Ventoux : roman
Bert Wagendorp
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Pluim, 2019 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : WAGE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Pluim, 2019 |
VOLWASSENEN : ROMANS : WAGE |
Hans Bouman
2/ei/25 m
'Heel lang is de dood voor ons geen onderwerp van gesprek geweest. Ook niet nadat Peter was overleden, toen we nog geen twintig waren.' Met die woorden opent Ferrara, het vervolg op Bert Wagendorps bestseller Ventoux. En inderdaad, hoewel het dodelijke ongeval van het personage Peter op de berg uit de titel het scharnierpunt was van deze roman, werd het boek toch vooral getypeerd door vitaliteit. Centraal gegeven was de hernieuwde vriendschap van vier in Zutphen opgegroeide mannen, die elkaar na veel omzwervingen terugvonden op de flanken van wat voor hen een soort louteringsberg was geworden.
Inmiddels zijn we een jaar of zes verder. Ik-verteller Bart Hoffman heeft zijn baan als misdaadverslaggever bij de Volkskrant eraan gegeven, want hij kan inmiddels de kost verdienen met zijn boeken. Voormalig cokehandelaar André Tankink is financieel onafhankelijk en heeft sinds het vertrek van zijn Russische vriendin 'lekker de ruimte' in zijn Rotterdamse appartement, zoals hij schamper constateert. David Castelen heeft zijn reisbureau ingeruild voor een café-restaurant, waar zijn neef meestal staat. David is wat sneller moe tegenwoordig. En de wegens wetenschapsfraude door de academische wereld uitgestoten Joost Walvoort is op zoek naar een nieuwe uitdaging: hij wil een hotel openen in een voormalig palazzo in de Noord-Italiaanse stad Ferrara.
Heb je Ik vertrek al gebeld?, vraagt André pesterig. Maar al snel begrijpen de vrienden dat dit de uitgelezen kans is om de wereld even de wereld te laten. Ze gaan Joost helpen met zijn verbouwplannen. Ieder heeft zo zijn redenen om de gelegenheid met beide handen aan te grijpen.
Het ooit zo overtuigend beleden geloof in de eigen onsterfelijkheid is minder rotsvast geworden. In elk geval bij Bart: 'De eerste scheurtjes in de verdedigingslinie ontstaan wanneer je kinderen krijgt. De gedachte aan hun dood maakt je waanzinnig. Dat is het moment waarop je gaat denken: als er dan toch gestorven moet worden, dan maar door mij.'
De dreiging van de dood, die decennialang afwezig leek, maar gewoon op de loer blijkt te hebben gelegen in afwachting van zijn Isfahan-momentje, wordt door Wagendorp sluipend maar onverbiddelijk de roman binnengevoerd. Natuurlijk is het een proeve van zelfspot dat de vier vrienden een groepsapp hebben met de naam 'The Four Horsemen of the Apocalypse'. En natuurlijk maakt Barts dochter Anna een grapje als ze over het plan hoort en opmerkt dat de vier mannen 'blijven doen alsof het leven oneindig is. Dat je altijd weer met iets nieuws kunt beginnen.'
Maar de terloopse, zorgvuldig aangebrachte verwijzingen naar de dood in deze roman zorgen gaandeweg voor een steeds beklemmender atmosfeer. Bovendien brengt Anna haar vader al vrij vroeg in het boek bijna tot wanhoop, als ze hem vertelt dat ze het correspondentschap Midden-Oosten aangeboden heeft gekregen van diens oude werkgever. Bart probeert haar vergeefs op andere gedachten te brengen en leeft vanaf dat moment in de angst dat zijn dochter iets zal overkomen.
Tegen de achtergrond van dit gevoel van dreiging speelt zich een nieuwe episode af in het epos van een nooit volkomen harmonieuze maar daarom niet minder oprechte vriendschap. Fraai geschetste personages als de aantrekkelijke Nederlandse architect Bianca en Joosts sigaren rokende en whisky drinkende moeder Marjolein (een spiritueel zusje van de ongenaakbare journalist Bonna Glennewinkel uit Wagendorps eerdere roman Masser Brock), voegen een vrouwelijke noot toe aan het geheel.
En dan is er de mysterieuze plaatselijke viskoopman Perotto, onverwacht belezen en gekleed als een Engelse landlord, in wiens ogen verdriet is te lezen. En die een bijzondere belangstelling lijkt te hebben voor Anna, die de vier vrienden tijdens haar verlof een bezoek brengt.
In de loop van Ferrara zet Wagendorp de lezer enkele malen bekwaam op het verkeerde been, maar wordt ook duidelijk dat het leven geen Canto Ostinato is (Simeon ten Holts muziek klinkt tot in Perotto's vissershut). Jeugdige zekerheden zijn wankel geworden.
