Het verhaal van een huwelijk
Geir Gulliksen
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ambo|Anthos, © 2019 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : GULL |
Melanie Augustinus
De Noorse auteur van ‘Het verhaal van een huwelijk’* (2018), die tevens uitgever van Karl Ove Knausgård is, weet met deze nieuwe roman weer pijnlijk treffend het einde van een relatie neer te zetten. De 50-jarige Hans wordt, hoewel hij zich gelukkig waant met zijn vrouw Ingunn, verliefd op de 20 jaar jongere Harriet en begint een affaire met haar. Hij houdt zichzelf voor dat hij Ingunn geen kwaad doet en zij laat zich ook een tijdlang voor de gek houden. Maar dan besluit Ingunn dat ze het niet langer kan accepteren en scheiden ze. Ondertussen blijkt dat Harriet Hans gebruikt om haar eigen man jaloers te maken, die een affaire heeft met een ander. Dat lukt en Harriet en haar man besluiten het samen weer te proberen. Hans blijft alleen achter en geeft iedereen hier de schuld van, behalve zichzelf. Hij laat de vrouwen dan voor wat ze zijn en richt zich op een nieuw ‘project’: het herstellen van de relatie met zijn dochter uit een eerder huwelijk, die hij jarenlang niet heeft gezien. Een vlot leesbare, herkenbare en toch verrassende roman. Goed ontvangen in Scandinavië.
Sofie Messeman
ob/kt/05 o
Net als Karl Ove Knausgård, van wie hij trouwens de uitgever is, put de Noor Geir Gulliksen voor zijn romans schaamteloos uit het 'echte leven'. Het kwam hem bij de verschijning van 'Het verhaal van een huwelijk', over de desintegratie van een huwelijk, op een proces met zijn ex te staan. Maar Gulliksen liet zich niet vermurwen en publiceerde prompt een opvolger in hetzelfde genre.
In 'Het verhaal van een huwelijk' draaide het allemaal om een vrouw die haar man bedroog, in 'Kijk ons nu eens' zijn de rollen omgekeerd: een man bedriegt zijn vrouw en zet daarmee de neergang in. Want de 50-jarige Hans Kaasajordet, die al 14 jaar gelukkig getrouwd is met Ingunn, begint een relatie met de veel jongere Harriet. Typerend voor Gulliksen is dat hij het hele gevoelsproces schaamteloos eerlijk analyseert, inclusief de afkeer die Hans aanvankelijk voor Harriet voelt: "Ze hadden niets gemeen, hij mocht haar niet en hij had het gevoel dat zij hem ook niet mocht, dat de aversie wederzijds was." Dat hij toch iets met haar begint, zegt iets over het duistere van menselijke motieven.
Het boek opent met een gedurfde scène. Tijdens een huwelijksfeest vertelt Harriet aan tafelgenoot Hans dat ze als kersverse moeder last heeft van een melkklierontsteking. In een opwelling snelt Hans haar te hulp. Zo treffen we het duo in het gehandicaptentoilet, waar Hans Harriets borsten staat af te kolven. Ondertussen horen we hem rechtvaardigingen bedenken, van het genre 'ik ben een geëmancipeerde man, dus dit kan net zo lief door mij gebeuren als door de een of andere vrouw'. Tegelijk windt het gebeuren hem erotisch enorm op. Natuurlijk vinden de andere gasten het ongepast dat de twee naderhand samen uit hetzelfde toilet komen. Maar er is nog niets fataals gebeurd. Althans, dat praat Hans zichzelf aan, want hij kan het hele tafereel maar niet uit zijn hoofd zetten. Hij zoekt steeds opnieuw contact met Harriet. Hij wil de jonge moeder bijstaan bij de verzorging van haar baby: die kans heeft hij bij zijn twee echtgenotes nooit gekregen. Dus belandt Hans ondanks hemzelf in een buitenechtelijke relatie. Die is sterk gebaseerd is op zijn fantasieën over moederborsten en zijn verlangen om 'als een moeder' te zijn voor de baby.
Het moet gezegd dat Gullliksen niet bang is om grenzen te overschrijden. Erotische fantasieën over moederborsten en moedermelk zijn in de literatuur zelden gezien en werden in Noorwegen zelfs als schokkend ervaren. Ook zouden weinig schrijvers het aandurven een man neer te zetten die ernaar verlangt om 'als een moeder' te zijn voor een baby. Het past natuurlijk helemaal in Hans' zelfverklaarde progressieve feminisme, een zelfbeeld waar de schrijver soms ernstige, soms ironische vraagtekens bij plaatst.
De beschrijving van de geleidelijke neergang van het huwelijk tussen Hans en Ingunn is meesterlijk. Het begint met Hans' gevoel dat hij absoluut niet bij Ingunn weg wil. Dan komt het moment dat hij zo overvol is van Harriet dat hij ook tegen zijn echtgenote niet meer over haar kan zwijgen. Gulliksen blinkt uit in de gedetailleerde weergave van 's mans rationalisaties om zijn ontrouw voor zichzelf aanvaardbaar te maken. Zo blijft Hans volhouden dat Harriet 'gewoon een vriendin is', zelfs in het stadium waarop hij 's avonds erotische tekstberichten naar haar zit te schrijven terwijl hij met Ingunn televisie kijkt. Uiteindelijk raakt Hans ervan overtuigd dat Harriet veel leuker is dan Ingunn. Op dat moment is zijn huwelijk eigenlijk al voorbij, al beseft Hans dat zelf nog niet.
Gulliksen geeft ook het woord aan Ingunn die direct doorheeft hoe de vork aan de steel zit. Eerst is ze vooral gekwetst en bang, later onderneemt ze zelf een hele rist onbezonnen acties, van een hernieuwde relatie met een jeugdvriend tot het plotsklapse samenwonen met een nagenoeg onbekende fitnessleraar. De auteur fileert zo de mentaliteit van de middenklasse. Ook stelt hij genadeloze vragen bij het zelfverklaarde feminisme van zijn protagonist. Is deze man wel wie hij zegt te zijn? Is hij wel zo feministisch als hij zich voordoet? De antwoorden zijn ontluisterend, zij het dat hun toonzetting niet altijd getuigt van groot stilistisch vernuft.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.