Nooit meer bang zijn : het verhaal van Yazan, een oorlogsvluchteling in België
Karen De Becker
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Houtekiet, 2017 |
VOLWASSENEN : ROMANS : DEVR |
Mark Cloostermans
ua/an/26 j
In Joost Devrieseres debuut Pest is het einde van de wereld weer eens nabij. Mensen vallen in een onverklaarbaar diepe slaap. Ziekenhuizen raken overspoeld, want de slapenden moeten gevoed en gehydrateerd worden, maar hun aantal overtreft ruimschoots de mogelijkheden. Wie krijgt prioritaire hulp? Wie niet?
Het klinkt als de start van een apocalyptische thriller. En inderdaad, fans van The walking dead kan ik verwijzen naar het hoofdstuk 'Flagellant', over een psychiatrische inrichting die wordt overgenomen door een despoot met een godcomplex. Niettemin neigt Pest eerder naar een reeks als The leftovers. Het onverklaarbare, extreme uitgangspunt ('the big sleep', noemen de Amerikanen in de roman het, met een knipoog naar Raymond Chandler) is niet het onderwerp. In plaats daarvan exploreert Devriesere de reacties van gewone mensen op de nieuwe situatie. Psychologie boven spektakel.
Wraaklust
Die reacties zijn behoorlijk schrijnend. De Iraakse dokter Oedai en de Vlaming Robert trekken er samen op uit om slapers naar het ziekenhuis te brengen. Hun wereld is ingrijpend veranderd, hun doel is hetzelfde en toch kan Robert niet over zijn racistische vooroordelen heen stappen. 'Die vorte makakken horen hier gewoon niet thuis', fulmineert hij achter Oedai's rug. Alles is anders, maar de mensen niet. Het komt Robert later nog duur te staan.
Alles is anders, met name de machtsbalans. Nu zoveel machtigen slapen, krijgen de verdrukten eindelijk hun kans... en meestal gaan ze voor wraak. Een mishandelde vrouw leeft zich uit op het slapende lichaam van haar man, als op een boksbal. Een extreemlinkse activiste heeft grootse plannen met de slapende lichamen van volgevreten burgers, 'nu de heren dutten en de slaven het heel even voor het zeggen hebben'. Een gemaskerde vrouw neemt wraak op de filmcriticus die haar gevoelens gekwetst heeft met zijn kritieken. Denk aan iemand die ú iets heeft aangedaan. Denk u nu in dat die persoon weerloos ligt te slapen in zijn of haar huis. Hoelang weerstaat u aan de verleiding?
Pest is eigenlijk een vermomde verhalenbundel. Alle hoofdstukken/verhalen spelen zich af in hetzelfde dorp en in dezelfde context, maar van sommige vermoed ik dat ze al eerder geschreven waren en later in het slaap-idee ingepast werden. Zo heeft het verhaal van de filmcriticus niets te maken met de rest van het boek. Het doet er niet toe. Roman, verhalenbundel, whatever: Devriesere demonstreert in dit boek zijn sterke verbeeldingskracht. Hooguit kun je hem verwijten dat hij enkele ideeën te snel loslaat. In 'Ward en Co.' wordt een internetoplichter klemgezet door een collega. Het verhaal breekt plots af, als Ward wordt doodgereden door een personage dat we kennen uit een ander hoofdstuk. Dat is niet netjes, zo'n betekenisloze deus ex machina, en bovendien: jammer. De gedwongen samenwerking tussen de twee phishing-experts en de aanwezigheid van Wards ex hadden makkelijk een hele roman kunnen opleveren. Heeft Devriesere niet gezien dat deze set-up puur goud is?
De laatste nacht
Over stijl gaan we daarentegen niet zeuren. Devriesere heeft duidelijk zijn toon gevonden, aansporend tot snelle lectuur, maar gepunctueerd met de occasionele taalvondst en veel onderkoelde humor.
