K3 maakt het
Elly Simoens
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Polis, 2017 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : DEGR |
Marnix Verplancke
2/ei/31 m
De cipier van het nutteloze, zo noemt de filosofiedocent uit Peter De Graeves roman De afvalligen zich. Tijdens zijn opleiding liet de man zich door een Parijse feministe van de tweede generatie onderdompelen in Freuds psychoanalyse en liep hij net als Nietzsche te raaskallen door de straten van Turijn. Zijn favoriete onderwerp is de verhouding tussen Rousseau en Kant, en de vraag hoe die filosofen op hetzelfde moment zo’n diametraal tegengestelde kanten konden opkijken: Rousseau was de filosoof van het kleine en het autobiografische, terwijl Kant op zoek ging naar de wetten van het heelal en het menselijk denken. Urenlang kan hij erover doormalen, tot ergernis van de decaan van zijn faculteit, die vindt dat hij niet wetenschappelijk genoeg bezig is.
Die decaan is trouwens niet de enige vrouw in zijn leven die het hem moeilijk maakt. Zo is er zijn geliefde Licht, genoemd naar het onbeheersbare in de schilderijen van Turner, die hem aan het onverwachte onderwerpt, de Trojaans aandoende Helena, zijn doctoraalstudente die het met hem over de tijd wil hebben, en natuurlijk zijn stervende moeder, die hem met de waarde van het verleden, het geheugen en de traditie confronteert.
Hij is een vogel voor de kat, denk je dan, en dat lijkt deze filosoof ook te zullen worden, zeker wanneer Licht opmerkt dat hij steeds vaker als een zonderling in zichzelf loopt te mompelen, terwijl hij alleen maar een discussie voert met Plato. Het is typerend voor De Graeves soms wrange humor. ‘Ik wil op zoek gaan naar hetgeen nooit heeft bestaan in datgene wat niet langer bestaat, het geloof in de ziel bijvoorbeeld’, zegt de filosoof tegen de decaan, waarmee hij wil aanduiden hoe verbeeldingsloos de hedendaagse academische filosofie is geworden. Hij is er immers van overtuigd dat de filosofie zich in de maatschappij moet begeven en dat de filosoof nooit mag zwijgen.
De afvalligen is een bijzonder rijk boek waarin onophoudelijk wordt verwezen naar wijsgeren, schrijvers en schilders uit het verleden. Enige historische kennis is onontbeerlijk, maar wie de moeite doet om zich in het denken van De Graeve te bewegen, treft een ongemeen boeiend boek aan, een leven vol denken gecondenseerd tot nog geen vierhonderd pagina’s tekst, lijkt het wel, over de moeilijke verhouding tussen leven en dood, verleden en heden, wetenschap en kunst, en vrijheid en gelijkheid.
****
Polis, 376 blz., € 22,50.
J. van Bree
‘Ik onderzoek mijn fantasie.’ Dat zegt de hoofdpersoon, een filosoof, tegen de decaan van zijn universiteit. Maar er wordt meer onderzocht: de tijd, het schrijven, het lezen, de zin van het leven. Dat gebeurt onder meer in verzonnen dialogen – vaak via een innerlijk stemmetje (falset) – met Heraclitus, Horatius, Plato, Bullatius en andere oude filosofen. Ook worden Kant en Rousseau, die gelijktijdig twee diametraal verschillende filosofische werken schreven, tegen het licht gehouden. Net als twee schilderijen (een van William Turner en een van Claude Le Lourrain – beide werken zijn voor in het boek afgedrukt), die aanleiding geven tot allerlei diepzinnige, vaak onnavolgbare bespiegelingen. Het is een uit twee delen bestaande stroom van gedachten, waarin vriendin Licht en een stervende moeder ook een rol spelen. De auteur verwacht getuige de verantwoording achterin veel creativiteit van de lezer. Te veel voor de meeste lezers. Door het gewicht van de filosofische beschouwingen zal deze debuutroman voor veel lezers onleesbaar en onnavolgbaar worden – ook als je weet dat Heidegger, zijn en tijd bij elkaar horen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.