Oude en nieuwe ongelijkheid : over het failliet van het verheffingsideaal

In dit belangwekkende boek van Vuyk, docent geesteswetenschappen aan de universiteit Utrecht, wordt de gangbare veronderstelling dat sociale ongelijkheid met meer onderwijs is te corrigeren, onderuit gehaald. Vuyk brengt de onder sociologen ondergewaardeerde factor intelligentie in en constateert dat door de meritocratische revolutie de mensen die nu in de onderklasse zitten ook echt geen hoger onderwijs kunnen volgen en omdat er niemand is aan wie ze zich kunnen optrekken, zich niet zullen verbeteren. Het oude verheffingsideaal heeft dus afgedaan; tegelijkertijd worden de banen waarvan minder intelligente mensen moeten leven, wegbezuinigd of door technologie overbodig. Intelligentie is voor hem een factor die gezondheid, inkomen en sociale kansen bepaalt, maar door de tweedeling volgens dit kenmerk ook de populistische opstand verklaart. Een prikkelende these die goed wordt onderbouwd en waarvan de consequenties mooi beschreven worden. Ook Vuyk’s persoonlijke verhaal krijgt een plek. Ongelijkheid is een actueel maatschappelijk thema en dit boek verdient daarom een breed publiek.