En na alle grimmige kleinmenselijkheid, landt Pest met 'Pont', een ontroerend verhaal over een 'grijsaard' en zijn dochter, de een op zijn sterfbed, de ander verwoed pogend om nog één keer echt contact te maken met haar vader. Pest is opgedragen aan Devrieseres vader, 'voor die laatste nacht, toen we vader en zoon werden'. In dat laatste hoofdstuk is de 'Big Sleep' opeens niet meer een absurd idee om verhalen rond te schikken, maar een metafoor voor de dood. Voor de erg lange slaap en hoe die relaties op het laatste nippertje toch nog kan veranderen, machts- en andere verhoudingen aan het schuiven kan brengen. Ja, Pest heeft een hart.
Houtekiet, 298 blz., 19,99 €.
Marnix Verplancke
em/ov/22 n
In wellnesscentrum Thalassa vindt een doopplechtigheid plaats. De ietwat naïeve Stijn wil met zijn hart en verstand voor de Heer kiezen en legt daarom zijn lot in de handen van Arvik, een evangelisch christen in houthakkershemd en met een tattoo van Iron Maidens monsterkop op de arm. Arvik plaatst zijn hand op Stijns voorhoofd en duwt hem zachtjes naar achteren. Die voelt hoe hij onder water wordt gedrukt en gedrukt en gedrukt. Rare doop, panikeert hij wanneer Arvik niet van plan lijkt hem weer boven te halen en dus slaat en schopt hij zich een weg naar de vrijheid, waarna hij door het chloorwater in zijn ogen heen ziet hoe niet alleen Arvik, maar ook alle andere aanwezigen in slaap zijn gevallen.
In Pest , Joost Devrieseres debuutroman, valt negentig procent van de mensheid plots in slaap. Hoe dat komt, weet niemand en wat bepaalt wie eraan ontsnapt, zal alleen de wakkere lezer ontdekken. Tegen die achtergrond vertelt Devriesere een aantal verhalen, over een mishandelde vrouw die opeens haar kans schoon ziet om haar boeman in de koffer van zijn eigen BMW te proppen, of over een vrouw die een filmrecensent ontvoert en hem met haar taser bewerkt. In het land der slapenden stellen de wakenden orde op zaken, lijkt het wel.
Pest is niet alleen de titel van het boek, het is ook de Vlaamse stad waar het speelt, die overduidelijk Kortrijk is, de stad waar de nieuwe burgemeester de vorige een hak zette door in het geniep met twee andere partijen een coalitie te vormen. Politiek, in zijn grote en kleine variant, vormt trouwens een rode draad doorheen de roman. Niet alleen is de voormalige staatssecretaris tegen Asiel en Migratie als een van de weinige resterende wakkere regeringsleden waarnemend premier geworden, ook op lokaal vlak moet beslist worden welke slapers het best verzorgd dienen te worden, en dat blijken steevast rijke en machtige mannen te zijn.
Pest laat zich allicht het beste typeren als een spitse politieke satire die herinneringen oproept aan José Saramago’s De stad der blinden , met dit verschil dat Devrieseres verhalen ook iets vertellen over het leven en de dood, en dus niet alleen over de politiek. En dat hij meer muziek heeft gehoord en meer films heeft bekeken, waardoor zijn roman een stuk hipper en hedendaagser aanvoelt.
****
Houtekiet, 301 blz., € 19,99.
E.Y.M. Zwanenburg
In deze debuutroman van Joost Devriesere (1972) valt negentig procent van de mensheid plots in slaap. Hoe dat komt weet niemand en wat bepaalt wie eraan ontsnapt is ook niet zo duidelijk. Tegen deze achtergrond vertelt Devriesere een aantal verhalen, over een mishandelde vrouw die opeens haar kans schoon ziet om wraak te nemen of over een vrouw die een filmrecensent ontvoert en hem straft voor alle slechte recensies die hij ooit heeft geschreven. In het land der slapenden stellen de wakenden orde op zaken en als er beslist moet worden welke slapers het best verzorgd dienen te worden, blijken dat steevast rijke en machtige mannen te zijn. De stad Pest is Kortrijk, de woonplaats van de auteur. Figuranten uit het ene verhaal, keren soms terug als hoofdpersoon in een ander verhaal. ‘Pest’ is deels een politieke satire en vertelt ook iets over leven en dood. Geïnspireerd door José Saramago’s Stad der blinden, en door muziek als van Iron Maiden en allerlei films, onder andere die waarin Kevin Spacey speelt. Verrassend en vlot geschreven debuut.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.