizoenarbeid is dus niet zomaar een verslag van hoe het er in een magazijn van Amazon aan toegaat. Het boek graaft in de psychologie van de arbeider en de koper, wiens Über-ich schijnbaar een ding is dat alleen uit dingen bestaat. Wanneer het over de hoop op een beter leven gaat, steekt filosoof Ernst Bloch de kop op, en bij het overdenken van het afstompende werk dat ze doet, grijpt ze naar René Pollesch, die zegt dat je na een week moet weten of je in je werk je medemensen kunt respecteren en dat wanneer dat niet zo is, je daar het juiste besluit uit moet trekken. Uiteindelijk, merk je, is het Geißler helemaal niet om Amazon of haar eigen verhaal te doen, maar wel om een analyse van onze huidige werk- en leefwereld, en dat levert geen fraai plaatje op.
****
Het Balanseer (oorspronkelijke titel: Saisonarbeit), 208 blz., € 24,50.
Drs. M.H. Langelaan
Autobiografisch verslag van een vrouw die als freelanceschrijver onvoldoende inkomen heeft en zich genoodzaakt ziet een seizoensbaan te zoeken. Ze gaat aan de slag bij Amazone, waar ze allerlei soorten laaggeschoold werk moet doen. Beeldend beschrijft ze haar observaties, lotgevallen, overpeinzingen en de vernederingen die ze ervaart en wat dat met haar doet. Daarbij spreekt ze continu over zichzelf met ‘u’, hetgeen een vervreemdend, afstand scheppend effect heeft voor de lezer, een effect dat nog versterkt wordt voor de Nederlandse lezer doordat het boek Vlaamse woorden bevat. Het boek kan gelezen worden als een beklemmende aanklacht tegen de impact van de toenemende flexibilisering van de arbeidsmarkt en de wijze waarop grote bedrijven omgaan met hun los-vaste werknemers. Interessant voor sociale wetenschappers en mensen in soortgelijke situaties. Doet denken aan het wereldberoemde boek 'Ik (Ali)' waarin Gunther Wallraff verslag deed van zijn undercover-ervaringen aan de onderkant van de arbeidsmarkt veertig jaar geleden. Bevat een korte literatuurlijst. De Duitse auteur (1977) debuteerde in 2012 met de roman 'Rosa', die werd bekroond met de Alfred Döblinprijs voor beste debuut.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.