Tsjaikovskistraat 40 : roman
Pieter Waterdrinker
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nijgh & Van Ditmar, © 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : WATE |
Johan de Boose
us/ug/31 a
Na het succesrijke Tsjaikovskistraat 40 publiceert Pieter Waterdrinker (56), een Nederlands schrijver en journalist gestationeerd in hartje Rusland, een verhalenbundel. Een dame in Kislovodsk en andere Russische vertellingen bevat 25 verhalen, waarvan sommige al eerder werden gepubliceerd in bloemlezingen en tijdschriften.
Waterdrinker steekt niet onder stoelen of banken dat hij de journalistiek slechts om den brode bedrijft en dat zijn hart eigenlijk bij de literatuur ligt. In zijn journalistieke werk is overigens moeiteloos de geraffineerde hand van de schrijver te herkennen. Elk verhaal in zijn nieuwe bundel is een wereld op zich, de hoofdpersoon is niet zelden de auteur zelf in zijn hoedanigheid van journalist en het onderwerp vertrekt vaak uit een journalistieke opdracht, bijvoorbeeld een interview of een reisreportage.
Waterdrinker ontmoet nazaten van dode schrijvers. Hij laat de zoon van Nabokov het boek Pnin, dat hij uit de dorpsbibliotheek heeft gestolen, signeren. Hij vergelijkt de achterachterkleindochters van Tolstoj, die tot de schaamteloze nouveaux riches behoren, met de decadente aristocratie uit Tolstojs tijd. En de achterachterkleinzoon van Dostojevski stopt hij enkele roebels toe, omdat die de eindjes niet aan elkaar kan knopen.
Vervolgens zijn er de ontmoetingen met beroemdheden, zoals voetbalcoach Dick Advocaat, de onbenaderbare godheid, met wie Waterdrinkers oom in zijn jeugd bevriend was.
Tristesse
Verder bevat het boek enkele vertellingen die op een klaaglijk melancholische manier de hedendaagse tristesse van Rusland weergeven. In 'Montagne russe', bijvoorbeeld, bezoekt hij een metaalfabriek en fileert hij de zakenwereld die balanceert tussen radeloosheid en wetteloosheid. Het ontlokt hem deze conclusie: 'Rusland is een golvende carrousel, een “Montagne Russe” van de tijd: van de neonzuilen in Moskou via factorijen uit het tijdperk van Dickens naar het diepdonkere platteland van voor de Verlichting, is in het schuitje maar een flits. De eeuwen liggen hier - soms letterlijk - bij elkaar om de hoek.'
Absoluut meesterlijk is de auteur in zijn portretten. In 'Een samenzwering op Rhodos' komt hij terecht tussen snobs, die hij cynisch de maat neemt. In 'Een dame in Kislovodsk', het titelverhaal, voert hij zieken, halfzieken, niet-zieken, would-bezieken, verpleegkundigen en dokters op, een parade van verwaande lieden die dialogeren op een typisch Russische, sprankelende manier, die me doet denken aan de mooiste bladzijden van Toergenjev of Tsjechov. In 'De del van Tomsk' gaat hij de macabere toer op en wekt hij personages met een seksuele obsessie tot leven.
'De goudmaker van Soezdal' is mijn favoriete verhaal, misschien omdat ik het las toen ik net uit Soezdal terugkwam. Soezdal ligt in de Gouden Ring van Moskou en is een van de oudste en mooiste stadjes van Rusland met een prachtig kloostercomplex dat in de Sovjet-Unie dienstdeed als hotel. Hier strandt Waterdrinker tijdens een vreselijke winter. Hij wordt er door de portier van het klooster in een monnikencel ondergebracht en komt later terecht bij een oude mysterieuze goudzoeker, die eigenlijk een illegale wodkastoker is. De man heeft 'een vlechtwerkje van ijspegels in zijn snor'. 'Het in honing gedoopte vingernageltje van de jonge maan pinkelt tussen de sterren.' Dit verhaal behoort voor mij zelfs tot de mooiste in de Nederlandse literatuur.
'Een vuile business' is Waterdrinker ten voeten uit. Jubelend meldt hij dat er een boek van hem in het Russisch zal verschijnen. Hij wordt geïnviteerd op de uitgeverij. Daar staan aspirant-auteurs aan te schuiven met hun manuscript - een praktijk die kennelijk door de uitgever was aangekondigd in de media. Wie dat wil, krijgt enkele minuten tijd bij de redactrice, die meestal oordeelt dat het manuscript absoluut waardeloos is. Later blijkt dat een jonge schrijfster mag voorgaan omdat ze zich schaamteloos heeft omhooggeneukt. Vanzelfsprekend heeft Waterdrinkers boek minder succes dan dat van de schrijfster. Heerlijk sarcasme en weemoedige zelfspot.
Pieter Waterdrinker tekent met Een dame in Kislovodsk en andere Russische vertellingen een veelzijdig, grappig en liefdevol beeld van een land waar hij al zo lang woont en waar hij - vanzelfsprekend - van houdt. Daarom mag hij het ook zo genadeloos beschrijven.
Nijgh & Van Ditmar, 320 blz., 20 € (e-boek 11,99 €).
F. Hockx
Pieter Waterdrinker (1961) woont al sinds 1996 in Rusland, waar hij correspondent is (voor De Telegraaf) en schrijver. Hij heeft inmiddels acht romans op zijn naam staan en drie bundels met verhalen/reportages. Zijn vorige boek, 'Tsjaikovskistraat 40', kende het nodige succes en in augustus was hij een van VPRO’s Zomergasten. Deze omvangrijke uitgave biedt een keuze van 25 stukken uit Waterdrinkers verhalen over Rusland, waarvan er zes niet eerder in boekvorm zijn gepubliceerd. De journalist en de schrijver laten zich herkennen in deze bundel over allerlei kleurrijk beschreven aspecten van de Russische maatschappij. Wat Waterdrinker goed laat zien, is hoe groot de verschillen in het huidige Rusland zijn tussen de zeer mondaine jetset in Moskou en arme uithoeken van het enorme land. Daarnaast zijn er mooie portretten van onder andere nazaten van Nabokov en Dostojevski. Waterdrinker houdt van Rusland, dat is duidelijk, maar die liefde weerhoudt hem niet van bloemrijke en soms genadeloze beschrijvingen van deze keiharde maatschappij.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.