De onderwaterzwemmer : roman
P.F. Thomése
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Atlas Contact, 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : THOM |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2004 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : THOM THOM |
31/12/2004
Schaduwkind bekleedt in het oeuvre van P.F. Thomése een aparte plaats. Hoe kan het anders. Had de schrijver tot dan toe altijd goede redenen gehad om de werkelijkheid via omwegen te lijf te gaan (de historische fictie, de ironie...), dan kon daar plots brutaal geen sprake meer van zijn. Als je pasgeboren kindje sterft, is er dan een omweg mogelijk om te vertellen wat er is gebeurd? Die ene, laatste omweg bleek ondanks alles nog de taal. "Ergens in de taal is zij nog", schrijft Thomése, en hij laat het zien in het kleine meesterwerk dat Schaduwkind geworden is. Is het niet onbetamelijk, zou je je kunnen afvragen, om zulk een persoonlijk rouwverhaal aan te duiden als 'een meesterwerk', om het dus te beoordelen aan de hand van literaire criteria? Ik denk het niet. Dat dit boek de profundis geschreven is, doet namelijk niets af aan het feit dat het om een literaire constructie, om een doordachte compositie gaat. In die zin is er geen breuk met Thoméses ander werk. Eerder is het zelfs zo dat hier het waarmerk van zijn schrijverschap, zijn sensitieve acribie, ten volle zichtbaar wordt. Te zichtbaar, meenden sommigen, die Schaduwkind te mooi geschreven vonden en zich bovendien stoorden aan het veelvuldig geciteer. Mij deden die verwijten denken aan wat Paul Celan over zijn uitroeiingskamp-gedicht 'Todesfuge' te horen kreeg, nl. dat het door zijn doorgedreven gekunsteldheid de werkelijkheid van de kampen letterlijk en figuurlijk zou verschonen. Ook zíjn critici, waaronder slimmerik T.W. Adorno, zagen niet hoe schoonheid hier de gruwel des te voelbaarder had gemaakt, hoe net de mooiste beelden en de meest 'gecultiveerde' aanhalingen zo'n wrang uitzicht boden op de rauwe werkelijkheid.
Net als Celans werk overtuigt Schaduwkind zowel door de subtiel verstilde kracht van zijn taal als door de inbedding van persoonlijk lijden in een groter cultureel verhaal. De verwijzingen van Thomése naar allerlei figuren uit de literaire, filosofische en kunstgeschiedenis, zijn dus niet gratuit. Integendeel. Van Heidegger en Celan tot Charlie Parker, ze worden allemaal ter hulp gehaald om de ervaringen waarover sprake in dit boek, een vorm te kunnen geven. Het zijn allen kunstenaars en filosofen die zelf met de vormeloosheid in de clinch zijn gegaan, die zelf hebben geprobeerd om plaats te laten in hun taal voor dat wat ze niet zeggen kan.
Slechts dan, als het onuitsprekelijke wordt meegezegd, is vorm een ware troost. Zo is het ook met Schaduwkind: in tegenstelling tot wat in de meeste 'hulpboeken' ongewild gebeurt, wordt het verdriet niet weggeschreven, versteent de pijn niet in de taal. Thomése houdt de wonde open en vereeuwigt het verlies. Hij geeft elk woord en elke zin de schaduw waarin zijn dode kindje blijvend kan bestaan. [Koen Van Baelen]
Redactie
Indringend relaas van de bekende auteur (1958). Dit autobiografische verhaal is onderverdeeld in een vijftigtal korte fragmenten en gaat over de dood van zijn pasgeboren dochtertje Isa. Thomése wisselt passages van ontreddering, diepgaande rouw en sprakeloosheid af met stukjes over het geluk van het prille vaderschap. Het boekje is opvallend weinig emotioneel en met een zekere afstand geschreven vanuit een mannelijk (vaderlijk) perspectief. De auteur probeert het onzegbare te zeggen in een mooie literaire en symbolische taal, met als doel zijn schaduwkind (een soort engeltje) vast te leggen in die taal. Voor een breed publiek.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.