Wolf Hall
Hilary Mantel
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Atlas Contact, 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : MANT |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Atlas, 1995 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MANT |
Kathy Mathys
te/ep/07 s
Acht jaar voor Hilary Mantel haar fenomenale autobiografie De geest geven publiceerde, schreef ze een roman waarin ze elementen uit haar eigen leven gebruikte. Liefde verkennen uit 1995 verschijnt nu voor het eerst in het Nederlands.
Net als de ouders van de schrijfster hebben die van hoofdpersonage Carmel Ierse wortels. Het gezin woont in donker en nat Noord-Engeland, met spanningen aan het thuisfront - ook dat haalde Mantel uit haar eigen verleden. En dan is er de aard van Carmel: levendig, nerveus, vol woorden en dichtregels. Het had die van de jonge Mantel kunnen zijn.
Liefde verkennen doet qua thematiek denken aan Margaret Atwoods Kattenoog, over de dynamiek tussen vier schoolmeisjes. Daarin had Atwood aandacht voor de maatschappelijke context en de opkomst van het feminisme in Canada. Ook bij Mantel gaat het om vriendschap en nijd tussen schoolvriendinnen én over een veranderend cultureel en politiek klimaat. De schrijfster heeft het zowel over serieuze als meer frivole verschuivingen: 'In de krant stond dat paars die herfst de toon zou aangeven.'
Grootse plannen
Carmels ouders hebben het niet breed. Haar moeder, een vat vol boosheid en frustratie, heeft grootse plannen voor haar dochter, en maakt daarom Carmels kleren zelf: het kind dient uit te stijgen boven de grijze middelmaat.
Zes huizen verder woont Karina, wiens ouders uit een Oost-Europees land komen. Dat Carmel niet weet wélk land, is tekenend. Ze weigert zich te verdiepen in Karina's geschiedenis. Het liefst wil Carmel afstand nemen van de forse Karina die, omwille van het klassenverschil en haar botheid, afkeer bij haar oproept. Maar de twee duifgrijze studentes zijn tot elkaar veroordeeld wanneer ze als enigen van de dorpsschool in een eliteschool terechtkomen .
Mantels maatschappelijk engagement is groot: ze levert scherpe kritiek op het onderwijssysteem voor vrouwen en op het schrikbewind van de nonnen.
Liefde verkennen bevat tal van verwijzingen naar Jane Eyre, een door Mantel fel bewonderde klassieker. In beide romans is het voedsel op school walgelijk, en ook in de ontknoping, die helaas aan de rommelige kant is, toont de schrijfster zich schatplichtig aan Brontë.
Al in 1995 was Mantels zintuiglijke stijl aanwezig,de toon is immer intens en zinderend. Liefde verkennen is een roman die uitblinkt door de sfeer, de scherpe observaties, de meerstemmige personages en de Engelse ironie. Warm aanbevolen leesvoer voor elke Mantel-fan.
Vertaald door Marijke Versluys, Atlas Contact, 272 blz., 21,99 € (e-boek 12,99 €). Oorspronkelijke titel: ' An experiment in love',
Redactie
Een jonge vrouw stapt samen met twee vriendinnen van de kloosterschool in Lancashire over naar het universitaire wereldje in Londen. De auteur beschrijft de volwassenwording van de drie meisjes die in de jaren '70 en '80 proberen los te komen van de kortzichtige normen en waarden die hen zijn bijgebracht in het bourgeoismilieu waarin ze zijn opgegroeid en de degelijke katholieke omgeving van de kloosterschool. Met vallen en opstaan, waarbij ze in aanraking komt met abortus en anorexia nervosa, bereikt de vrouw het punt waarop ze definitief afrekent met haar verleden. Indringende beschrijving, goede karaktertekening, realistische verteltrant met weinig romantiek en met een ongedwongen afwisseling van heden en herinneringen aan haar jeugd. De auteur (1952) schreef essays, korte verhalen en romans. Twee romans werden bekroond met de Man Booker Prize.
Vrouwkje Tuinman
i /ul/21 j
Je bent maar eenmaal jong, zeggen ze, maar duurt dat niet vreselijk lang? Jaren langer dan je kunt verdragen.' In Hilary Mantels roman 'Liefde verkennen' (uit 1995, maar nu pas vertaald) zit Carmel McBain, 'enig kind van oude ouders', een jeugd van keurige armoe uit. Haar moeder benadrukt wanneer het maar kan dat vader 'niet zomaar een kantoorbediende' is. Maar dat is hij toch echt, en als dat zo blijft, is het aan de intelligente Carmel om er wél uit te springen. Ze moet examen doen voor een beurs, zodat ze naar school kan tussen rijke meisjes met tennisrackets en fluwelen hoedjes. Daarna volgt een degelijke en opnieuw gesubsidieerde universitaire studie. Daarmee kan Carmel worden waar haar moeder van droomt. Zo iemand als de dochter van de tandarts, die haar nu nog niet ziet staan. Iemand die een man zal vinden die niet zomaar een kantoorbediende is. Zelf wordt Carmel liever premier.