Geen wonder dat André zich vergist als hij stelt dat de butler van Lady Penelope uit de jarenzestig-tv-serie The Thunderbirds James heette en een echte droogkloot was. In werkelijkheid heette de butler Parker (voornaam Aloysius), was hij een voormalig meesterinbreker en mocht hij in zijn vrije tijd graag met 300 kilometer per uur over boomloze stille buitenwegen scheuren, in de roze Rolls Royce van zijn bazin. André en hij zouden het samen wel hebben kunnen vinden.
****
Pluim; 256 pagina's; € 22,50.
Marnix Verplancke
2/ei/29 m
Zes jaar geleden schreef Volkskrant -columnist Bert Wagendorp de inmiddels ook verfilmde bestseller Ventoux , over zes vrienden die begin jaren 1980 de Mont Ventoux hadden beklommen. Tijdens de afdaling was Peter, een van hen, zwaar ten val gekomen en hij was ter plekke gestorven. De vrienden verloren elkaar daarop uit het oog, tot Bart, de verteller van de roman, dertig jaar later iedereen weer bij elkaar brengt om nogmaals naar de Provence te trekken om er hun verongelukte vriend te eren.
In Ferrara voert Wagendorp vier van de vijf overlevende vrienden uit Ventoux weer op. Alleen Laura, de regisseur die nooit is teruggekeerd naar Nederland en carrière heeft gemaakt in Italië, is niet van de partij. Maar de anderen dus wel: Bart, de ex-journalist die een succesvolle schrijver is geworden, David, de uitbater van een café-restaurant waar hij vanaf wil, André, de miljonair die zijn fortuin verdiende door coke te leveren aan de hoogste kringen, en Joost, ooit een gevierd fysicus, maar nadat hij betrapt werd op fraude teruggevallen tot eigenaar van een winkel in Italiaanse specialiteiten. Inmiddels zijn ze midden de vijftig en voelen ze dat er iets begint te wringen. ‘Een moedeloos gevoel,’ zo beschrijft André het, ‘alsof je al heel lang aan een schilderij werkt en opeens ziet dat de verf is uitgelopen en de kleuren niet kloppen. Eigenlijk moet je opnieuw beginnen, maar daar heb je helemaal geen zin meer in. Dus zeg je maar dat die druipers de bedoeling waren. Dat gelooft niemand, en jijzelf nog wel het minst.’
Wanneer Joost meldt dat hij in Ferrara een oud palazzo heeft gekocht, biedt hij zijn vrienden een strohalm. Allemaal zien ze in die bouwval de mogelijkheid om weer zin te geven aan hun leven, tot Bart het nieuws krijgt dat zijn dochter Anna naar het Midden-Oosten trekt om er krantencorrespondente te worden en David zegt dat hij aan een ongeneeslijke kanker lijdt. Dan komen dood en verschrikking wel heel erg dichtbij. Finaal is Ferrara een roman over loslaten, over het loslaten van een dochter, van een vriend en van het leven zelf. Wagendorp weefde rond die thematiek een tragikomisch web dat verraderlijk licht lijkt, maar stevig verankerd zit in de realiteit.
L. Torn
Vervolg op het bejubelde ‘Ventoux’ (2013), de tragikomische roman over de vriendschap tussen vier Nederlandse mannen. In ‘Ferrara’ zijn we vijf jaar verder. De vijftigers André, Joost, David en Bart zijn in een nieuwe levensfase beland. Bart, de verteller, krijgt van zijn dochter Anna te horen dat zij als correspondent wordt uitgezonden naar het Midden-Oosten, de gevaarlijkste plek ter wereld. David kampt met een nog groter probleem: hij deelt het slechte nieuws over zijn gezondheid. Bart, David en André schieten Joost te hulp die in het Italiaanse Ferrara een vervallen herenhuis wil omtoveren tot designhotel. Hij kan best wat hulp gebruiken bij de verbouwing en bij alle bureaucratische rompslomp die dat in Italië met zich meebrengt. De goedgebekte en gulle André blijkt de drijvende kracht die het Joost mogelijk maakt in Italië een nieuwe start te maken. Een prachtig portret van vier compleet verschillende mannen die stuk voor stuk de vriendengroep een eigen kleur geven. Een heerlijk (zomer)boek: grappig, ontroerend en met een ontwapenende vleug levensfilosofie. Onweerstaanbaar!