De parallel met staatsman Thomas Cromwell, hoofdpersoon van Mantels 'Wolf Hall' en 'Het boek Henry' (het slotdeel van de trilogie is in de maak), is eenvoudig te trekken. Hoeveel macht Cromwell ook verwierf, hoe hecht bevriend hij ook was met koning Henry VIII, uiteindelijk bleef hij iemand zonder stamboom. Een Niemand.
Er zitten ruim vier eeuwen tussen, maar in de jaren zestig van 'Liefde verkennen' is de basis nog precies hetzelfde. Je raakt nooit uit het vakje waar je bij je geboorte in bent gestopt. Je hebt jongens en meisjes. Je hebt rijke kinderen en arme. Katholieke en anglicaanse. Lelijke en mooie. Mensen die het leven makkelijk valt, of moeilijk. De uitersten naderen elkaar maar zelden.
Eén persoon uit haar leven is lastig in een hokje te plaatsen. Het is Karina, een meisje uit de buurt waarmee Carmel op de lagere school min of meer verplicht vriendschap sluit. Karina is een sfinx. In haar uit het Oostblok afkomstige familie heeft een onbekend drama plaatsgevonden. Het gezin is arm, en toch is er altijd geld. Ze lijkt zielig, maar komt wanneer het uitkomt slinks uit de hoek.
Veel liever gaat Carmel om met Julianne, een gul en openhartig meisje van goede komaf. Maar juist die vriendschap legt duidelijk bloot wie ze zelf is. Wie altijd ingeperkt geleefd heeft, wordt niet ineens spontaan. Al helemaal niet als je het je niet kan veroorloven. Aan de universiteit kan Carmel één panty per week betalen en net genoeg papier om haar college-aantekeningen te maken - als ze klein schrijft. Ze bezuinigt op eten. De stad in met vriendinnen zit er al helemaal niet meer in.
'Dit is Malory Towers niet,' zegt Carmel tegen een huisgenoot. Ze verwijst naar de idyllische kostschool uit de boeken van Enid Blyton, waar vriendschappen voor het leven worden gesloten en mooie toekomstdromen uitkomen. Carmel is zich ongemakkelijk bewust van de nutteloosheid in het echte leven. Van het feit dat de meeste meisjes in een soort wachtkamer zitten. Op haar dure kloosterschool werden leerlingen klaargestoomd tot nuttige vrouwen (''s levens dwaze vrijwilligers'). En ook aan de universiteit studeren de meeste 'Sophytjes' braaf in afwachting van de beste partij - de zojuist geïntroduceerde pil maakt het mogelijk een paar 'Rogers' uit te proberen voor je er een strikt.
In 'Liefde verkennen' is het maar ten dele de romantische liefde die wordt onderzocht. De roman gaat vooral over loyaliteit. Werkelijke trouw aan vriendinnen, ouders, en oh ja, jezelf. Mantel zet al vroeg in het boek een opzichtig lijntje in dat toewerkt naar een drama dat voor bijna niemand louterend uitwerkt, maar dat bij Carmel de ogen verder opent.
Als mensen ouder worden sijpelt er iets belangrijks weg, vindt Carmel. Het lijkt wel of 'drie kwart van wat zich in de wereld afspeelde hen ontging.' Wordt ze zelf ook zo iemand? Premier wordt ze in elk geval niet. Carmel vertelt haar verhaal op een moment dat haar leven veranderd is. Haar moeder bepaalt niet langer haar dagen. Een aantal andere tirannen, variërend van Karina tot een eetprobleem, zijn ook naar de achtergrond verdwenen. Ze heeft een vorm van liefde gevonden. Het is tekenend hoeveel, of eigenlijk hoe weinig, woorden Mantel haar laat wijden aan haar nieuwe, eigen leven. Daarvoor is haar lange, trage, vreselijke jeugd nog te dichtbij.
Vert. Marijke Versluys Atlas Contact; 240 blz. € 21,99.
oordeel
Invoelend verslag van een lange, trage, vreselijke jeugd.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.