Gerwin Van Der Werf
2/ei/18 m
Na lang wachten heeft Bert Wagendorp het vervolg op zijn bestseller 'Ventoux' geschreven', meldt zijn uitgever op de website. Het is niet geheel duidelijk wie lang heeft gewacht, de schrijver of de lezer - voor mij was dit vervolg toch vooral onverwacht - maar we hebben dus te maken met een heuse sequel. Deze filmterm is gepast, want ook 'Ferrara' gaat verfilmd worden - sterker nog, productiemaatschappij Keyfilms wilde graag dat er een vervolg op publiekssucces 'Ventoux' zou komen, en mede daarom is deze roman er nu.
'Ventoux' was een aanstekelijk boek vol wielerromantiek, dat dankzij het universele verhaal over vriendschap en liefde een veel groter publiek wist aan te spreken dan uitsluitend fietsende mannen van middelbare leeftijd. Wat brengt 'Ferrara', als vervolg op 'Ventoux'? Om te beginnen dezelfde vriendengroep - Bart, David, André en Joost - vijf jaar ouder, maar verder niet veranderd. Bart is de schrijver en verteller, caféhouder David de kwetsbare filosoof, André de goedmoedige lomperik die problemen met geld oplost en dikdoener Joost de gesjeesde wetenschapper.
Joost vertrekt naar Ferrara, alwaar hij een vervallen palazzo tot designhotel wil verbouwen. De grappen over het tv-programma 'Ik vertrek' zijn niet van de lucht, desondanks pakken zijn vrienden meteen hun koffers en reizen hem achterna. De ommuurde Renaissancestad voelt voor ieder van hen als een veilige haven, een paradijs, maar het leven kan niet buiten de deur gehouden worden. Of liever: de dood. David heeft kanker en zal niet lang meer leven, en Anna, de dochter van Bart, wordt als journaliste uitgezonden naar Syrië. Voor Bart is de spanning ondraaglijk, en het wordt ronduit een marteling wanneer Anna vermist raakt. Ondertussen schrijft hij twee boeken, hij onderzoekt de wandel van de Groningse homo universalis Rudolf Agricola in de oude stad, fietst met zijn vrienden, heeft een affaire met een vrouwelijke makelaar en sluit vriendschap met een mysterieuze marktkoopman annex palingvisser die woont in een huis op palen in een baai aan de Adriatische zee.
Wagendorp maakt het loyaliteitsprobleem van Bart invoelbaar, een vader die zijn dochter wil steunen, haar keuzes afkeurt maar machteloos is. Een ouder die niet kan loslaten. Maar het wordt nooit schrijnend en de lezer wordt geen moment serieus ongerust. Dat komt door alle lucht die in het verhaal is geklopt, de feelgoodsfeer ('Even een groepsselfie,' zei André. 'Man wat een emoties'), en door verhaalclichés zoals de palingvisser die ook geheim agent blijkt te zijn en die een cruciale rol gaat spelen in de finale. De verwikkelingen sturen aan op een ontknoping waar alles en iedereen samenkomt, een finale met een lach en een traan.
Prima, als je ervan houdt, maar de toekomstige film schemert wel heel nadrukkelijk door de roman heen, bijvoorbeeld door de vele fotogenieke decors: een afgelegen klooster, een rustiek kerkje, een door zout en zee aangetaste hut op palen, Venetië, de fietstochtjes langs de Po.
De schrijver is ook een bewonderaar, dat blijkt uit de talloze verwijzingen naar arthouse films, literatuur, muziek (pop en klassiek), sport, de historie van renaissancestad Ferrara. In een film kan je daar weinig mee, maar aan het boek voegen al die weetjes ook weinig toe, behalve het vage besef dat er toch maar veel moois is in de wereld. De rijke én tragische geschiedenis van Ferrara wordt aangestipt maar speelt in het boek verder geen wezenlijke rol. Bart en Anna stuiten in Ferrara op een portret van de roemruchte Lucrezia Borgia. Anna blijkt sprekend op haar te lijken. Het schilderij staat zelfs in het boek - maar het hangt niet in Ferrara maar in Frankfurt, en het is niet Borgia doch een onbekend model, waarschijnlijk een courtisane, afgebeeld als de godin Flora.
In een interview met zijn 'eigen' Volkskrant zegt Bert Wagendorp: "De donkerste dingen zeg en schrijf ik niet. Het moet wel leuk blijven. Ik wil gewoon een goed verhaal vertellen." Ik deel zijn literatuuropvatting niet. Voor mij gaat literatuur juist over die donkerste dingen, zonder dat raak je niet aan de kern van het mens-zijn. Het hoeft niet leuk te blijven. Met een goed verhaal is niks mis, maar een goed verhaal is 'Ferrara' ook niet, het is een vakkundig in elkaar gezet script, maar licht, vlak en rimpelloos als de Povlakte.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.